Stad en land... Arend van Dam
Post date: Jan 30, 2017 2:15:10 PM
Arend van Dam en Alex de Wolf maken al bijna tien jaar aantrekkelijke informatieve boeken over uiteenlopende onderwerpen. De opzet is altijd gelijk. Van Dam schrijft (meestal vijftig) voorleesverhalen en Alex de Wolf zorgt voor een aantrekkelijke uitgave door de tekst te voorzien van kleurrijke illustraties. Er zijn al heel wat onderwerpen op deze manier besproken, waaronder de vaderlandse geschiedenis, verhalen over en uit verschillende landen, kunstgeschiedenis en kinderrechten. Van Dam doet zorgvuldig onderzoek voor hij gaat schrijven zodat de feiten in de verhalen kloppen. Stad en land... Verhalen over mens en natuur in Nederland is de titel van het nieuwste deel. De introductie van het onderwerp is origineel. De lezer mag over de schouders van de makers meekijken hoe ze brainstormen over de mogelijkheden die dit thema biedt. De onderwerpen die door de selectie komen zijn divers. Zo is er aandacht voor Nederland in de oertijd, bijvoorbeeld welke krachten het landschap gevormd hebben en welke dieren er in Nederland hebben geleefd. Andere verhalen zijn verbonden aan een voorwerp uit een Nederlands museum of de wetenschap. Zo is een schilderij uit het Rijksmuseum het begin van een verhaal over haarluis en lezen we meer over de uitvinding van de kunstnier. Ook zijn dieren vaak het onderwerp, bijvoorbeeld de vraag of dieren kunnen huilen of een verhaal over dieren die ´s nachts in de stad actief zijn. De mens blijft niet buiten beschouwing. Van Dam schrijft onder andere over tuinarchitectuur en hoe mensen in de stad vroeger van hun ontlasting afkwamen. Ook zijn er verhalen over slapen, dromen en de werking van het geheugen. Natuurlijk ontbreken de verhalen over bijzondere plekken in Nederland niet.
Het is duidelijk dat Van Dam met zijn verhalenboeken een vorm gevonden heeft die hem past. In vergelijking met de eerste boeken uit de serie is zijn stijl is losser en speelser geworden. Van Dam kiest verschillende invalshoeken om zijn verhaal te vertellen. Soms wordt de lezer direct een verhaal in geslingerd en andere keren wordt het onderwerp eerst ingeleid. Feitenkennis en fictie worden soepel vermengd. Door overgangen te gebruiken als ´zou het zo gegaan kunnen zijn´ of ´zou het met een beetje fantasie lukken om die brieven tevoorschijn te schrijven?´ wordt de opmaat gegeven naar een verhaal.
Ook Alex de Wolf lijkt in zijn element. Net als Arend van Dam is zijn stijl losser en veelzijdiger geworden. We zien realistische voorstellingen, bijvoorbeeld van de eerste vuurmakers of een auto die door een windhoos door de lucht vliegt. Het zijn mooie kleurrijke tekeningen. Bij andere verhalen zien we heel ander werk, bijvoorbeeld silhouetten in gekleurde vlakken. Vermakelijk zijn de knipoogjes die in de illustraties verwerkt zijn, zo zien we niet het beroemde schilderij van Van Hoogh van de moeder die haar kind ontluisd, maar zien we de scène daarna (we kunnen dan ook eindelijk zien wat er op het schilderij boven de deur staat) en bij het verhaal over de Verkade-albums van Jac. P. Thijsse is Thijsse zelf een plaatje in zijn album geworden.
Bij het boek zit een poster met daarop een kaart van Nederland waarop te zien is waar de verhalen zich afspelen. De kaart wordt omringd door vijftig blokjes tekst die kort aangeven waar de verhalen in het boek over gaan.
Stad en land... is een geslaagd boek. Van Dam weet fictie en feiten prettig met elkaar te verbinden. De verhalen worden als voorleesverhalen gepresenteerd, maar ze kunnen ook zelfstandig gelezen worden. De illustraties van Alex de Wolf zijn de kers op de taart.
Stad en land...
50 voorleesverhalen over mens en natuur in Nederland
Arend van Dam (tekst) en Alex de Wolf (illustraties)
Holkema & Warendorf, 2017 € 17,99
Andere boeken van Arend van Dam en Alex de Wolf op kinderboekenpraatjes: