Buiten is het oorlog - Janny van der Molen
Post date: Mar 13, 2013 11:04:45 AM
Buiten is het oorlog is de titel van het boek dat Janny van der Molen schreef over het leven van Anne Frank. Het boek maakt maar al te duidelijk dat Anne Frank en haar familie de oorlog niet buiten hun leven konden houden. Vluchten hielp niet, geld hielp niet en onderduiken hielp niet. De Tweede Wereldoorlog bracht de familie Frank uitstoting, angst en uiteindelijk de dood. Het dagboek van Anne Frank behoort tot de wereldliteratuur en de meeste kinderen in Nederland hebben er wel van gehoord. Lang niet alle kinderen zullen het dagboek lezen, maar zijn wel nieuwsgierig naar het meisje er achter. Janny van der Molen schreef, in samenwerking met de Anne Frank Stichting, een boek over het leven van Anne. Hoe Anne gelukkig opgroeit in de Amsterdamse rivierenbuurt en de gebeurtenissen in Duitsland ver weg lijken, hoe de oorlog uitbreekt en Anne´s vrijheden steeds beperkter worden, hoe Anne onderduikt en hoe het leven in het achterhuis eruit zag en tenslotte beschrijft Van der Molen hoe de bewoners van het achterhuis worden opgepakt en afgevoerd naar concentratiekampen waar Anne, haar zus Margot, haar moeder, Peter en zijn ouders en tandarts Pfeffer de dood vinden. Van der Molen vertelt nauwgezet en goed gedocumenteerd. De verschillende perioden uit Anne´s leven worden voorafgegaan door feitelijke informatie, bijvoorbeeld over de gebeurtenissen in nazi-Duitsland, de beperkende maatregelen voor joden, de angst om ontdekt te worden en de verschrikkingen van de concentratiekampen. De overige stukken zijn vertellend en daarin voert Van der Molen dialogen op tussen Anne en de mensen die haar omringen en verwoordt ze de gevoelens van Anne:
´De acht onderduikers zaten dicht op elkaars lip en waren allemaal bang toch gevonden te worden. Dat leverde nogal eens spanning en geruzie op. Tussen de volwassenen, maar ook tussen de volwassenen en de kinderen. Hoewel: Peter was te saai om iets verkeerds te doen, vond Anne, en Margot was natuurlijk een halve heilige. Maar zij...
´Die dochter van jou heeft geen manieren,´ mopperde mevrouw Van Pels dikwijls tegen moeder. En met die dochter bedoelde ze Anne. Altijd Anne. ´
Het is een gewaagde vorm om Anne en anderen woorden in de mond te leggen. We zullen nooit weten of hiermee de mensen om wie het gaat recht wordt gedaan. Van der Molen heeft er echter alles aan gedaan om haar interpretatie zo getrouw mogelijk te maken. Ze heeft zich uitgebreid uiteen gezet met de beschikbare informatie over het leven van Anne Frank. De beschreven gebeurtenissen hebben allemaal plaats gevonden.
Martijn van der Linden is eveneens grondig te werk gegaan en heeft er zorg voor gedragen dat zijn illustraties kloppen met de historische werkelijkheid. De illustraties zijn realistische tekeningen. In het achterhuis tekent hij Anne ouder dan wij haar kennen, met langere haren en subtiel aangegeven vrouwelijke vormen. Het is een van de vele confrontaties met de werkelijkheid: Anne werd een jonge vrouw en de wereld mocht het niet zien.
Het verhaal over het leven van Anne Frank is lang niet altijd een leuk verhaal, maar wel een verhaal dat verteld moet worden. Een verhaal dat laat zien dat een doorsnee meisje, en met haar miljoenen anderen, in angst moest leven en vermoord is omdat bepaald was dat ze ´anders´ was en dat zo velen bereid waren dit te geloven.
Buiten is het oorlog
Janny van der Molen (tekst) en Martijn van der Linden (ill)
Ploegsma, 2013 € 16,95
Meer over Annne Frank op kinderboekenpraatjes:
´Je beste vriendin Anne´ van Jacqueline van Maarsen
Andere boeken van Janny van der Molen op kinderboekenpraatjes:
Over vroeger en nu