گازیاب ها

گازیاب ها وسایلی است که وجود گاز را در غلظت های کمتر از حد پایین انفجار تشخیص داده و هشدار می دهد. این دستگاه ها در داخل خود دارای فیلامنت کاتالیستی از جنس پلاتین هستند که در غلظت های زیر حد انفجار می تواند امکان ترکیب گاز و اکسیژن را فراهم سازد و نسبت به میزان غلظت گاز، دمای فیلامنت تغییر کرده و نتیجه به صورت تغییر مقاومت در یک مدار الکتریکی و پس از آن تغییر جریان حاصله به صورت علائم بصری ـ آنالوگ یا دیجیتال ـ بر روی صفحه ی نشانگر و علائم صوتی مشخص می شود. این دستگاه ها از نظر کاربردی به دو گروه زیر تقسیم می شوند:

1) گازیاب های دستی و قابل حمل:

این نوع گازیاب ها قابل حمل بوده و توسط افراد در مسیر لوله گاز و یا محل های مورد نظر حرکت داده می شوند که در صورت برخورد با هرگونه نشتی با توجه به حساسیت دستگاه، به وسیله ی علائم هشدار دهنده ی وجود گاز و میزان آن را اعلام می کند. کاربرد این گونه گازسنج ها موارد زیر است:

الف) نظارت بر لوله های روکار از لحاظ وجود نشت های احتمالی.

ب) اندازه گیری و حصول اطمینان از نبود گاز قبل از اقدام به جوشکاری بر روی خطوط لوله و یا ظروف عملیاتی و یا هرگونه عملیات گرم دیگری که در داخل تاسیسات گازی صورت می گیرد.

ج) برای اطمینان از نبود گاز در مکان های محصور مانند حوضچه ها، مخازن، موتورخانه

۲) گازیاب های ثابت:

این نوع گازیاب ها که برای تشخیص گاز به طور دائمی به کار می روند بیشتر در محیط های صنعتی، سالن ها یا کارگاه ها نصب می شوند و به دو دسته تقسیم می شوند:

الف) گازیاب های منفرد: این نوع گازیاب ها به صورت مستقل عمل نموده و بیشترین جنبه کاربرد آن ها غیرصنعتی است و در واحدهای مسکونی، موتورخانه ها، ساختمان ها، آبدارخانه ها و... استفاده می شود.گازیاب های ثابت برای گاز طبیعی و ارتفاع بالا و برای گاز مایع در سطوح پایین نصب می گردد.

ب) گازیاب های شبکه ای: این سیستم از یک مرکز کنترل اصلی و دستگاه های تشخیص دهنده و حساس به گاز تشکیل شده که در نقاط مختلف تاسیسات نصب می گردد. کاربرد عمده ی آن ها در سالن های تاسیسات، انبارها و یا محفظه های توربین ها است. تابلوی اصلی این سیستم که به تمام دستگاه های حس کننده ی گاز مرتبط است در اتاق کنترل و یا مرکز آتش نشانی قرار می گیرد و سنسور ها یا حس کننده ها در نقاطی از تاسیسات یا انبار نصب می شود که احتمال نشت گاز در آن محل ها وجود دارد. هر یک از سنسورها به محض تشخیص گاز با ارسال علامت به اتاق کنترل، کاربر را از محل و میزان نشتی با خبر می سازد.