Broodje rat - David Walliams
Post date: Jun 20, 2014 9:37:32 AM
De blauwdruk van een boek van David Walliams is zo langzamerhand bekend: plaats een kind te midden van een aantal bizarre volwassenen en beschrijf op luchtige toon wat er dan gebeurt en geef dit alles een lichte moralistische twist opdat het niet ontaardt in een klucht. Zo zette Chloe zich in Mr. Stinkuiteen met de extreem smerige Mr.Stink, had Joe in Joe Biljoen te kampen met de onmetelijke rijkdom van zijn vader en in Oma Boef bleek Bens grootmoeder een beruchte juwelendief. In Broodje rat is het de twaalfjarige Zoë die zich staande moet houden tussen een vader die na zijn ontslag zijn verdriet verdrinkt in de kroeg en haar wrede stiefmoeder Sheila die alleen chips met garnalencocktailsmaak eet en zo lui is´dat ze in staat was Zoë te vragen in haar plaats in haar neus te pulken.´ Zoë is ontroostbaar als haar hamster overlijdt. Als ze een jonge rat vindt lijkt dit een goede vervanging. De rat is slim en Zoë kan hem allerlei kunstjes leren. Maar natuurlijk wordt een rat niet geaccepteerd; ze wordt zelfs van school gestuurd. Het wordt nog erger als haar stiefmoeder de hulp inroept van Burt die naast burgerverkoper ook aan ongediertebestrijding doet. Het beproefde concept van Walliams werkt ook deze keer. Het verhaal is spannend en vaak grappig. Door het uitvergroten van vooral slechte eigenschappen worden een aantal personages hilarisch, met name Burt en Sheila. Hun slechte daden worden in geuren en kleuren omschreven. Dat is vaak grappig maar soms ook heftig, bijvoorbeeld als Burt ´met een wrede grijns´ de pootjes van een kleine rat los wrikt die vervolgens in zijn ratvermalende machine valt. De lezer voelt dan ook geen medelijden als Burt en Sheila gruwelijk aan hun einde komen.
Er zijn ook personages die tot inkeer komen, ook dat fenomeen zagen we in zijn eerdere boeken. InBroodje rat komt Zoë´s vader uiteindelijk voor zijn dochter op en voor de grootste pestkop van de school krijgt Zoë zelfs begrip als ze erachter komt dat zij het thuis nog beroerder heeft dan zijzelf.
Ook andere stijlkenmerken van Walliams vinden we in Broodje rat terug zoals het rechtstreeks spreken tot de lezer:´Zo, lezer, na deze kleine reis in de tijd zijn we teruggekeerd naar het begin van het verhaal en kunnen we ermee doorgaan´ en het benadrukken van uitroepen door middel van vetgedrukte letters. Ook ontbreken de lijstjes met komische opsommingen niet; er zijn opsommingen van verbluffende acts met dieren, van heerlijke ijssmaken of wat het ergste is wat je op school zou kunnen overkomen.
Broodje rat is geïllustreerd door Tony Ross die blijkbaar Quentin Blake definitief heeft vervangen. Zijn illustraties dragen bij tot de aantrekkelijkheid van Walliams boeken. Ross´ losse stijl, die veel verwantschap vertoond met het werk van Blake, past goed bij de vertelstijl van de auteur. Waar Walliams in de tekst situaties en eigenschappen uitvergroot doet Ros dat in zijn tekeningen. Ross is goed in het weergeven van gevoelens en brengt zo, net als Williams in de tekst, nuances aan die voorkomen dat het boek ontspoort in een stripachtig karikaturaal verhaal.
Broodje rat is een boek zoals we van Walliams verwachten: een spannend en grappig verhaal dat voor de snoodaards slecht afloopt en voor de hoofdpersonen een gelukkig einde kent.
Broodje rat
David Walliams (tekst) en Tony Ross (ill)
Clavis, 2014 € 15,95
Andere boeken van David Walliams op kinderboekenpraatjes: