Ferguut - Ingrid Biesheuvel en John Rabou

Ferguut werd in de dertiende eeuw opgetekend door een onbekende Nederlandse dichter. Hoe dit Arthurverhaal in Nederland terecht is gekomen weet men niet. Het originele manuscript bevindt zich in Leiden en is niet geïllustreerd. John Rabou, illustrator van historische verhalen en jarenlang ´opperhoftekenmeester´van het inmiddels opgeheven Land van Ooit, besloot dit gemis goed te maken. Vijftien jaar werkte hij in zijn vrije tijd aan dit project en zocht via crowdfunding naar financiële middelen om het boek te kunnen maken. In 2013 kwam het Ferguutproject in een stroomversnelling toen Ingrid Biesheuvel de taak op zich nam de tekst te bewerken. Biesheuvel heeft meerdere dertiende eeuwse ridderromans vertaald (waaronder Ferguut) en kreeg daarvoor in 2012 de Gerrit Komrij-prijs. Voor deze vertaling kortte ze de tekst in en maakte het verhaal toegankelijk voor jonge lezers. Frits van Oostrom licht in een voorwoord de achtergronden van het verhaal toe. Boerenzoon Ferguut ziet op een dag de jachtstoet van koning Arthur passeren en wordt spontaan overvallen door de wens ook ridder van de Ronde Tafel te worden. Zijn moeder begrijpt deze wens (want zij is ´van veel betere afkomst´ ) en zij overtuigt zijn vader hun zoon te laten gaan. Hij krijgt een oude roestige wapenuitrusting en een goed paard mee.Ferguut meldt zich aan het hof en wordt daar bespot door ridder Keye die hem uitdaagt de Zwarte Ridder te bevechten. Ferguut neemt de uitdaging aan en daarmee beginnen zijn ridderavonturen. Hij levert strijd met uiteenlopende vijanden waaronder een draak, reuzen en rovers. Ferguut stuurt zijn verslagen vijanden naar het hof van Arthur om de koning en zijn ridders te groeten, behalve ridder Keye want ´het zal lang duren voor Keye en ik ooit vrienden worden.

Ook de liefde komt op zijn pad. In eerste instantie wijst hij de schone jonkvrouw Galiëne af, maar daar krijgt hij al snel spijt van. Hij trekt erop uit om zijn lief te zoeken en moet uiteindelijk in het strijdperk treden om haar hand te winnen.

Biesheuvel maakte een vlot lopende vertaling. Eigentijds taalgebruik als´smoorverliefd´ en ´hij moet eraan geloven´ wordt afgewisseld met bijna vergeten woorden als rapalje, galgenbrok, schobbejak of rabouw. Vechtscènes worden beeldend beschreven.

De illustraties van Rabou zijn schitterend. Hij liet zich inspireren door verschillende middeleeuwse bronnen en weet in zijn beeldtaal de sfeer goed te treffen. Het zijn kleurige illustraties, waarvan een aantal over twee bladzijden zijn verdeeld. Ze nodigen uit om lang te bekijken en ieder detail te bestuderen. Bijvoorbeeld de jachtstoet van de koning die voorbij trekt of de ridders die strijden om de hand van de mooie Galiëne. Op de illustraties zien we ook de overwonnen ridders, dood of gewond, maar nergens worden de afbeeldingen gruwelijk. Op de illustraties zijn grappig details te ontdekken. Zo moeten de schildknapen echt zeulen om hun gewonde ridder af te voeren en houdt iemand even zijn oren dicht als hij naast de trompetters staat.

Het boek ziet er prachtig uit. De vormgeving is doordacht en draagt bij aan de middeleeuwse sfeer. De stofomslag en het leeslint maken het helemaal af. Ferguut is een sieraad in iedere boekenkast.

Ferguut

Ingrid Biesheuvel (bewerking) en John Rabou (ill)

De Vier Windstreken, 2014 € 24,50

| leeftijd 9+ |