مروری بر راندن جداری ً8/3-13

مروری بر راندن جداری ً8/3-13:

بطور کل راندن جداریها را می توان به سه بخش تقسیم کرد و آن را مورد بازبینی و توجه قرار داد.

1- قبل از راندن

2- هنگام عملیات جداری

3- بعد از راندن جداری

در این مقاله سعی شده که نکات و موارد از دیدگاه عملیاتی بررسی شوند.

قبل از راندن

مراحل راندن جداری بصورت مشخص و دقیق از شروع حفاری زیر جداری ً8/5-18 و یا 20ً آغاز می گردد. در حالت معمول از جداری ً8/3-13بعنوان جداری میانی نام برده می شود و در یک چاه نرمال این جداری مسئول جداسازی سازند کمفشار آغاجاری میشان از سازند پرفشار گچساران است. در بعضی از چاهها بدلیل طولانی شدن حفره و بروز مشکلات حاد حفاری این جداری بعنوان یک جداری پوشاننده مورد استفاده قرار می گیرد.

اولین قدم برای شروع و آماده سازی جداری درخواست به موقع کالا شامل خود جداری طبق برنامه تنظیمی و وسایل جانبی آن است. ناظر عملیات بعد از برپایی فورانگیر دالیزی بر روی فلنج مبنا که بعنوان تغییر دهنده مسیر جریان در ابتدایحفاری چاه نصب می گردد و فراغت از راندن جداری ً8/5-18 و مسائل مربوط به شروع حفاری چاه جدید، درخواست جداری ً8/3-13 و همچنین تریلر برای برگشت جداریهای اضافی ً8/5-18مانده از Job قبل را می دهد.

با توجه به برنامه چاه که در اختیار ناظر عملیات قرار دارد (ممکن است که هنوز برنامه چاه تکمیل و به تصویب نهایی نیز نرسیده باشد و تنها یک Rush copy در اختیار عملیات قرار داده شده باشد) جداریهای ً8/3-13 از طریق انبار لوله دریافتمی شوند ولی در هر صورت انطباق جداریهای دریافتی با برنامه چاه یک الزام می باشد و بهتر است این انطباق از طریق رئیس عملیات مربوطه صورت گیرد یعنی آنکه لیست دریافت جداریها را با رئیس عملیات مربوطه حتماً بازنگری نمایید.

زیرا امروزه بدلیل پاره هایی از مشکلات خاص برنامه جداریها تغییر می کند و ممکن است طراحی جدید بر اساس موجودی انبار تنظیم شود. می توان در همین مرحله طراحی جداری انجام شده را بررسی کرد و با توجه به حداکثر وزن گلپیشنهادی برنامه و همچنین ضریبهای ایمنی در نظر گرفته برنامه، نقاط تعویض جداری change over points را بررسی نمود. جداری ها دریافت وطبق برنامه چیده می شوند. دریافت و چیدن جداری ها به این شکل است که ابتداجداری های باوزن کمتر دریافت می گردند و در واقع جداریهای سطحی ابتدا دریافت شده و بعد از آنها جداریهای سنگین تر دریافت می گردند. برای مثال ابتداجداری

13-3/8"-CSJ,68#-BTS دریافت و بعد ازآن 13-3/8" CSJ , 72#N80-BTS دریافت و چیده می شوند.

اولین قدم در زمان دریافت ، چک کردن بارنامه ارسالی با برنامه چاه است و سپس جهت اطمینان همان کالا، حتماًروی بدنه جداری رابخوانید، روی بدنه جداری،اندازه جداری-پوند/ فوت شرکت سازنده- نوع گرید، شماره درخواست، مبادی ورودی،طول و بطور کلی تمامی اطلاعات خود جداری بر روی آن نوشته شده است.

چیدن:

با رسیدن اولین مجموعه جداری، خرکهای زیر آنها چیده می شوند. تعداد خرکهای مورد استفاده می بایست به اندازه ای باشد که حداکثر تعداد جداری بر روی آن قرار گیرد و از طرفی راه ارتباطی نیز بسته نشود و ضمناً لوله ها زیاد به کاروانهایاستراحت پرسنل نزدیک نباشد. در بعضی از مناطق مانند کوپال و مارون متراژ حفاری حفره ً2/1-17 طولانی است و طول جداره گذاری ممکن است تا 2800 متر نیز باشد، حداقل در نظر گرفته شده برای هر شاخه، 10 متر است پس نیاز است که 280 شاخه جداری دریافت گردد، بهمین دلیل ممکن است نیاز باشد لوله ها را در 3 یا 4 ردیف چیده شود لذا لازم است تعداد لوله های دریافتی را به رئیس دستگاه بگویید تا وی برنامه ریزی مناسب را انجام دهد.

ردیف اول چیده شده درپوش رزوه های آن باز میشوند. توجه بفرمایید بعضی از جداریها دارای درپوشهای (محافظ رزوه) فلزی و بعضی پلاستیکی هستند، در هر دو نوع ممکن است این درپوش ها به راحتی باز نشوند و شاید نیاز به برش داشتهباشند، توجه را به این نکته معطوف می دارم، برش درپوش لوله می تواند موجب آسیب رساندن به رزوه های جداری شود، لذا تا آنجا که ممکن است باید از این کار صرف نظر نمود مگر آنکه دیگر راهی وجود نداشته باشد. در این حالت برش لولهبسیار با احتیاط انجام گردد.

بعد از بازکردن محافظ رزوه ها، می بایست رزوه ها شسته شوند، دقت در تمیز سازی رزوه نیز حائز اهمیت است چرا که ممکن است در اثر برش درپوش رزوه ها و یا آب شدن پلاستیکهای محافظ رزوه، پلیسه فلز و یا غشایی از پلاستیک رویرزوه باقی بماند که همین باقی مانده در زمان راندن جداری، موجب بسته نشدن لوله و یا عدم اعمال گشتاور مناسب make up torque به لوله شود.

ممکن است در زمان باز کردن محافظ رزوه لوله، به لوله هایی دارای رزوه خراب و یا coupling لهیده برخورد شود. هیچگاه لوله خراب را از روی خرک جابجا نکنید بلکه به دورآنها طناب بسته و با رنگ بر روی شاخه بنویسید (خراب). توجهشمارابه این نکته جلب می کندکه تمامی لوله ها می بایست روی خرک باشند تا از لحاظ آماری تعداد لوله ها، در انتهای job سر درگم و پریشان نگردید.

اقدام بعدی شماره زدن می باشد. شماره ها می بایست از آخر به اول زده شود بدین ترتیب که آخرین جداری روبروی کاروانهاست و می بایست دارای آخرین شماره باشد برای مثال فرضاً قرار است 280 شاخه دریافت شود لذا آخرین جداری دارایشماره 280 است و سپس بصورت نزولی شماره گذاری نمایید.

شماره ها می بایست حداقل 5/1 متر از coupling نوشته شوند و باید بصورت درشت و خوانا نوشته شوند. دلیل این محل جهت نوشتن شماره این است که شماره لوله در هر زمان قابل رویت باشد و بتوان بصورت خیلی سریع از تعداد لوله هایرانده شده مطلع شد و دلیل دیگر آن است که در زمان استفاده از slips & elevator 350 t اگر شماره نزدیک به coupling باشد، دیده نخواهد شد زیرا طول هر کدام ازاین ابزار راندن جداری 80cm و 27.5 cm, coupling است لذا تا فاصله 20/1 سانتی متری از coupling هیچ چیز دیده نخواهد شد.

رنگ مورد استفاده نیز مهم است، همیشه بعد از راندن یک جداری، جداری های اضافی به انبار لوله عودت داده میشود و ممکن است همین جداریها از طریق انبار لوله به چاه های دیگر ارسال گردند پس بر روی آنها شماره ای وجود دارد که با یکرنگ خاص نوشته شده، حتی المقدور سعی شود از رنگی استفاده شود که روی بدنه جداری های قبلی زده نشده باشد و در زمان متراژ کردن جداری رنگ زده شده درtally قید گردد.

اقدام بعدی عبور دادن drift مناسب از لوله هاست برای هر وزن لوله حتماً می بایست drift مناسب همان type وزنی لوله عبور داده شود. حتماً خود شخصاً اعداد روی drift را بخوانید، توجه به امر drift بسیار ضروری است زیرا مته بعدی وابزار مختلف می بایست از درون همین لوله ها عبور کنند و اگر قطر داخلی لوله مناسب نباشد و یا لوله دارای لهیدگی باشد، موارد بسیاری از دیدگاه عملیات بوجود خواهد آمد (از قبیل bump نشدن پلاگها- پرشدن جداری از سیمان، عبور مته بااندازه کوچکتر و یا جداری کوچکتر و ...). بهمین دلیل اگر از گروه مربوطه اطمینان خاطر ندارید می توانید از شگردهای مخصوص به خود استفاده کرده تا مطمئن شوید لوله ها Rabbit خورده اند. برای مثال بصورتی که کسی متوجه نشود درتمامی لوله ها، سنگریزه هایی به وسط لوله بیاندازید، اگر لوله Rabbit نخورده باشد، سنگ ریزه نمایان است.

تأکید می گردد که اگر لوله ای خراب باشد آن را از روی خرک خارج نکنید بلکه روی آن بنویسید (خراب)

اقدام و قدم آخر متراژ لوله هاست.

اولین ومهمترین مورددراندازه گیری لوله ها، توجه به متر وسیله اندازه گیری است. متر، می بایست از نوع مترهای 30 متری بوده، نو وسالم باشد هیچگونه زدگی نداشته باشد، وصله نشده باشد، اعداد آن باید خوانا باشد ، به هیچ عنوان از متر بریدهاستفاده نشود پس حتماً می بایست متر را باز بینی نمایید. اندازه گیری ها می بایست دقیق صورت گیرد، هر چه دقت اندازه گیری بیشتر باشد در زمان Space out کردن لوله ها، با مشکلات کمتری مواجه خواهیم شد. توجه بفرمایید اگر قرار باشد بهازای هر شاخه 0.005m طول کمتر یا بیشتراندازه گیری شود در 100 شاخه 0.5m کم یا زیاد خواهیم داشت.

متراژ لوله ها ابتدا با رزوه اندازه گیری میشود و در pipe tally sheet می بایست مشخص گردد که بارزوه استyes thread include □. متراژ دقیق لوله هابه این شکل است که می بایست صفر متر حتماً در ابتدای رزوه قرار گیرد (اگر بتوانابزاری درست کرد که این صفر بصورت ثابت بماند و تغییر نکند، دقت اندازه گیری بسیار بالا خواهد بود)

در فرم اندازه گیری لوله ها باید مشخص شود که از چه شماره تا چه شماره ای چه نوع لوله چیده شده برای مثال ، 95jt 13-3/8" csj 72# Ngo BTS (F/1-95) و سپس زیر شاخهء 95 درون pipe tally خط بکشید و آن را از شاخه زیری جدانمایید.

فرم اندازه گیری لوله ها از ستونهای 10 تایی تشکیل شده است که در پایان هر ستون محل جمع 10 شاخه را دارد در انتهای فرم محل جمع 10 ستون نیز گنجانده شده و در این فرم باید اطلاعات خواسته شده در مورد جداری کاملاً تکمیل شود. کللوله ها را جهت اطمینان حداقل دو بار متراژ کنید.

بعد از اندازه گیری لوه ها با رزوه می بایست متر و لوله را از آنها کم کرد. اگر لوله های دریافتی دارای رزوه بترس باشند روی رزوه آن علامت Δ وجود دارد که برای اندازه گیری آن می بایست از قاعده مثلت تا ابتدای رزوه را اندازه گیری کرد،برای اینکار حداقل 5 یا 10 شاخه که داری Δ مشخص و واضح هستند را اندازه گیری کرده و سپس معدل و میانگین این ده طول، طول رزوه بترس خواهد شد (بصورت معمول 0.123 است).

اگر لوله دریافتی دارای رزوه VAM باشد باید رزوه آن را از قسمت Box اندازه گیری کرد.

بعضی از مواقع از رزوه های VAM و BTS توأم استفاده می شود، توجه نمایید که pin رزوه VAM به Box رزوه بترس جورمی شود و دارای scaling مناسب است ولی برعکس خیر درچاههای گازی معمولاً از رزوه ی VAM استفاده بیشتریمیشود.

لوله ها را بدون رزوه، کم کرده و هر 10 لوله را در جمع ستون بنویسید با مقایسه، جمع لوله ها بدون رزوه وجمع لوله هابارزوه از صحت متراژ کسر رزوه مطمئن شوید.Thread include No . بهتر از هر کدام از tally ها را دوبار جمعبزنید:

در بعضی از چاه ها به دلیل ابهامات ساختمانی ممکن است نقطه جداره گذاری تغییر کرده و احتیاج به حفاری بیشتر باشد. لذا مجبور به دریافت جداری اضافی می شویم و یا با اضافه شدن عمق و کاهش ظرایب ایمنی لوله پایینی مجبور به استفاده ازلوله ای قویتر گردیم.

در صورت دریافت لوله جدید بسته به سلیقه خود می توانید از شماره های معکوس 1-و2-و3- و یا از حروف لاتین استفاده کنید.

وسایل مورد نیاز و مورد درخواست دیگر:

1- 13-3/8" shoe + collar + balls

2- Baker lock

3- CSG Dope

4- 13-3/8" centralizer & nail (2 no rigid)

5- 13-3/8" p. joint

6- CMT & CMT Prog

7- Solution tank

8- 13-3/8" top & BTM plug

9- 20"x13-3/8" csg slips

10- Csg head 20" x 2000-12"-3000

11- Rx -73

12- 4 no RX-24

13- 2 no 2"-5000 Gate valve

14- 2 no 2"-5000 comp. plg

15- 16 no 7/8" N/Bolt

16- 20 no 15/8" N/Bolt

17- 2 no bull plug

18- V.R plug

19- 1/2" pipe plug

20- 2 no n.valve

21- 13-3/8" plug tester & wear bushing & packing Excess

22- 12-1/4" R.Bit

23- Junk sub

24- 12-1/4" PDC bit + bit breaker

25- DRIG jar 8" 1/2 ≈ 8" 7-3/4"

26- 12-1/4" string stab integral blade

وسایل راندن جداری و پمپ تراک به موقع درخواست می گردد.

وجود و بررسی وسایل ذکر شده از اهمیت بالایی برخوردار است و نیاز است که در موردکمبود و یا ایراد اشکال هر کدام از این ابزار با اداره هماهنگی لازم صورت گیرد.