Naar de rand van de wereld - Dirk Weber
Post date: Jul 16, 2018 10:37:19 AM
Dirk Weber (1965) debuteerde als kinder-jeugdboekenschrijver in 2005 met Kies mij en brengt sindsdien ongeveer iedere vier jaar een boek uit. De boeken worden over het algemeen goed ontvangen en Weber won er verschillende prijzen mee. Webers hoofdpersonen zijn vaak kinderen die nadenken over zichzelf en de wereld, waarbij terugkerende thema’s rechtvaardigheid en loyaliteit zijn. Ook in zijn nieuwe boek, Naar de rand van de wereld, draait het om deze thema’s. Deze keer kiest Weber voor een opmerkelijke setting, zijn verhaal speelt zich af in de toekomst. Het begint met de viering van de Kering. De agrarische dorpsgemeenschap luistert naar het verhaal over de Crises en de Chaos, nu ‘twee mensenlevens’ geleden. Verteld wordt hoe de ‘Broeders en Zusters’ met elkaar de nieuwe maatschappij-inrichting bedachten. Abe en zijn vrienden hebben dit verhaal al vaak gehoord. Ze weten wel dat voor de Kering kennis een kwalijke rol speelde en hoe de oneerlijke verdeling hiervan tot oorlog leidde. De jongeren hebben wel wat anders aan hun hoofd. Na de oogsttijd is er ‘de indeling’ en zullen ze te horen krijgen wat hun rol in de gemeenschap zal zijn. Abe wil rechter worden, maar Eli wil dat ook en er is er maar een nodig.
Het rustige dorpsleven wordt verstoord als er twee mensen beschuldigd worden van het hebben van verboden kennis. De rechter komt naar het dorp en veroordeelt de verdachten. Abe is geschokt over de straf en besluit leeftijdsgenoot Otto na te reizen die uit het dorp is gevlucht omdat de rechter ook hem verdenkt verboden kennis te hebben. Mila gaat mee en ook de simpele Mels, die niemand in het dorp voor vol aanziet, sluit zich bij hen aan. Enkele dagen later duikt Eli op, hij is de groep gevolgd. Met z’n vijven, ieder met hun eigen beweegredenen, trekken ze naar het zuiden. Daar zou Vrijburg moeten liggen, een plaats waar kennis vrij is.
Webers kracht ligt in het beschrijven van de reis die de jongeren maken, waarbij de lezer de gebeurtenissen beziet vanuit de gedachtewereld van Abe. De reis is spannend. Er is natuurlijk de angst dat ze gepakt worden, het is niet duidelijk wat ieders motieven voor het ondernemen van de reis zijn en de jongeren moeten zich zien te redden in de woeste natuur. De onderlinge verhoudingen zijn complex. Voor de lezer die houdt van een beschrijving van een avontuurlijke tocht vol gevaren is dit een geweldig boek.
De lezer die houdt van een intelligente toekomstroman komt veel minder aan zijn trekken. De samenleving waarin de jongeren leven is niet goed doordacht en zadelt de lezer met tal van vragen op. Bijvoorbeeld wat de zin is dat kinderen om de drie jaar van hun verzorgers worden gescheiden, dat zal gemeenschapszin zeker niet bevorderen. Of de opmerking dat de jongeren nog nooit honger hebben gehad, dat lijkt toch heel onwaarschijnlijk in een agrarische samenleving waar ze bovendien niet erg scheutig met kennis omgaan. Ook lijkt het niet logisch
( maar verhaaltechnisch wel makkelijk) dat de simpele Mels in menig opzicht de slimste blijkt te zijn.
Weber lijkt er zelf ook niet erg veel waarde aan te hechten om zijn toekomstmaatschappij zorgvuldig uit te denken. Het is meer een gegeven op de achtergrond dat de schrijver de mogelijkheid geeft een spannende tocht te beschrijven. Het leidt tot een onbevredigend en haastig einde waar de hoofdpersonen ingrijpende keuzes maken die moeilijk te begrijpen zijn. De lezer blijft met veel vragen achter.
Naar de rand van de wereld is een spannend verhaal over een groep kinderen die uit handen van hun achtervolgers wil blijven. De context van het verhaal is slecht uitgewerkt en laat de kritische lezer met veel vragen achter.
Naar de rand van de wereld
Dirk Weber
Querido, 2018 €14,99
Andere boeken van Dirk Weber op kinderboekenpraatjes: