Van oerknal tot robot - Marc ter Horst
Post date: Sep 25, 2015 9:57:13 AM
Alles heeft een begin en dat vraagt, volgens Marc ter Horst, om een boek. Vorig jaar kwam zijn eerste informatieve kinderboek uit, Hé, aardbewoner, vol wetenswaardigheden over onze planeet. In Van oerknal tot robot onderzoekt ter Horst ´het begin´ van een heleboel dingen. Hij start met de (logische) vraag naar het begin van het boek dat voor ons ligt. En dat is geen makkelijke vraag, want begint een boek bij het idee, of begint het bij de uitgever die enthousiast is over het idee, of begint een boek pas bij het openslaan ervan. Ter Horst maakt in dit eerste stukje direct duidelijk dat een begin vaak moeilijk te bepalen is. Toch staat dat een informatief kinderboek over allerlei beginnen niet in de weg. Achtendertig beschrijft de auteur er. Het gaat onder andere over het begin van het heelal, het begin van de aarde, het begin van steen, het begin van dinosaurussen, het begin van God, het begin van geld, het begin van school, het begin van internet en het begin van robots. Een heel scala aan onderwerpen dus die min of meer chronologisch geordend zijn, maar die ook door elkaar heen gelezen kunnen worden. Ter Horst legt duidelijk uit, hij gebruikt daarbij leuke voorbeelden en er is plaats voor een grapje hier en daar. En, niet onbelangrijk, hij is goed gedocumenteerd. Veel wat in dit boek aan de orde komt zal de lezer terugvinden in zijn lesboeken op de middelbare school. Ter Horst pretendeert niet de wijsheid in pacht te hebben. Als er verschillende visies zijn, dan verwerkt hij dat in zijn tekst. Bijvoorbeeld bij de beantwoording van ´het moeilijkste begin van allemaal´: het heelal. Na de uitleg over de oerknal geeft de auteur aan dat er genoeg mensen zijn die er anders over denken´Die geloven dat God de wereld heeft gemaakt. Of die denken dat het heelal altijd al heeft bestaan. Er zijn ook wetenschappers die denken dat er niet één heelal is, maar dat er een heleboel heelallen zijn.´
Ter Horst legt ook uit dat je niet alles kunt weten, omdat er niet van alles sporen zijn achtergebleven. Zo kunnen we bijvoorbeeld niet zeker weten dat er in de oertijd geen kunstenaars bestonden van het kaliber Da Vinci:´Misschien tekende een miljoen jaar geleden een mensachtige wel een Mona Lisa op het strand. Een dag later spoelde de ze zee haar weer weg.´
Grappig wordt het als een theorie duidelijk achterhaald blijkt, zoals Aristoteles´ aanname dat kikkers uit modder ontstonden en muizen uit graan.
Ter Horst heeft een losse verteltoon die sterk aan Jan Paul Schutten doet denken. Er zijn speelse tussenzinnetjes (´Trek je lavapak maar aan en zet je zuurstofmasker op. We gaan een kijkje nemen in de babytijd van de aarde.´), grappige overgangen (`Hoog tijd dat iemand hier eens geld uitvindt.´) en aansprekende voorbeelden (´Zonder vuur zou de rest van dit boek bijna helemaal leeg zijn.`)
De illustraties, een belangrijk onderdeel van een informatief kinderboek, zijn gemaakt door Eliane Gerrits. Waar nodig verduidelijken ze de tekst, maar veel vaker is het een grappig commentaar op de gegeven informatie. Gerrits kiest vaak voor een detail uit de tekst en gaat daarmee aan de haal. Als je de tekst nog niet gelezen hebt wekken deze beeldgrapjes de nieuwsgierigheid op: wat moet een dinosaurus bijvoorbeeld met een horloge, waarom zien we een voetballer als het gaat over het ontstaan van bergen en waarom zien we een fietser voor een reusachtige schelp staan. De illustraties krijgen veel ruimte in het mooi en stevig uitgegeven boek.
Van oerknal tot robot is een fantastisch boek. De uitleg is duidelijk, de inhoud is goed gedocumenteerd en saai wordt het nooit. Een boek voor een breed publiek.
Van oerknal tot robot
Marc ter Horst (tekst) en Eliane Gerrits (illustraties)
Gottmer, 2015 € 12,50 (t/m februari 2016, daarna 14,95)