Openbare school Burgwerd

De openbare school heeft tot 1902 aan het Kerkhof gestaan op nummer 4 en 6. Nummer 8 was het huis van het schoolhoofd. De oudste vermelding van de school stamt uit 1628. In dat jaar wordt namenlijk meester Dirk Alberts, de nieuwe schoolmeester van Roordahuizem, van "Boergert" gehaald met het schip. Ongetwijfeld is hij hier ook schoolmeester geweest, maar wanneer hij hier gekomen is, is onbekend. Zijn opvolger was meester Folckert Claessen. In 1638 was Jan Geerts schoolmeester te Burgwerd. Deze Jan Geerts was hier al in 1630 naar toe gekomen. Er staat echter niet "schoolmr" bij, wat echter nog niet wil zeggen dat hij het daarom toen al niet geweest kan zijn.

In 1641 werd tot lidmaat aangenomen schoolmeester Baerte Cornelisz. Zijn vrouw Ybel Agges overleed kort daarna. In 1643 hertrouwde hij hier met Antie Claesdr. van Bolsward. Hij is omstreeks 1660 vertrokken naar Pingjum. In dat jaar kwam hier meester Stoffel Lousz Roukema als schoolmeester, hij vertrok in 1668 als schoolmeester naar Roordahuizem. In 1668 kwam meester Focke Jans van Gaast en hij ging in 1671 weer terug naar Gaast. Zijn opvolger was Douwe Sipkes, die van Waaxens kwam en in 1673 vertrok naar Jelsum, waar hij ook schoolmeester was. Zijn onmiddellijke opvolger is niet bekend, maar in 1684 kwam meester Rinse Baukes, schooldienaar, van Hartwerd. Meester Rinse is hier in 1722 overleden.

De volgende schoolmeester was Johannes Ferwerda. Ds. Henricus van Thoon tekende in het lidmatenboek aan: " 2 Aug. 1722 hebben des Heeren H. Avondmaal te Burgwerd gehouden en is mijn schoolmeester Johs Ferwerda met attestatie van Leeuwarden, als lid van de Gereformeerde Kerken, onse gemeinte toegevoegd ". Dit "mijn" is kostelijk en tekent de verhouding predikant-schoolmeester op het platteland in die dagen! Hij was ook dorpsrechter en vertrok in december 1731 naar Jorwerd.

In 1733 was Dooytje Jackles Kooyker schoolmeester en dorpsrechter. Hij was hier in 1757 nog, maar is spoedig daarna overleden. Van 1758 tot 1764 was Freerk Pijters schoolmeester. In 1765 kwam meester Harnd Leenderts Elsinga van Wommels als schoolmeester en organist. In 1786 volgde Leendert Rosier Stevensz. hem op als schoolmeester en organist. Deze vertrok in 1790 naar Hichtum. In 1790 kwam Pieter Hajes Robijn van Schettens. Hij genoot van de school f 128,- traktement per jaar en was tevens barbier en schoenmaker. Hij nam de school waar tot 18 juni 1796 maar bleef hier wonen. Hij komt in de kerkvoogdij rekeningen van 1797 nog voor als schoenmaker, 1799 als dorpsrechter, 1800 als barbier, totdat hij in 1800 weer werd benoemd tot schoolmeester te Achlum. In juni 1796 kwam Jan Hendriks (later van der Wal). Hij was ook klokluider en stierf oud van jaren op 29 mei 1818. De school die nu 36 leerlingen telde werd provisioneel waargenomen door Jentje Sijbes Greijdanus, tevens koster en organist. Eén januari 1820 werd hij vast aangesteld, het traktement was toen f 128,- van de Grietenij, plus de schoolpenningen en vrije woning.

In 1828 werd de oude onderwijzerswoning weggebroken en een nieuwe opgebouwd (Kerkhof 8). In 1845 gingen er zomers 50 en 's winters 62 kinderen naar school en was er zelfs een ondermeester; Marten Koldijk. Begin 1852 heeft meester Greijdanus de school verlaten en trad meester Marius van der Veen in functie. Van 1860 tot 1865 was Gerardus Heemstra hier onderwijzer en van 1865 tot 1872 Marten Jans Bakker. Pieter Pieters Aitema kwam hier in 1872.

In stik út it libbensferhaal fan Lammert de Vries.

Doe't ik fiif jier wie mocht ik ek nei skoalle (1894), dy't tsjinoer de yngong fan de toer stie dus op 't selde stee as toer en tsjerke. Ik moast dus oer it brechje fan de tsjerke nei skoalle ta. Myn âldere bruorren en suster kamen by master P. Aitema. Hy hie noch help fan âlde master Aitema, syn heit en fan dat âlde mantsje krige ik de earste lessen. Wat er my learde, wit ik net folle mear fan, wol wit ik dat we moarns fan njoggen oant alve, middeis fan ien oant healwei fjouweren en dan letter noch fan fjouwer oant seis oere nei skoalle moasten. De famkes krigen fan fjouwer oant seis oere naailes fan "smids Anne". Har man wie smid Lieuwe Graafsma,

Yn 1897 krigen wy in juffer op skoalle, dêr't de jongste bern by kamen. It wie juffer Hiltje van der Broek, se hjitte van der Broek mar se hie de broek ek oan. Se wie strang yn ús eagen, gjin wûnder want ús âld skoalmaster Aitema Sr. wie sa goed as bôle.

In 1902 kwam er een nieuw schoolgebouw met onderwijzerswoning (Doniaweg 19). Uiltje de Boer volgde Aitema in 1908 op en bleef hier tot 1914. De volgende onderwijzers waren van 1914 tot 1916 Simon Schiere, van 1916 tot 1924 Douwe Berger, van 1924 tot 1929 U. Donia en Ynze Kalsbeek van 1929 tot 1935. De laatste onderwijzer aan de openbare school was Jacob Dirk van der Weide van 1935 tot 1942 en in dat jaar werd de school ook geslote

Ca. 1930. De in 1902 nieuw gebouwde school.

1900. Bovenste rij: Meindert Ligthart, Johannes Zijlstra, Dirk de Vries, Sijbren Graafsma, Dirk Brouwer. 2e rij: Mertje Ligthart, Lucia Graafsma, Sietske Aukema, Richtje de Boer, Gelske Brouwer, meester P. Aitema. 3e rij: Sibbele van der Werf, Watze van der Werf, Fokke Anema, Tjitte Anema, Lammert de Vries, Hendrik de Boer, Riemke Brouwer, Elisabeth van der Werf. Voorste rij: Popke Brouwer, Aaltje Brouwer, Zus Ligthart, Dirkje Anema, (staand) Rinske Brouwer en Trijntje Anema.

De openbare school in 1916.