شرح و مروری بر وسایل و راندن آستریً7

لاینر liner نوعی لوله جداری است که تا سطح امتداد نمی یابد بلکه انتهای فوقانی آن در داخل لوله جداری قبلی آویزان (hang) نصب می گردد.

Liner lap:

لبه آستری که درداخل جداری نصب شده را liner lap می گویند و فاصله این لبه تا کفشک برای

چاه های نفتی و گازی متفاوت است. در چاههای نفتی این فاصله 60 متر و در چاههای گازی این فاصله 120 متر است.

لاینر به سه دسته تقسیم می شود:

1- drilling liner: که قبل از رسیدن به عمق نهایی نصب و پس از نصب، حفاری ادامه می یابد

2- production liner: در سازندهای تولیدی قرار داده می شود و نفت و یا گاز از طریق آن تولید می شود

3- لاینر بلند stub-liner: که انتهای فوقانی آن، نه در لوله های جداری مجاورش بلکه در لوله جدرای بالاتر نصب می گردد.

Tie back liner:

گاه به دلایلی که ذکر خواهد شد، بعد از راندن آستری و عملیاتهای منحصر به آن، لاینر را تا محل مشخص و یا دهانه چاه امتداد می دهند که این عملیات را به نام Tie back می نامند.

1- پوشاندن قسمت بالایی یک آویزه: ممکن است یک آویزه قدیمی درون چاه بوده وبه هردلیلی لبه آستری آن نشت باشدویا یک آستری جدیدرانده اما بدلیل سیمانبندی نامناسب ویاعدم پوشش فضایCSG-liner توسط سیمان وعدمامکان پمپاژسیمان (could not injectivity) در آن، آستری پس آویز می گردد.

2- مقاوم کردن بیشتر چاه در مقابل نیروهای تخریبی حاصل از فشارهای غیر نرمال لایه ها، (حرکت های Tectonic زمین) این مورد در نواحی مارون و کوپال نمایان است.

3- غلبه بر فشار زیاد ناشی از بسته شدن چاه که ممکن است از حد تحمل (burst) لوله جداری قبلی زیادتر باشد.

4- ایجاد پوشش مناسب برای چاههایی که بدلیل عدم امکانات لازم و شرایط خاص از لوله جداری با رزوه های نامناسب استفاده شده است (برای مثال پس آویز کردن آستری ً7 و پوشش جداری ً8/5-9 چاه مارون 291 بدلیل کمبودامکانات و استفاده از رزوه نامناسب در سازندهای تولیدی)

5- به حداکثر رساندن مقاومت چاه در مقابل عوامل خورنده محیط یا سیال مجاور آن

با پس آویز کردن و یا راندن آستری، ضریب ایمنی چاه را در مقابل هر کدام از موارد گفته شده در بالا افزایش داده خواهد شد.

مهمترین دلیل استفاده از لاینر کم کردن هزینه است و در عین حفظ مطلوب ترین استاندارهای تولیدوایمنی است. می توانیم با راندن تعداد کمتری لوله جداری که زمان کمتری هم برای نصب و سیمانکاری می برد، درست همان وظیفه ای که از یکجداری انتظار داریم، از لاینر داشته باشیم.

از دیدگاه عملیاتی، نصب جداری های کامل و سنگین در چاههای عمیق، مشکلات فراوانی را بوجود

می آورد که مهمترین آنها عدم سیمان بندی مناسب (و یاعدم وجود سیمان) در پشت این جداریهاست که می تواند منتج به یکی از موارد ذکر شده در راندن لاینر شود.

قبل از رسیدن به عمق مورد نظر برای آستری گذاری (liner point) باید تمامی وسایل دریافت شده و بررسی شده باشند و کمبودها و معایب به اهواز گزارش شده و در صدد رفع آن اقدام گردد.

با لوله های آستری نیز باید به مانند لوله های جداری رفتار نمود، دقت در اندازه گیری بسیار مهم است شمای وسایل و ابزرا را باید کشیده و قطرهای داخلی و خارجی و طول آنها را با دقت یادداشت کرد (برای این منظور فرمهایی موجود است. ازتمامی لوله ها rabbit مناسب عبور داده، رزوه های آن شسته و بازبینی شوند و از تمامی ابزار باید مته حفره بعدی عبور داده شود (مثال: اگر آستری دریافتی 7"Liner 29#- N80-Vam است مته 6-1/8" ترجیحاً دندانه ای عبور داده شود).

- تبدیل 7" VAM pin* 4-1/2"lf BOB برای زیر Safety valve در محل حاضر و بهتر است بصورت فیزیکی بررسی شود (حتی المقدور سعی شود از یک تبدیل یک تکه استفاده شود)

- بررسی کفشک و LDC از لحاظ رزوه، چنانچه رزوه های آنها با لوله های آستری متفاوت بوده یا باید درخواست تبدیلهای آنها شده و یابا هماهنگی اهواز جهت تراش و تبدیل به رزوه مورد نظر به اهواز ارسال شود

متعلقات آستری شامل وسایل زیر است:

1- کفشک و (latch down collar) LDC

2- swivel

3- hanger

4- tie back sleeve & L.G collar

5- 7" liner wiper plug & 5"pump down plug

6- shear sub & shear pins

حال شرح مختصری به این ادوات برده خواهد شد.

Float shoe:

از آنجا که اغلب آستری ها در لایه های تولیدی (گازی و یا نفتی) رانده می شوند از این نمونه کفشک استفاده می شود و بعنوان یک شیر یکطرفه است و اجازه نمی دهد هنگام راندن آستری در چاه، لوله ها از زیر پر شوند اما هنگام رسیدن به ته چاهو یا هر زمان که نیاز بود می توان از طریق آن گردش گل نمود.

هنگام بکار بردن از این نوع کفشک باید لوله ها را مرتب از بالا پر نمود.

هر گاه از کفشک شناور استفاه می شود landing collar نباید دارای شناوری (float) باشدبلکه باید بصورت baffle عمل کندتا مانعی بر سر راه پر شدن لوله ها بوجود نیاید.

Latch down collar:

محلی است برای نشستن پلاگها، پس از پمپاژ سیمان و شروع جایگزینی، مجرا روبها که با هم به دنبال ستون سیمان در داخل لوله ها حرکت می کند روی طوقه نشتگاهی نشسته و در آن کاملاً قفل (latch in) می شوند بطوریکه رابطه بالا و پایینلوله ها را از نظر حرکت سیال و فشار قطع می کنند. به آن

regular landing collar نیز می گویند. قسمت داخلی طوقه قابل حفاری است. تنوعی از طوقه نشتگاهی وجود دارد. اگر از ابزار هیدرولیکی استفاده می شود، landing collar محلی برای قرار گرفتن ball دارد.(ball & seat test sub) با رها کردن ball و نشستن در محل خود فشار بالا رفته و آویزه در فشار مشخص خود نصب و محکم می گردد و در فشار بالاتر از فشار نصب هنگر و

shear pinهای landing collar شکسته و Ball از آن عبور کرده (حدود 2000± پام) و مسیر گردش گل برای جابجایی و پمپاژ سیمان باز خواهد شد.

بر رویlanding collar نوع HS پورتهایی برای بستن shear pin قرار دارد و همچنین بر چسبی به همراه آن می آید که حداکثر مقاومت فشاری که هر کدام از این پینها بر روی آن نوشته شده است.

توجه به این اعداد بسیار ضروری است و با توجه به آنها می توان حداکثر فشار مورد نیاز برای بریدن مقر Ball را بدست آورد.

Liner hanger swivel:

هرزگرد در انتهای پایینی هنگر نصب و سبب می شود که بدون چرخاندن کل طول لاینر، تنها قسمتهای بالا و ابزار نصب، تنها قسمتهای بالاتر از هرزگرد چرخیده و لذا با گردش به چپ لوله ها می توان هنگر را از حالت J خارج نمود و هنگر رانصب کرد.

هرزگرد دارای یک مزیت مهم دیگر نیز است وآن این است که می توان با اعمال وزن روی آن رشته را به سمت راست چرخاند و ابزار نصب هنگر را آزاد release کرد.

Liner hanger:

هنگرها مسئول آویزان کردن لاینر هستند و هنگرها به دو صورت مکانیکی و هایدرولیکی نصب می شوند. بسته به آنکه ادوات لاینر از چه نوعی باشند روش نصب هنگر آن نیز متفاوت است. روش نصب هنگر مکانیکی را در بخش راندن توضیحخواهیم داد و در این جا در مورد هنگر هیدرولیکی صحبت خواهد شد.

در هنگر هیدرولیکی با استفاده از فشار پمپ می توان آن را نصب کرد و با اعمال فشار باعث درگیر نگه دارنده آن در دیواره جداری می شود به این شکل که با اعمال فشار دنداه های نگه دارنده آن slips رو به بالا حرکت کرده و درون جداری فرومی روند و با اعمال وزن مناسب کاملاً و محکم به دیواره می چسبد. هنگر هیدرولیکی عملکرد ساده تری نسبت به نوع مکانیکی دارد و یکی از مزایای آن اینست که در هنگام راندن زود set نمی شود.

چون درهنگرهیدرولیکی نیازی به چرخاندن بابالا و پایین کردن لوله ها برای Set شدن نیست میت وان در چاههای انحرافی از آن استفاده کرد.

فشار مورد نیاز برای نصب آن کمتر از فشار Shear شدن پینهای landing collar است لذاابتداهنگر Set خواهد شد در محل مناسب و پیش بینی شده String را نگه داشته و شروع به اعمال فشارمی کنید در فشاری که انتظار آن می رود یکShock قوی به String وارد می وشد که نشان دهنده Set شدن هنگر است (توجه می کنیم که به فشار Shear شدن پینهای landing collar نزدیک نمی شویم) آنگاه روی هنگر وزن مناسب قرار می دهیم.

Setting collar:

بطور معمول از طوقه نصب که بهمراه آن آسینه پس آویز Tie Back Sleeve استفاده می شود. این دو به عنوان یک ابزار واحد بکار می روند که سر چاهها به LG collar معروف هستند. Tie back sleeve درونش صاف و صیقلی است معمولاًطولی حدود 90 سانتی متر دارد. اندازه قطر داخلی آن بسیار مهم است زیرا در عملیاتهای پس آویز محل قرار گرفتن seal nipple است.

LG collar دارای یک رزوه چپ گرد و ساده ACME مادینه است که تا زمان hang شدن هنگر باید وزن رشته لاینر را تحمل کند در واقع ابزار نصب با این طوقه درگیر شده و در آن رزوه می شود.

مجرا روبها plugs:

در عملیات راندن آستری از دو نوع مجرا روب استفاده می شود یکی آنکه مسئول تمیز سازی درون لوله های فحاری است و دیگری مسئولیت تمییز سازی لوله آسرتی را از سیمان داراست ضمن آنکه هر دو توأماً بر روی L.D.C نشسته و مانعبرگشت سیمان به درون آستری می شوند. شرح عملیات و نحوهکار آنها در هنگام راندن توضیح داده خواهد شد.

5" pump down plug درون شبکه سیمانکاری قرار گرفته و تا زمانیکه سیال سیمان کاملاً به درون چاه پمپ نشده در آنجا می ماند. بعد از پایان پمپاژ سیمان، و در شروع جابجایی سیمان، پشت سر ستون سیمان حرکت می کند و جداره داخلی لولههای حفاری را از سیمان پاک می کند. این مجرا روب دارای سه یا چهار لاستیک قیف مانند است که OD های مختلف دارند توجه می کنیم که OD ها باید متناسب برای ID های مختلف لوله های حفاری باشند باری مثال برای راندن آستری "5 کهترکیب لوله های حفاری از ً5 و ً2/1-3 تشکیل شده این لاستیکها باید برای ID هر دو نمونه لوله حفاری در نظر گرفته شوند و باید درخواست لاستیک برای اندازه ً5 شده و سر چاه نصب شود.

مجرا روب pump down 5" سرانجام روی مجرا روب آستری liner wiper plug نشسته و در آن قفل می شود shearing و سپس هر دو بعنوان یک plug واحد به طرف پایین حرکت می کنند.

بازبینی slipsهای پلاگها را انجام داده باشید و توجه می کنیم که هر دو پلاگها دارای Slips باشند.

Swab cups:

در زیر ابزار نصب setting tools سوار شده و می بایست فشارهای زیاد در هنگام تزریق، فشارهای حاصل از سیمانکاری و فشارهای لازم باری شکستن خارهای Wipe plug و به حرکت درآوردن مجراروبها را تحمل کند. Swab cupsهمچنین جلوی بازگشت یا عبور گل و سیمان را به بالای hanger و ورود گل و یا سیمان به داخل لاینر را در حین رفتن به درون چاه و عملایت سیمانکاری را می دهد.

اینکه swab cups یک مجموعه و یا دو مجموعه باشند را با اهواز هماهنگ نمایید. در چاههای عمیق و آسترهای سنگین که عملیات سیمانکاری آن بسیار مهم است ترجیح داده می شود که از دو Set استفاده شود.

در زیر Swab cups مجرا روب آستری wiper plug liner قرار دارد که توسط Shear sub به آن متصل می شود. Shear sub معمولاً به همراه liner wiper plug دریافت می شود و Shear pin های آنها به روی آن نصب است ولی توجهمی کنید که این خارها حتماً دریافت شوند.

ابزار نصب Setting tools:

در واقع آچار و ابزار Set شدن هنگر است و به لوله های حفاری نصب می شود. در انتهای آن liner wiper plug و swab cups متصل است توسطL.G. collar به هنگر متصل می شود و وزن لاینر را تحل می کند از آنجایی که رزوه LG collar چپ گرد می باشد لذا ابزار نصب با گردش به راست آزاد و رها می شود.

در هنگام درخواست باید نوع هنگر و متعلقات را یادآوری کرد تا هنگر من ابزار نصب مخصوص همان tools را با خود بیاورد. به همراه Setting tools چند Tail به جهت امتداد setting tools به جهت خروج از متعلقات هنگر و نصب plug وCups آورده می شود.

Cement manifold:

روی رشته لوله های حفاری نصب می گردد و در زمان عملیات سیمانکاری مورد استفاده قرار می گیرد و چند راهه ای است باری پمپ کردن سیمان و گل جهت جابجایی سیمان محل نگه داری 5"pump down plug تا زمان شروع جابجایی سیماناست. سیال سیمان از درون مسیر 1 که پایین تر از محفظه pump down است به درون چاه پمپ می گرد پس از پمپاژ کل سیمان به داخل لوله های حفاری و پس از باز کردن Stopher گل به قصد جابجایی از مسیر 2 در manifold حرکت کردهو باعث حرکت p.down بعد ازسیمان می گردد.

ممکن است به دلیل پاره ای از مشکلات، وسایل دریافتی لاینر از یک شرکت نباشد و این وسایل ترکیبی از چند شرکت باشد در زمان درخواست hanger man این مسله را توجه نمایید و هنگام دریافت وسایل نیز به اهواز اطلاع دهید ضمن آنکه نوعابزار در زمان راندن در گزارش روزانه قید می گردد. Hanger man مسئول بررسی دقیق ابزار است.

نکته: اگر طول و وزن لاینر زیاد است بهتر است درخواست tandem liner hanger بنمایید. Tandem hanger دارای دو مجموعه Slips است لذا در وزنهای بالا، عملکرد بهتری دارد و مطمئن تر است.

- هنگام بستن setting tools حضور داشته باشید و مطمئن شوید LG collar مشکلی نداشته و براحتی باز و بسته می شود. قبلاً ذکر گردید که اندازه قطر داخلی Tie back sleeve را با دقت و وسواس خاص اندازه گیری نمایید زیراممکن است این چاه پس آویز شود و tie back sleeve محل قرار گرفتن Seal unit است باید اندازه قطر داخلی و نوع tie back sleeve در گزارش قید گردد (نوع Tiw معمولاً ً8/3-7 است)

- Sear sub و پنهای آن موجود باشد. مجرا روبها را بازبینی نمایید.

- سنتر لاینر رها و stop collar ها را بصورت فیزیکی بر روی یک شاخه آستری بررسی نمایید. بر روی سنترلاینر اندازه آن نوشته شده است (مثال ً7*ً2/1-8). Stop collar به همراه میخهای خود را نیز امتحان می کنیم. هر سنترلاینر در زمان راندن محصور به دو Stop collar و یا در شرایط خاص یک Stop و یک coupling است.

- S"p.joint در اندازه های مختلف در محل موجود باشد.

- سیمان و برنامه سیمان معمولاً بعد از گرفتن نمودارهای ارزیابی مخزن خصوصاً نمودارهاییکه قطریاب caliper دار هستند دریافت می گردد. توسط این نمودارها می توان حجم سیمان مورد نیاز را پیش بینی نمود و لذا بر اساس آنسیمان و برنامه سیمان تدوین گردد.

- بعد از رسیدن به عمق آستری گذاری، بهسازی برای راندن نمودارهای ارزیابی مخزن انجام می گیرد. دقت در ثبت شرایط چاه همانند راندن جداریهاست و بکله توجه بیشتری را می طلبد وضعیت چاه از لحاظ هرزروی و جریان بادقت ثبت شود، در زمان پیمایش ها، ثبت اندازه های مخازن گل ضروری است از آنجا که معمولاًآستری ها در مخزن رانده می شود، در زمان پیمایش ها، ثبت اندازه های مخازن گل ضروری است از آنجا که معمولاً آستری ها در مخزنرانده می شود، هیچگاه نباید از چاه غافل شد. می توان بررسیها را طولانی کرد تا از وضعیت چاه مطمئن شد.

- SLM را با دقت انجام می دهید. تعداد استندها و شاخه های درون چاه و تعداد لوله های بیرون را یادداشت می کنید. اگر شاخه ای روی Cat walk است آن را روی بسکت ریخته و تعداد لوله های درون بسکت را شمرده و بر رویآنها کابل بکشید. توجه: همواره از تعداد لوله های اطلاع داشته باشید.

- حتماً از قبل پمپ تراک (معمولاً دو تراک) و گروه آچار جداری را درخواست کرده باشید و یادآوری نمایید سوئیچ 7"VAM را با خود بیاورند.

- با گروه نمودارگیر هماهنگی نموده که اگر نیاز بود wear bushing را از چاه خارج نمایید (بهتر است خارج شود زیرا ممکن است بعد از logging دیگر پیمایش برای بهسازی چاه انجام نگیرد و دستور به راندن آستری شود و یااینکه مطمئن آن است که wear bushing درون چاه نباشد).

- Shooting nipple برپا و logging bop را با 1500 پام آزمایش فشار نمایید. (توجه اگر رمز بالا متغیر نباشد7" 4-1/2" می بایست ابتدا رمز بالا را به ً7 تغییر دهید).

نمودارهای ارزیابی مخزن طبق برنامه ارائه شده از سوی مهندس ناظر پتروفیزیک انجام می گیرد.

در این فاصله می توان space out لازم را انجام داد. SLM را با دفتر لوله ها مقایسه می کنیم و از عمق چاه مطمئن شده و برنامه ریزی لازم را برای راندن لوله های آستری انجام دهید. تفاوت لاینر با جداری در این است که در لاینر با لولهحفاری مواجه هستیم لذا باید طراحی بهشکلی باشد که لوله حفاری کاملاً در دسترس باشد برای اینکار نیاز به لوله کوتاه حفاری است. ابزار نصب قبلاً روی زمین آماده شده است.

Liner wiper plug را در انتها و روی فلور بسته خواهد شد. طول Neck ابزرا نصب را اندازه بگیرید (معمولاً 70/2 است) swab cups را دقیقاً بررسی نمایید از قبل زدگی و خراب نباشد اگر چاه گل روغنی یا گل امولسیونی است روی آنها بایدoil resistance حک شده باشد و اندازه آنها نوشته شده باشد.

Swivel را با آچار زنجیر چک می کنیم که lock نباشد.

به شرط آنکه سیمان تخلیه شده ب اشد یکبار دیگر لوله های آستری را شسته و در روی خرک به آنها CSG dope بزنید. در مورد فاصله کالر از کفشک که یک شاخه باشد یا دو شاخه و اینکه over lap چقدر باشد با اهواز هماهنگی لازم را بنمایید.

حال تا زمانیکه در حال نمودارگیری هستید Space out را انجام دهید.

shoe= 0.74 m

collar=0.52

swivel =0.66

hanger= 1.49

4.66 attachment tie back= 1.25

5"p.joint= 1.46 = 2.94 = 4.70

Neck setting tools= 2.70

Cap 8-1/2"=0.2303 bbl/mt

Cap 7"(29#)=0.1217

Cap5"=0.0583

Cap 9-5/8"(53.5#)=0.2323

7"=0.0761 Cap 9-5/8"

5"=0.01526 Cap 9-5/8"

7"=0.0741 Cap 9-5/8"

طبق برنامه می بایست 120 متر over lap در نظر گرفته و کفشک تا کلر دو شاخه فاصله باشد.

7" liner 29# N 80 VAM f (1-45)=45 jt 540.64

540.64 + 4.66 = 545.30 m

2721.50 – 545.30 = 2176.20 Liner Lap

2301-2176.20 = 124.8 m Over Lap

2722-545.3 – 2.70 Neck Setting Tools-0.5 ON Floor 2173.5 m لوله "5 مورد نیاز

Base On Drill Note Book = 75 Stand 5"=2160.1 m

قبلاً ذکر گردید که تعداد استندهای درون چاه و استند شده درون دکل را از قبل یادداشت کرده باشید لذا بدور استندهای از شماره 75 به بعد را با طناب می بندیم که اشتباهاً تعداد بیشتر و یا کمتر لوله ای درون چاه نرود ضمن آنکه با گیج سفید و خوانااز استند شماره یک تمامی استند ها را شماره می زنیم.

2160.10 + 545.3 + 2.70 2708.10

برای جبران طول یک شاخه از پایین آورده و دیگر شاخه ای روی Cat walk نباشد.

ضمناً تعداد شاخه های دورن بسکت را نیز یادداشت می کنید: از لوله rabbit عبور داده و آن را خوب شسته باشند

2708.10 +9.60 = 2717.70

برای جبران اختلاف طول از یک p. joint استفاده می شود.

2717.70 + 4.70 p. joint = 2722.40

از p.joint باید Rabbit لوله ها عبور دهید، درون آن را خوب شسته باشید

String wt:

فرض شده لوله جداری قبلی فقط 9-5/8" 53.5# است اگر ترکیبی از لوله ها بود می بایست ضعیف ترین لوله را در نظر بگیرید.

تمامی احتمالات در راندن آستری باید در نظر گرفته شود و باید به نوع رزوه های LG و

Setting Tools توجه نمایید. هر گونه عملیات بر ریو لوله ها می بایست با در نظر گرفتن حداکثر کارآیی رزوه ها حداکثر کشش مجاز بر روی لوله های ً5 و با نظر اهواز باشد.

حجم محاسبه شده توسط نمودارهای ارزیابی مخزن به اهواز اطلاع داده شده و سیمان به سر چاه ارسال شده و برنامه سیمان نیز قرائت شده است.

CMT prog:

280 sx CMT “D” the

SL/Wt= 118 pcf

SL/VOL= 92 bbl

Solution=54 bbl

Yield=1.3518

قبل از پمپاژ سیمان زا بشکه گازوئیل پمپ نمایید.

Pumping & displace time= 150 min

Rate=6 Bpm

Vol=

545.30 *1217=66.4 bbl کل لاینر

24.295 * 0.1217=2.95 bbl shoe track حجم

66.4 – 2.95 63.45 bbl

طول لوله ها 2177.10 * 0.0583 = 126.9 127 bbl shearing

127 + 63.45 190.35 190.5 bbl pumping

هنگامی که سیمان به کفشک مارسه بعد از 101 بشکه جایگزینی 193-92 bbl cmt = 101 bbl فرض بر آن است که سیمان هرز نرود و چاه Gauge باشد مقدار سیمان و استندهای Wet را نیز محاسبه می کنیم.

92 bbl حجم کل سیمان-31 bbl حجم حفره باز - 9.5 حجم جداری- آستری – 3 bbl حجم شو = 48.5 bb سیمان اضافی

= 318 m ÷28.6 11 stand wet

= 208.7 208 m cmt. می بایست روی لبه آستری باشد

با در اختیار داشتن این مفروضات شروع به راندن آستری می نماییم. نمودارگیری تمام شده و با توجه به نظر اهواز در مورد بهسازی بعد از نمودارگیری (ممکن است اگر بهسازی نمودارگیر خوب بوده باشد، اهواز تصمیم بگیرد، بهسازی بعد ازنمودارگیری انجام نشود ولی بهتر است این کار انجام گیرد).

شورع به راندن آستری می نماییم. Wear bushing از چاه خارج باشد. Mouse hole را می بایست وارونه کرده و درون آن عاری از هر گونه آشغال و یاابزاری باشد (ممکن است محفظ رزوه ای و یا گونی و هر شی دیگر در آن وجود داشته کهدر نهایت باعث plug شدن رشته می شود و یا اجازه ندهد پلاگها bump شود).

ابتدا کفشک و بعد از دو شاخه (از قبل هماهنگی لازم را در مورد آن انجام داده اید) LDC با همان شرایط گفته شده رانده خواهند شد و سپس آستری طبق طراحی خود درون چاه برده می شوند از سنترلایزر و Stop collar استفاده کرده و شماره هایلوله های سنترلاینر زده شده را روی جالیگراف ثبت کنید. دو شاخه آخر آستری حتماً سنتر لایزر Ricid زده شود.

تبدیل 7" VAM pin * 4-1/2" If box بررسی safety valve بسته و نیز safety valve باز باشد.

Make up torque لوله ها را نیز از قبل با گرده راندن آستری هماهنگی کرده و توجه می کنیم که به همان اندازه رزوه سفت شود.

بعد از 5 شاخه آستری، سویچ را سوار کرده و مطمئن می شویم مسیر گردش گل باز است.

لوله ها را نیز هنگام راندن پر می کنیم. بعد از پایان راندن تعداد شاخه های آستری به ابزار نصب Setting tools می رسیم.

آن را با احتیاط کامل به روی فلور منتقل کرده، تمامی متعلقات آستری به ابزار نصب متصل است.

Slips & elevator تعویض می گردد. به ابتدای setting tools ابتدا توسط Shear sub،liner wiper plug نصب خواهد شد به تعداد shear pin ها توجه می کنیم و تعداد آنها را یاداشت می کنیم.

Swab cups را نیز مجدداً بازبینی می نماییم. بعد از راندن wiper plug و Swab cups درون آستری برای آنکه مشخص شود نشتی وجود ندارد و swap cups عمل خود را انجام می دهد تمامی فضای بین آستری و ابزار نصب را با آب پر میکنیم و بصورت فیزیکی بررسی می گردد.

Swivel به لاینر make up شده در اینجا وزن رشته را قرائت می کنیم و با وزن محاسبه ای مقایسه می کنیم. یک استند پایین رفته و به آرامی لوله ها را پر می کنیم. توجه شود که از این لحظه یعنی شروع راندن لوله های حفاری باید از تمامی لولهها Rabbit مخصوص لوله حفاری عبور داده شود تا مشخص شود مسیر باز است. حتماً قطر Rabbit را اندازه بگیرید. می بایست از Rabbit مناسب برای اینکار استفاده شود. برای پر کردن لوله های حفاری می بایست با استروک و فشار پاییناین عمل انجام گیرد و باید به تعدادی باشد که Wiper plug را shear نکند. توجه کنید که هنگر متعلقات به آرامی از درون Bop ها عبور داده شود. هر سه یا 5 استند باید لوله هارا پر کرد و بهتر است ضمن لوله پایین با لوله های ً5 مجدداً آنها رانیز Rabbitبنمایید.

پیمایش همراه با آستری و ابزار نصب می بایست به گونه ای باشد که رشته به چپ و راست بچرخد و در صورت UNJ شدن هنگر، سریعاً هنگر من Hanger Man را مطلع نمایید.

هنگام رسیدن لوله های آستری به کفشک جداری قبلی، یک گردش گل آرام به اندازه حجم رشته آستری بنمایید سپس وارد حفره باز شوید.

در حفره باز، تمامی drag ها و تنگی چاه را در بهسازی چاه مد نظر گرفته اید، در خاطر داشته و به آنها توجه بنمایید. در هنگام لوله پایین حتماً گلشناس باید اندازه های سطح گل را کنترل کرده و level دقیقی از هرزوری و جریان در اختیار داشتهباشد.

هنگام پر کردن لوله ها، هیچگاه رشته را از مواد جلوگیری کننده از هرزوری LCM پر نمی کنید در واقع گل fresh و Shake out شده باید وارد آستری شود.

5" pump down plug را از قبل در Cement manifold قرار داد و بهتر است هنگام load شدن pump down حضور داشته باشید.

زیر Cement manifold از safety valve استفاده نمی کنیم، هر چند که قطر pump down از Safety valve کوچکتر ست ولی مشاهده شده که pump down درون Safety valve مانده است.

آستری تا ته چاه رانده شده و ته چاه را لمس نموده و مطمئن هستیم که ته چاه با اندازه ها و SLM همخوانی داشته و دیگر وزن off نمی شود پس نیم متر بالا کشیده و بهتر است یک Btm’s Up بنماییم. در این مدت به تغییرات فشار توجه کرده ووضعیت چاه را از لحاظ هرزوری و جریان بررسی می کنیم و اطمینان حاصل می شد که رشته کاملاً باز است.

نصب Tiw Hanger:

لوله ها را بالا و پایین کرده تا وزن واقعی آستری به همراه لوله ها بدست آمده و Drag های چاه از بین برود. از قبل وزنها را محاسبه نموده ایم حال با توجه به Drag های چاه آنها را با وزن خوانده شده روی وزن نما مقایسه می کنیم.

بطرف پایین رفته و ته چاه را لمس می کنیم – یک متر از ته چاه فاصله گرفته و Slips را می اندازیم روی میز دوار علامت زده (اگر شد از دسته dope به عنوان شاخص استفاده می کنیم)

لوله ها را به طرف چپ طبق نظر hanger man می چرخانیم در این اثنا به Torque توجه می کنیم در این شرایط میز دوار بایدکاملاً تحت کنترل باشد و torque limit را تنظیم نموده باشیم که میز دوار بیش از اندازه دور نداشته باشد.

بعد از پایان دورهای به چپ (سه الی چهار دور) با آچار چب رشته آستری را نگه داشته و Slips را آزاد می کنیم ترجیحاً Slips را با air hoist درآورید که لوله ها زیاد بالا نیایند. بعد از بیرون کشیدن Slips با همین شرایط لوله ها را بطرف پایینبرده تا هنگر در جای خود قرار گیرد و آرام آرام بعد از وزن گرفتن و نشان آن روی وزن نما، 20000 پوند روی هنگر وزن می گزاریم.

اگر در این عملیات موردی پیش آمد عملیات را دوباره انجام دهید.

- لوله ها را بالا بکشید تا وزن لوله های حفاری روی هنگر باشد، آچار چپ را آزد و به تعداد دوری که هنگرمن hanger man می گوید به راست می چرخانیم (معمولاً حدود 20 دور) در این مرحله نیز بهtorque توجه خاص می کنیم.

بارها شاهد آن بوده ایم که هنگر نصب نمی گردد لذا به اهاز اطلاع داده و با نظر اهواز هنگر را درته چاه رها می کنیم.

سیمانکاری آستری:

در سیمانکاری آستری بدلیل آنکه هنگر نصب شده و Setting tools آزاد شده است لذا دسترسی به لوله ها دیگر نداشته و لوله های آستری را دیگر نمی توان حرکت داد.

Cement manifold که از قبل نصب شده و با آن گردش گل می گردیم حال اتصالات آن را به خطوط سیمانکاری وصل نموده و باری سیمانکاری آماده می شویم. خطوط آزمایش شده و فاصله انداز ابتدایی را پمپ می کنیم سیمان طبق برنامه mixو پمپاژ گردد. از آنجا که حجم سیمان زیاد نیست گلشناس باید اندازه های خود را دقیق مد نظر داشته باشد. دقت در رسیدن به وزن دلخواه بسیار حساس است و در گذشته و در بسیاری از چاههای حساس از batch mixer استفاده می شده است- بعداز پایان سیمانکاری، والدهای سیمان را روی Cement man بسته و مسیر حرکت pump down را باز می کنیم و شروع به جایگزینی سیمان توسط گل و از طریق پمپ تراک می نماییم. در اندازه گیری levelهای تانکیهای پمپ تراک کمال دقترا انجام داده و تعداد displace را کاملاً زیر نظر می گیریم حضوراً حجم پمپاژ شده را مخزن به مخزن زیر نظر می گیریم. زمانیکه pump down به wiper plug می رسد فشار بالا می رود و برای چند لحظه برگشتی قطع خواهد شد و به محضShear شدن wiper plug دورباره برگشتی برقرار خواهد شد. ثبت فشار shearing و حجم آن باید در گزارش ثبت شد. جایگزینی را با همان ادامه می دهیم تا به حجم Bumping برسیم در اینحالت فشار اضافه خواهد شد در هنگام جایگزینیممکن است فشا رمرتباً بالا رود و این نشان دهنده ارتفاع گرفتن ستون سیمان درون دالیز است. بعد از آنکه به اندازه حجم محاسبه شده و پیش بینی شده گل پمپ نمودیم (در حالت ایده ال) پلاگها بر روی LDC خواهند نشست. Slipهای liner wiper plug درون LDC قرار گرفته و latch in می گردند. توجه می کنیم اگر بنا به هر دلیلی bumping را ببندیم در این صورت مجاز به ادامه جابجایی بیش از اندازه نخواهیم بود زیرا در آن صورت سیمان درون Shoe track را نیز پمپ نموده وسیمان خوبی دور کفشک آستری نخواهیم داشت.

پلاگها bump شده اند و فشار بالا می رود. فشار را ثابت نگه داشته و سپس ترخیص می کنیم و حجم ترخیص شده را اندازه می گیریم (3 الی چهار بشکه ممکن است باشد). سریعاً لوله های چکن را باز کرده و شروع به لوله بالا می کنیم مقدار لولهبالا چهار یا پنج استند بیشتر از مقدار انتظار داشته برای استندهای Wet است. اگر سیمان روی لبه آستری باشد به محض خارج شدن Swab cups از Tie back گل از ردون لوله های حفاری بیرون خواهد ریخت وبه اصطلاح لوله ها پر بالاخواهند آمد که نشان دهنده مقدار سیمن روی لبه آستری است. بعد از دور شدن از سیمان، درون لوله ها را flash کرده و چاه را می بندیم و شروع به فشار خوانی کرده (اینکار به نظر اهواز بستگی دارد ولی معمولاً در مخزن و سازند گچساران ودر چاههای حساس به جهت بندش مناسب سیمان این عملیات انجام می گیرد). بعد از گذشت چند ساعت بررسی فشار از طریق چک منی فولد و ثبت فشارهای و اطمنیان از وضعیت چاه، می توان چاه را پر کرده و گردش آرام انجام سپس درب چاه راباز و ضمن پمپاژ در دالیز بالا آمد.

ابزار نصب را پایین انداخته و وضعیت Swab cups را بررسی می کنیم. رمز بالا را به ً5 تعویض نموده و آزمایش شیرهای فورانگیر را طبق مقررات شرکت نفت انجام می دهیم.

به جهت حصول اطمینان درون Cement manifold را نگاه کرده و درون آن آب می گیردند تا 5" pump down درون آن نباشد.

- Wear bushing در محل خود قرار داده کالرهای ً2/1-6 اضافی را L/D کرده و دو الی سه استند را نگه می داریم.

- با مته ً2/1-8 به قصد حفاری سیمان درون جداری و روی لبه آستری لوله پایین کرده و عمق لمس سیمان را یادداشت می کنیم. جالیگراف را تنظیم کرده و حتماً روی شیکر، یک نفر را گمارده تا هر گاه لاستیک و یا فلز روی شیکردیده شد آن را جمع آوری نماید.

- وضعیت سیمان باید در گزارش قیدگردد. اگر حجم سیمان و حجم انتظار داشته سیمان گرفته شد و نرم بود آن را حفاری کرده تا 60-80 متر بالای لبه و حفاری می نماییم و سپس به آن فرصت می دهیم تا سفت شود و سپس شروع بهادامه حفاری سیمان کرده و وضعیت سفتی آن را در نظر می گیریم خصوصاً چند متر آخر آن را عمق Confirm شده liner lap را در گزارش می بایست قید شود عمق liner lap را یادداشت می کنیم سپس با به گردش درآوردن یک پیلچاه را خوب تمیز کرده و بالا خواهیم آورد. مته حفره بعدی + کالرهای ً4/3-4 و همچنین بلند کردن لوله های ً2/1-3 (طول لوله های ً2/1-3 به اندازه فاصله بین عمق نهایی و یا عمق آستری بعدی تا 50 متر بیش تر از لبه آستری می باشد).

- وضعیت آستری ً7 را بررسی کرده و درون آن را تا روی پلاگها تمیز می کنیم سپس لوله بالا تا بالای لبه آستری و انجام press test به مدت 4/1 ساعت مدت زمان گذشته از زمان سیمانکاری تا انجام آزمایش فشار لبه آستری 48 ساعت و برای Dry test 72 ساعت.

تا این لحظه درخواست گروه dry test شده است و برنامه آن دریافت شده . لوله پایین با ابزار dry test و پرکردن لوله ها از آب ضربه گیر طبق برنامه

بعد از انجام Dry test با توجه به نتیجه آن ممکن است یا به قصد سیمان با RHS پایین رفته که در آن صورت قبل از آن می بایست یک تزریق پذیری گرفته شود و یا به قصد حفاری حفره بعد با مته ً8/ً6 و کالرهای ً4/3-4 و لوله های ً2/1-3 بههمراه بلند کردن جار حفاری تا سه متر بالای کفشک حفاری شده و آنگاه گل تعویض گشته و بعد از حفاری کفشک ً7 شروع به حفاری حفره بعد می نماییم.

فرزاد قربانی + پیمان امیری