Sieswerd

De Sieswerda's van SieswerdTussen 1703 en 1708 wordt Jentje Edgers (de stamvader van de Sieswerda's) de gebruiker van een boerderij op Klein Oorns onder Hichtum (boerderij nr. 1). Uit het floreenkohier blijkt dat Pijtter Hanses in 1700 nog de gebruiker van deze boerderij is. De boerderij is 30 pondemaat groot en is in eigendom van de Hoog ed Heer van Aylva Grietman van Wonseradeel die op het slot Wibranda state woont.Jentje Edgers is geboren in 1676 te Nijland, hij woonde in 1703 in Burgwerd waar hij trouwde met Geertje Jans, zij was weduwe en kwam uit Nijland. Waarschijnlijk zijn ze toen op de boerderij op Klein Oorns onder Hichtum gekomen.De oudste zoon Bauke Jentjes is op 8 mei 1705 gedoopt in de Hervormde gemeente Burgwerd/Hichtum/Hartwerd. Wanneer Geertje Jans is overleden is niet duidelijk maar Jentje Edgers hertrouwde 24 november 1715 met Jeltje Sibbles uit Hichtum.Uit dit huwelijk tussen Jentje en Jeltje komen nog twee kinderen voort. Edger Jentjes, geboren op 12 november 1718 in Hichtum. Durk Jentjes geboren op 22 april 1722 in Hichtum. Deze komt in 1746 op de ouderlijke boerderij. Vader Jentje Edgers is in 1748 overleden.Bauke Jentjes trouwt in 1732 met Tjitske Tjerks die faam bij Claaske Reiners in Burgwerd was. Uit het geboorte register blijkt dat zij na hun huwelijk al op Sieswerd woonden. De 9 kinderen, de eerste in 1733 zijn allemaal geboren op Sieswerd. Uit het floreenkohier blijkt dat Bauke Jentjes tussen 1738 en 1748 boer wordt op een boerderij op Sieswerd (boerderij nr 2) deze was 45,5 pondemaat groot en eigendom van de kerk. Hij heeft dan 5 koeien, 2 pinken en 4 paarden. Het is een gemengt bedrijf, 28 pondemaat van het land wordt belast voor bezaaide landen. In de Quotisatie kohieren van 1748 staat hij omschreven als; boer, gering in staat met een vermogen van 500 florijn.

In 1757 overlijd Bauke Jentjes. De weduwe van Bauke Jentjes, Tjitske Tjerks blijft de bewoner en gebruiker van de boerderij. In 1760 heeft ze 7 koeien, 1 pink, 3 paarden en 32 pondemaat bezaaide landen. In 1773 wordt Tjalling Baukes genoemd als "vrijgezel in dienst van zijn moeder". Tjalling Baukes trouwde 23 mei 1774 met Tietje Jans uit Burgwerd. In latere kohieren wordt alleen Bauke Jentjes weduwe genoemd.

Zoon Tjerk Baukes neemt in 1780 het bedrijf over, hij heeft dan 7 koeien, 2 pinken en 4 paarden. 25 pondemaat land wordt aangemerkt als bezaaide landen. Hij stopt in 1803 met het bedrijf en verhuist naar één van de huisje in het dorp tegenover de kerk.

Tjerk Baukes overlijd 16 december 1811 in Hichtum. In de overlijdensakte staat dat de overledene ongehuwd was. Tjerk Baukes wordt in de kerkeboeken jaren achtereen vermeld als Puistertreder. In 1765 is zijn honerarium hiervoor 6 floreen per jaar.

Zoon Jan Baukes trouwt in 1765 met Antje Douwes uit Hidaard. Zij komen in 1776 ook op een boerderij op Sieswerd (boerderij nr 3) 85 pondemaat groot. Volgens het speciekohier van 1780 hebben ze 9 koeien 3 pinken, 6 paarden en 28 pondemaat bezaaide landen.Antje Douwes overlijd in 1783. In1786 trouwt Jan Baukes met Beertje Douwes.In 1787 vertrekt hij naar Bolsward.

Edger Jentjes trouwt 9 augustus 1739 met Jissel Heeres uit Burgwerd. In 1742 is hun oudste zoon Jentje Edgers geboren onder Hichtum.

Hun 2e kind Herre Edgers is in 1744 geboren in Schettens. De andere kinderen vanaf 1746 zijn in Lollum geboren. Hij is vanaf ca.1745 boer te Lollum. Edger Jentjes wordt in de Quotisatiekohieren van 1749 omschreven als gering boer met een vermogen van 500 floreen. De oudste zoon woont later weer op Sieswerd.

Durk Jentjes trouwt 22 mei 1746 met Pietje Deuters. Zij is wees en dienstbode bij weduwe Grons die tussen Burgwerd en Hichtum woont.

Durk Jentjes wordt nu boer op de ouderlijke boerderij (boerderij 1) volgens de speciekohieren van 1749 heeft Durk Jentjes 7 koeien 1 pink en 2 paarden. Hij had een gemengd bedrijf, 14 pondemaat van zijn land werd belast voor "bezaaide landen".

Hij wordt in de Quotisatiekohieren van 1749 omschreven als middelmatig boer en heeft een vermogen van 1000 floreen. Ze krijgen 11 kinderen waarvan er 4 op zeer jonge leeftijd overlijden.

Durk Jentjes is nauw betrokken bij de kerk, hij wordt in de aangifte van kinderen in 1752 en 1756 aangetekend als kerkvoogd en bij de aangifte van één in 1765 als ouderling.

Vanaf ca 1775 pacht Durk Jentjes er nog 31 pondemaat land van de kerk van Hichtum bij. Hij heeft daarna dan ook meer vee. In 1780 heeft hij 11 koeien, 2 pinken en 2 paarden. Durk Jentjes overlijd in 1785. De weduwe van Durk Jentjes, Pietje Deuterts en zoon Evert Durks zijn dan nog enkele jaren op de boerderij.

In 1788 wordt zoon Deutert Durks de gebruiker van de boerderij. Deutert Durks heeft 12 koeien, 4 pinken en 2 paarden. In 1802 verhuist Duitert Durks naar Arum.

Deutert Durks overlijd 13 februari 1809 op 55 jarige leeftijd, de overledene was gehuwd en laat drie kinderen na.

Jentje Durks, zoon van Durk Jentjes, komt in 1777 ook op een boerderij op Sieswerd (boerderij nr 4). De boerderij is 66 pondemaat groot en eigendom van Grietman Schwartzenberg thoe Holansberg wonende op het Slot te Hichtum. Jentje Durks heeft 7 koeien,3 pinken, 4 paarden en 18 pondemaat bezaaide landen. In1783 trouwt Jentje Durks met Sjoerdje Anes uit Hichtum en krijgen 6 kinderen.

In 1802 verhuist Jentje Durks naar Exmorra.

In 1811 bepaalde Napoleon middels een decreet dat een ieder een vaste familienaam moest voeren. De meeste nakomelingen van Jentje Edgers kozen de naam Sieswerda of Syswerda naar de plaats waar zij of hun ouders geboren waren. Het blijkt dat waarschijnlijk alle Sieswerda' s over de hele wereld afstammen van deze bewoners van Sieswerd.

 

De volgende archieven zijn geraadpleegd: De floreenkohieren van 1700 tot 1798, Deze werden in 1700 en daarna vanaf 1708 om de 10 jaar opgemaakt en bevatten informatie over de boerderijen. De specikohieren, deze zijn vanaf 1748 tot 1805 ieder jaar opgemaakt en bevatten gegevens over het aantal bewoners boven de 12 jaar, het aantal schoorstenen, het aantal koeien en pinken, het aantal paarden en de hoeveelheid bezaaide landen. De quotiesatiekohieren, deze bevatten informatie over het vermogen van de bewoners over het jaar 1748. In voorgaande kohieren stond wat de bewoners aan belasting moesten betalen aan de gemeente. Verder heb ik gebruik gemaakt van de rekening boeken van de Hichtummer kerk en de doop en trouw registers van Burgwerd, Hartwerd en Hichtum.