Een hele kunst...
Post date: May 30, 2011 1:09:20 PM
Arend van Dam en Alex de Wolf maakten samen al drie succesvolle boeken met informatieve voorleesverhalen. In Lang geleden gaat het over de canon van de vaderlandse geschiedenis, In een land hier ver vandaan namen ze de lezers mee naar bijzondere plaatsen op de wereld en in Overal en nergens werd er door Nederland gereisd. Nu is er een vierde boek uit dat in dezelfde vorm Nederlandse kunstenaars en hun werk bespreekt: Een hele kunst...De kunst die aan de orde komt is divers: beeldende kunst, architectuur, design, literatuur, theater, dans, fotografie, film en muziek. Ook het tijdbestek is ruim, het loopt van het werk van de eerste schrijver (1180) tot de carrière van Carice van Houten.Arend van Dam kiest verschillende vormen om een kunstenaar en zijn werk te omschrijven. Hij schetst bijvoorbeeld ´een dag uit het leven van´: zo werkt Rembrandt aan een zelfportret op de dag dat Constantijn Huygens zijn atelier binnenstapt om de opdracht te geven een portret van prinses Amalia te maken. Een andere vorm is het verhaal te beginnen met een geweldig idee dat de kunstenaar te binnen schiet en vervolgens een beschrijving te geven hoe dat idee uiteindelijk succesvol wordt. Zo denkt Mien Ruys ´plotseling´ aan een stapel hout die ze achter het treinstation had zien liggen en vraagt zich af of het geschikt bouwmateriaal voor één van haar tuinen zou kunnen zijn, daar ligt de kiem voor haar latere bijnaam ´Bielzen Mien´.
Nogal eens begint het verhaal met een kinderdroom ´Ik wil op vioolles, net als Isabelle van Keulen´ zegt de jonge Janine Jansen en haar droom komt uit.
De origineelste ingang kiest Van Dam bij het verhaal over ontwerpster Hella Jongerius waarin hij ´de vaas, het bord en de stoel met het kastje op zijn rug´ met elkaar laat converseren over hun schepper.
Alex de Wolf heeft zich kunnen uitleven in de illustraties. Daar waar mogelijk past hij zijn stijl aan de beschreven kunstenaar aan: we zien Vermeer op een Delfts blauw tegeltje zijn melkmeisje schilderen, de speelplaatsontwerpen van Aldo van Eyck lijken op een kindertekening en bij het verhaal over fotograaf Ed van der Elsken kiest hij voor zwart/wit.
Het boek is een schatkamer aan informatie en de illustraties zijn origineel. Toch is het de vraag of de gekozen vorm zich wel leent om kunstenaars en hun werk onder de aandacht te brengen. Ten eerste mag je je afvragen of de doelgroep nog zit te wachten op een voorleesverhaal, kinderen die de Nederlandse kunst in al zijn facetten willen gaan onderzoeken zullen over het algemeen de voorleesleeftijd ruimschoots gepasseerd zijn.
Het tweede dat wringt bij de gekozen vorm is dat de besproken kunstwerken niet te zien zijn. De verhalen prikkelen de nieuwsgierigheid, maar bevredigen die maar matig. Hoe origineel en leuk de illustraties van Alex de Wolf ook zijn, de lezer blijft zitten met de vraag hoe bijvoorbeeld het omschreven zelfportret van Rembrandt er dan uit ziet en kun je een bord echt aan een tafel vastborduren?
In de verhalen wordt een enkele keer verwezen naar tijdgenoten die dan vaak ook besproken zijn in het boek. Ik vind het storend dat, bijvoorbeeld op de bijgeleverde poster, geen chronologische tijdlijn is toegevoegd.
Als op zichzelf staand boek dat informeert over Nederlandse kunstenaars en hun werk is het te beperkt, als aanvulling op andere besprekingen van kunst is het boek geslaagd.
Een hele kunst…
Arend van Dam (tekst) en Alex de Wolf (ill)
Van Holkema & Warendorf, 2011 € 15,99