Smederijen
Doniaweg 10
De oude smederij. Van 1876 tot 1909 was Lieuwe Siebes Graafsma hier dorpssmid. Doede Kamstra volgde hem op, deze overleed in 1933. Zijn vrouw Wietske Hiemstra verhuisde vervolgens naar Schoolstraat 4.
Doede Kamstra voor de smederij.
In 1933 kwam Jan Feenstra, gehuwd met Sjoukje Sikkes, vanaf Rijs hier als smid op advies van ijzerhandel Douma uit Sneek. Het was een goed gebied met flinke boerenbedrijven. Men moest het vooral van de boeren hebben, iedere week werden er 20 tot 25 paarden beslagen. Voor f 8,- stond een paard op 4 nieuwe hoefijzers. De paarden van de melkrijders werden wekelijks beslagen. In november kwamen er stompe proppen onder en bij sneeuw en ijs werden deze proppen vervangen door scherpe.
Ook liepen er regelmatig hoepen van de wielen van de hooiwagens. Deze hoepen werden dan kleiner gemaakt, heet gestookt en op de cirkel, welke op de foto goed zichtbaar is, om het houten wiel geslagen en vervolgens in een bak met water afgekoeld. Deze wielen werden meestal een paar dagen opgespaard, zodat er 7 tot 10 wielen achterelkaar werden hersteld. Dit was een karwei voor 2 man, dus de smid had ook altijd een knecht in dienst.
Na de zomer had de smid het druk met repareren en plaatsen van kachels en kachelpijpen. Feenstra heeft nog plannen gehad om een nieuwe smederij te bouwen op de plek waar later de kapel is gebouwd. De tekeningen waren al klaar, maar Feenstra durfde de investering niet aan en kocht in 1948 de smederij in Schettens.
Een paard wordt door Jan Feenstra beslagen.
Jan Feenstra voor de smederij. Op de cirkel voor de deur werden de hoepen om de houten wielen gelegd. Het deksel op het putje in het midden werd dan verwijderd, zodat de asprop hierin kwam te liggen en het wiel vlak op de cirkel kwam te liggen.
De volgende dorpssmid was Hendrik van Dalfsen, ook wel Puttien genoemd omdat hij vaak zei: "'t 'is een klein puttien, maar moet effen beuren." Hij woonde hier tot 1950 en verhuisde de smederij toen naar Doniaweg 15/17.
Jan Feenstra, zoon Hendrik en knecht Thijs Bruinsma
Doniaweg 15/17
Van Dalfsen aan het smeden.
De Winkel op Doniaweg 15/17
Hendrik van Dalfsen heeft in 1950 de woningen van Doniaweg 15 en 17 gekocht en flink verbouwd, zodat er aan de voorkant een fietsenwinkel kwam en achter een smederij.
In 1980 is van Dalfsen gestopt met de smederij. Het bedrijfspand werd verhuurd aan Lootsma apparatenfabriek. In 1983 heeft Sietze Posthumus het pand gekocht en is hier een draaierij begonnen. Het bedrijf dat al weer diverse uitbreidingen heeft gehad, is gespecialiseerd in verspanen van metaal en kunststof en beschikt over hypermoderne metaalbewerkingmachines. Op dit moment heeft Posthumus 20 personeelsleden.
Trekpad 18
In 1928 kwam Epke Wiersma op nummer 18 wonen, deze had hier een rijwielhandel. In 1932 kocht Hendrik Holtrop het huis van de Wiersma's inclusief de smederij annex rijwielhandel. Het bedrijfsgedeelte werd verplaatst naar nummer 20.
Hendrik Holtrop beëindigde 1940 zijn rijwielhandel en smederij door deze te verkopen aan rijwielhandel Cats en smid Feenstra.
Het pand van Epke Wiersma, later Hendrik Holtrop.
Het overname contract.
Sjungadijk 24
In 1908 heeft Lammert de Vries, die nog thuis bij zijn ouders op de Burgwerderhoek (Sjungadijk 26) woonde, hier een fietsenwinkel gebouwd. In 1912 heeft hij er een huis bij laten bouwen, waarna hij in dat jaar trouwde met Jantje Ringnalda.
Lammert de Vries heeft in 1925 een fietsenzaak in Leeuwarden gekocht. Nanno de Vries nam de fietsenzaak over en had naast de fietsenwinkel nog een melkrit en was meteropnemer.
1923. Het personeel van Lammert de Vries. Voorop: Pieter Boelens, midden: Epke Wiersma, achterop: Nanno de Vries.
Advertenties uit de Bolswarder courant
In 1933 heeft Klaas Hein Cats de zaak overgenomen. Naast fietsen verkocht Cats ook motorfietsen en repareerde hij auto's. Ook had Klaas Cats een taxibedrijf en een benzinepomp. Het bedrijf is in 1947 beeindigd.
Een rekening uit 1913
Fietsplaatje van Cats.
Klaas Cats met zijn Norton naast de zaak.