تخمين سرعت امواج برشي

سرعت امواج لرزه اي تراكمي از نمودار صورتي درون چاهي قابل محاسبه است ولي سرعت امواج برشي فقط از نمودار هاي ابزار DSL بدست مي آيد. نمودارگيري بوسيله اين ابزار به علت گران بودن بسيار كم بوده و هنوز بطور معمول استفاده نمي شود. با توجه به نقش مهم سرعت امواج برشي در مطالعات ژئوفيزيكي، شناسايي خواص مخازن نفت و گاز و بالاخص در تعيين ضرايب كشسان و ويژگي هاي مكانيكي سنگ ها، هنگامي كه مقادير واقعي در دست نباشد، تخمين آن از ديگر نمودارها ضروري است.

در سالهاي اخير استفاده از ژئومكانيك در صنعت نفت به سرعت در حال گسترش است. تعيين خواص مكانيكي سنگهاي مخازن هيدروكربوري و شبيه سازي كامل ژئومكانيك مخزن نقش مهمي در طراحي و اجراي صحيح شناخت كامل سرعت انتشارامواج تراكمي و برشي سنگها در شناسايي ساختمان زمين و سنگهاي تشكيل دهنده آن و توصيف ژئومكانيكي مخازن هيدروكربني از اهميت ويژه اي برخوردار است. سرعت امواج لرزه اي بوسيله عوامل متعدد زمين شناسي از قبيل كاني شناسي،تخلخل، شكل هندسي فضاهاي خالي و سيال داخل آن، چگالي كل و تنش هاي موثر و عمق دفن، نوع و درجه سيمان شدگي، درجه و جهت شكستگي ها كنترل مي شود. تحقيقات منتشر شده همبستگي بين مقاومت سنگ و ثابتهاي كشسان ديناميكي كه ازاندازه گيري هاي صوتي و چگالي بدست مي آيند را نشان مي دهد . نسبت سرعت امواج تراكمي به سرعت امواج برشي مي تواند به عنوان كليدي براي تعيين ليتولوژي، تخلخل و شناسايي خواص سيال داخل فضاهاي خالي، بالاخص تشخيص وجود گازدر سازند، باشد. با استفاده از نسبت پواسون كه تابع از سرعتهاي امواج برشي وتراكمي است، مي توان ليتولوژيهاي مختلف را شناسائي كرد. سرعت امواج لرزه اي از طريق نمودارگيري صوتي در داخل چاه ها قابل محاسبه است. از نمودارهاي صوتي قديمي فقط مي توان سرعت انتشار امواج تراكمي را استخراج كرد. اگر چه با رشد تكنولوژي امروزه مي توان سرعت امواج برشي و تراكمي را در لايه هاي (Dipole Shear Sonic Imager) DSI با آناليز شكل موج كامل ابزار زمينبدست آورد ولي نمودارهاي برداشت شده بوسيله ابزارهاي جديد به علت گران بودن بسيار كم بوده و هنوز بطور معمول استفاده نمي شوند. لذا با توجه به اهميت و حساسيت سرعت امواج برشي و كاربردهاي مختلف آن در مطالعات ژئوفيزيكي، شناسائيخواص مخازن نفت وگاز و بالاخص در تعيين ضرايب كشسان و ويژگيهاي مكانيكي سنگها، هنگامي كه مقادير واقعي در دست نباشد، تخمين آن از ديگر نمودارها ضروري است. با داشتن نمودارهاي سرعت امواج برشي و تراكمي و تركيب آنها با دادههاي نگار چگالي امكان محاسبه خواص مكانيكي و ثابتهاي كشسان ديناميكي به صورت پيوسته در طول چاه فراهم مي شود.