سیستم گردش گل حفاری

تئوری

l Drilling mud is a suspension :

سيستم گل حفاري در عمليات حفاري با تركيبات خاص خود يكي از مهمترين قسمت هاي حفاري مي باشد .

بدون داشتن سيستم گل حفاري عمليات حفاري امكان پذير نيست .

گل يك سيستم كلوئيدي است واين سيستم ازدوفاز تشكيل شده است :

n Liquid phase

n Solids phase

Liquid phase

n Fresh water

n Salt water

n Hard water

n Saft water

Solids phase

n Reactive solids --------1. native clays

2. special native clays

3. natural clays . Inert solids

جامدات غير فعال از نظر شيميايي خنثي وبي اثر ودرگل معلق هستند (مثل شن ‌،سنگ آهك ،دولومايت با كربنات مضاعف كلسيم ومنيزيم بفرمول شيميايي CO3Mg ، CO3Ca

وظایف گل حفاری:

1.تميز كردن ته چاه وانتقال كنده هاي حفاري به سطح زمين

2.خنك كردن مته ولوله هاي حفاري

3.روان كردن مته ولوله هاي حفاري

4.اندود كردن ديواره چاه وجلوگيري از ريزش آن

5.كنترل فشارهاي زير زميني

6.معلق نگهداشتن كنده ها ومواد وزن افزاي گل به هنگام خاموشي پمپها

7.ترخيص شن وكنده هاي حفاري بر روي الك لرزان

8.تحمل بخشي ازوزن لوله هاي حفاري ولوله هاي وزنه وجداري

9.بحداقل رسانيدن ضايعات وارد بر سازندهاي مجاورچاه وارائه حداكثر اطلاعات

10.انتقال توان هايدروليك پمپ ها به مته

تميز كردن ته چاه

خنك كردن مته ولوله هاي حفاري

روان كردن مته ولوله هاي حفاري

اندود كردن ديواره چاه وجلوگيري از ريزش

كنترل فشارهاي زير زميني

معلق نگه داشتن كنده ها

ترخيص كنده هاي حفاري روي الك لرزان

تحمل بخشي از وزن لوله هاي حفاري

بحداقل رسانيدن ضايعات وارد بر سازندهاي مجاور

انتقال توان هايدروليك

بخش هاي مختلف مسير گردش گل بقرار زير مي باشند:

۱- مخازن گل :

الف) مخزن ذخيره گل Reserve Tank

ب ) مخزن مكش Suction Tank از آنها بدرون پمپها هدايت مي شود.

ج ) مخزن شيكر Shaker Tank پس از خروج از چاه

د ) مخزن مياني Middle Tank قبل از مخزن مكش قرار دارد.

*مخزن Trip : در حين پر كردن و خالي نمودن چاه در شرايطي غير از حفاري مثلا" لوله

بالا مورد استفاده قرار مي گيرد

۲ – پمپهاي گل:

۳- Mud Hose : لوله اي كه از پمپ به Swivel وارد مي شود.

٤- شيل شيكر (Shale Shaker):

:Mud Cleaner -5شامل1) - Desander (ماسه زدا) و۲- Desilter (سيلت زدا)

٦- :Degasser

۷- Mud Aggitator : شفتي است كه با چرخش خود در مخزن تركيبات گل را با يكديگر مخلوط مي كند

و از ته نشيني مواد موجود در گل جلوگيري مي نمايد. (دستگاه سانتريفوژ روي Suction Tank) قرار دارد).

manifold stand pipe-8 : روي Floor حفاري قرار داشته با چهار مسير بشرح زیر است:

1) Fill Up Line: هنگام پر كردن چاه ازگل

2) Jet Cellar: مسيري است كه باعث خالي شدن Cellar ميگردد.

3) Line bottom kill :به سمت Pipe Rams پائين ميرود

4) Top Kill Line: كه به سمت Pipe Rams بالائي مي رود.

٩- Mud Pit : حوضچه اي كه زائده هاي داخل گل درون آن ميريزد.

Over Balance= هرزروي گل در اثر فشار كم سازند

Under Balance= فشار سازند از گل بيشتر بوده و نتيجتا" فوران خواهيم داشت( Flow يا Kick ).

متعلقات سيستم گردشي گل حفاري

n Mud pump پمپ گل

n Flexible hose شيلنگ قابل انعطاف

n Swivel هرزه گرد

n Drill stem نوارهاي حفاري

n Bit مته حقاري

n Annulus (return passage way) مسير برگشتي گل(فضاي حلقوي)

n Mud pits مخازن گل

Mud circulation

گل پس از اينكه توسط پمپ ها از مخزن مكش كشيده شد اين مراحل را طي مي كند ودوباره به مخازن بازمي گردد:

n Mud line لوله هاي خوابيده

n Choke manifold شيرهاي كاهنده

n Stand pipeلوله هاي قائم

n Kelly hoseشيلنگ لوله چندپر

n Swivel هرزه گرد

n Kelly لوله چند پر

n Drill pipeلوله هاي حفاري

n Drill collarلوله هاي وزنه

n Bit مته

n Annulusفضاي حلقوي

n Return line لوله برگشتي

n Mud pits مخازن گل

ديگر متعلقات سيستم گردشي گل :

n Chemical tank مخزن شيميايي

n Mud mixing hoper آخورك اختلاط گل

وظايف مخازن گل حفاري:

1. جمع آوري ونگه داري گلي كه درچاه گردش داده مي شود

2. رسانيدن گل به پمپ براي بگردش درآوردن گل و...

3. ذخيره كردن گل به اندازه كافي و پر كردن چاه زماني لوله ها از چاه خارج مي شوند .