حەیرانوکێت درێژ
حەیرانوکێت درێژ
نڤێسین وکۆمکرن وبەرهەڤکرنا: ئەحمەد عەلی حەسەن
دهوک / ٢٠٢١
حەیرانوک: دێوانێت ئەڤینێ
حەیرانوکێت درێژ
مالکێت حەیرانوکێت ژ پێنج رێزا وێڤە وحەتا دگەهیتە نەهـ رێزیێ گەلەک دکێمن. ئەڤ کێماسی یە دهێت ژڤان ئەگەران: ڤەکێش ئانگو سەروە نە دمشەنە دزمانێ کوردیدا، ڤەهینەرێ حەیرانوکێ نە دڤیا ناما خو درێژکەت ب گەلەک رێزا دا ژمەبەستا خۆ دەرنەکەڤیت، زێدەبونا رێزێت حەیرانوکێ ژشوپا کورتی دەردکەڤیت وددەتە ب سەر درێژیێ ودبیتە ستران یان لاوک. هندەک ژڤان حەیرانوکان دبیت یێت سێ رێزی بن یان چار رێزی بن بەلێ ژبەر درێژیا رێزێ یێت هاتینە قوتکرن دا ببیتە گەلەک رێز ل نڤێسینی ژی وهەر وەسا ل گوتنێ ژی.
دەما حەیرانوک بۆری ژچار رێزیی هژین دکەڤیتە كێش وڤەکێشان وسەلیقێ، ژێبرن وزێدەکرن وپێش ئێخستن وپاش ئێخستن دکەڤیتە وان رێزێت پێکهاتی ژدەقێ سەرکی یێ دانەری ڤەهاندی ل دەستپێکێ ژزار دەڤێ بو زاردەڤی. ل ژێری من قەفتەکا ڤان حەیرانوکێت درێژ یێت دبەرهەڤکرن وجانە بەندکری ژ گەلەک ژێدەران پشتی من نڤێسینا وان راست ودرستکرن وڤاڤێرکرن ژهندەک کێم وکاسیان ژهەمی لایانڤە هێڤی دارم جهێ سودێ بیت.
حەیرانوکێت پێنج رێز
کچک دبێژیت
بهارە بهارا سێرتی
بەفر وبارانا شختە هاڤێتێ
کێ دیتی یە مروڤ شوڤەکێ
بو دلێ خو سێ گێسن کەت
ئێکی دی، توڤێ خو پاڤێتێ
کورک دبێژیت
بێ مال بێ مال
چیا دبلند پەدار پەدار
پۆرا دەلال کرە گازی کرە هەوار
دەما بەینا من وبەژنا دەلال
چەندا خوش بوسالا ئەڤ سال
کەفتینە دو دلێت سار
کچک دبێژیت
ناڤێ لاوکێ من تێلی یە
تڤەنگا ملی مفتەلی یە
کالکا دپێ وی شێلازی یە
جگارا ل ناڤ تلا چەندا سپی یە
ئەزێ چمە نیڤەکا هەردو چاڤا ب بەدلا سپی یە
کورک دبێژیت
کچێ دینێ به‌ژنا بلند وه‌خته بشكێ
ئه‌ز دێ چمه زاخوكا ره‌نگين
كه‌مه‌ره‌كا زێری چێكه‌م ل قايدا پشتێ
ئيشه‌لا خودێ مالا وی خراب كه‌ت
يێ نه هێلای بكه‌ڤمه به‌ر كێله‌كێ ل به‌رته‌نشتێ
کچک دبێژیت
سەرێ خێرێ یوو
قەیتانا بەندکێ کێرێ یوو
گوری تەبن قەشێ دێرێ یوو
مەلایێ مزگەفتێ یو
دگەل شەماشێ کنیشتێ یوو
کچک دبێژیت
کورو لاوو ئەز دینێ تە بوم
تە ئەز دین کرم
خەمێت دلا ئەز پیرکم
روندکێت چاڤا ئەز کورەکرم
قەنجا ئەز خازتم ، خرابا برم
کچک دبێژیت
كوڕكو دینو ته بو وه‌كر
كوركو دینو ته بو وه‌كر؟
تو ل به‌ر ده‌رێ خانیكێ مالا بابێ من را بوری سلاڤ نه‌كر
نێ ئه‌ز دزانم كراسێ من عه‌بدالا خودێ
یێ دڕیایى بوو من شه‌رم ژ خو كر
کچک دبێژیت
هەرێ شاخکێ تو چەندا شینی
تو گیایێ مێرگا دحەلینی
بەروژ ونزارا دکوزرنینی
ما تو ژ خودێ نا ترسی
تو ڤان لاو وجحێلا دحەوینی
کچک دبێژیت
سپیندارێن گوندێ مە هەمى شڤن
باکەکێ لێ ددەت ژ بنى دلڤن
عەجێبیا من ئەو عەجێبە
بەژنێت بلند وناڤتەنگ زراڤن
شەڤێن چریا پتنێ دنڤن
کچک دبێژیت
پشتا گوندێ مە ب نوکە
بەرێ گوندێ مە ب نوکە
بەژن وبالا لاوێ من خشکوکە
سەد خوزیکێت وێ رۆژێ
لاوێ من دبتە زاڤا ئوئەز ببم بوکە
کچک دبێژیت
وەرە مالا مە شەڤەکێ
دا بۆ تە ب لێنم ساڤارەکێ
دێ کەمێ قەلى وروینێ پائیزەکێ
هەکە دەیبابێن من گوتن کانێ
دێ بێژم کتکێ خارن بن تەبەقکێ
کچک دبێژیت
حەیرانو دابچینە ئاڤسک
ئەز دێ دەمە تە قەلپان
توژى بدەمن گەڤسک
تو بدە من چوتێ سمبێلا
دێ دەمە تە چوتێ بن بسک
کچک دبێژیت
زکێ منو بەحرا وانێ
کەلەک وگەمى بەردانێ
ئەڤە سەرێ حەفت سالانێ
کەفتی مە بەندا پیسە مێرێ رەزیل
نە دهێم کوشتنێ ونە دهێم بەردانێ
حەیرانوکێت شەش رێز
کچک دبێژیت
ئەزا کورکوی مە
عاشقا چیا وگل وگیا
هەرشەڤ خازگینێت من دهێن
من کەس نە ڤیایە ژهەمیا
دێ تو وەرە من بخازە
یان ب رەڤینە سەرێ چیا
کورک دبێژیت
بەژنا تە زراڤە
مینا تاکێت شەنگە بیا
تە کرمە لاوە ك هارودین
بەردا مە دول و گەلیا
من سویند خاریە توبو من بی
یان نەچیە پشت چ پەریا
کچک دبێژیت
بەژنا من زراڤە
وەك سپیندارا بەر کانیا
کورکێت گوندێ مە یەك ب یەك
ل من دگرن سەرێ ریا
دێ تو وەرە من بخازە
بەس بێژە من هێشتا زوییا
کورک دبێژیت
بێ مال بێ مال
چیا دبلند پەدار پەدار
پۆرا دەلال کرە گازی کرە هەوار
دەما بەینا من وبەژنا دەلال
چەندا خوش بوسالا ئەڤ سال
کەفتینە دو دلێت سار
کچک دبێژیت
هەرێ دايکێ دينێ
ل غه ريبيا ل من هندابى
سەبرا من نه هات ده لالێ
دلێ من ره به نێ نه ل كاڤله گوندا بى
خوزی ژخێرە كا خودێرا
من ديتبا دەلالێ دلێ من په يدابى
کورک دبێژیت
هەرێ جانا ل بەر ڤی جانی
خوزی ژخێرا خودێرا
من بێهنەکی سەرێ خو دانابا
سەر وی چوکی، سەر وی رانی
بلا پاشی ل سەر سەرێ من راببان
فەرمانا ئاغا وسولتانی
کچک دبێژیت
ئێڤاره ئيڤاريه‌كا خێرا
مه‌له كه‌ڤتن مزكه‌فتا
قه‌شه بون ره‌به‌نێت كه‌ڤنه دێرا
ئه‌ز دێ هينگی به‌ژنا بلند هێلم
ل سه‌رسنگێ من عبدالا خودێ
ببيت قرينا ته‌ڤر وبێرا
کورک دبێژیت
کانین وچری بە من چارن
برەکا نێری وبزنا ل بەلەکا میرا
ل دەرێ گەلیکا دا دبارن
گیاکێ گیابەندێ کولیلکا مویژانێ ل من خارن
چ کەسێ دەستێ خو ل بەژنا بلند وەرینیت
لەشێ وی ل ئاگرێ جەهنەمێ نا ئارن
کچک دبێژیت
ناڤێ لاوكێ من عه‌مه‌رە
تڤه‌نگا ل ملی ماویزه‌ره
قوندرێ بێخه، ب گورێ وه‌ره
هه‌كه گورا ته یا دڕیایه
ئه‌ز دێ ئاڤچین كه‌م
ب ئاڤرمیشێ سۆر وزەرە
کورک دبێژیت
کانین وچری بەمن سێنە
برەکا تەیرک وتەوالا
ل گەلێکێ مال خراب دا تێنە
چ کەسێ سێ شەڤان وسێ رۆژان
دەستێ خو دبەژنا بلند وەرینیت
ئەو مەلکێت خودێنە
کچک دبێژیت
چومە نزارا، نزارێ تاری
کەڤوکێ شینکر دناڤ دار وباری
هێسترا کورە لاوکێ دەلال
جەحشە خو نا دەتە بەر باری
هەکە من شەرما دەیک وبابا نەکربا
دا چم هاری، گرم دەستە باری
کچک دبێژیت
پائیزە چ خوش پائیزە
مێڤانەک هاتیە مالا بابێ من یێ عەزیزە
دێ بو لێنم برنجێ قەرە داغێ، دوهنێ هیزە
هەکە قایل بو یان قایل نەبو دێ بو ئینم کاکلکێت گویزە
هەکە قایل بو یان قایل نەبو
ژنیڤ شەڤ پێدا وەرە ل سەر سینگێ من ب لەییزە
کچک دبێژیت
هەی ژارو حەیران
هەکە تو مازی چنی خو ل نزارا بەر نە دە
هەکە تو ب هەڤال وهوگری بەرسڤێ ل من نەدە
هەکە تو یی بێ هەڤال وهوگری
وەرە تەوافا سینگ وبەرا
هەتا نیڤا شەڤێ بەر نە نەدە
حەیرانوکێت حەفت رێز
کچک دبێژیت
چ خوش پائیزە، خوش پائیزە
مێڤانەک هاتیە مالا بابێ من یێ عەزیزە
دێ بو لێنم برنجێ قەرە داغێ، دونێ هیزە
هەکە قایل بو یان قایل نەبو
دێ بو ئینم کاکلکێت گویزە
هەکە قایل بو یان قایل نەبو
ژنیڤ شەڤ پێدا وەرە ل سەر سینگێ م ن بلەییزە
کورک دبێژیت
شینە شینە، زاخوکێ شینە
ژخێرا خودێرا من زانیبا
کا کیژ پیرە ژنێ ل من کرینە نفرینە
دا چمە سەر تەنیرکێت سندی وگولیا
کەپرۆکەکی چێکەم ژدارێت کفرینە
دا بێن کەمە کولیلکا رێلێ جاهێ دەستەکی
سیوسنان وهەلال وبەیبینە
کچک دبێژیت
کورکو لاوو بەرواری
دێ تو وەرە ژوی واری
کچکا جانا ژمالێ ژوری
بەژن شتلا سپینداری
دیم گەشا بری تاری
من ب خازە ژ ڤی واری
دا کەیف خوەش بی ل ڤی واری
کورک دبێژیت
کانین وچری بە من چوتن
برەکا نێری وبزنا ل دەرێ گەلیکا دا دگوتن
هەتا ئەز گەهشتمێ
گیاکێ گیابەندێ کولیلکا مویژانێ ل من کەلوتن
چ کەسێ سێ شەڤان وسێ رۆژان
دەستێ خو ل بەژنا بلند وەرینیت
لەشێ وی ل ئاگرێ جەهنەمێ نا هێتە سوتن
حەیرانوکێت هەشت رێز
كچك دبێژيت
کورو دینو عەزیزێ جانی
ئه‌ڤ شه‌ڤه وه‌ره بال مه ب مێڤانی
جهەكی بوته چێكه‌م ل دانكا مالێ ل نيڤا خانی
دێ بوته ڤەكوژم مهێ دگه‌ل به‌رانی
وه‌ختێ دايك وبابێت من گوته من
تويا دینبوی، تو یا نەزانی
دێ بێژم بوچی خه‌لك وعاله‌م زه‌وجين
ما به‌ينا من ولاوكێ من بويه كافرستانی
کورک دبێژیت
کچێ دینی من دیت ئه‌ز دمرم
ئه‌ز دشویشتم وکفن دکرم
ل سه‌ر داربه‌ستێ دکرم
سێ جارا ل بەر مالا بابێ ته‌را
ئەز دئینام ودبرم
ته سه‌رێ خو دپه‌نجه‌رێرا تینا ده‌رێ
ته دگوت کورو تویێ جانی
من دگوت ئەرێ ئه‌ز ژدوهی وپێر چێترم
كچك دبێژيت
دلێ من دلکەکێ رەندە
ژارۆ دلو، دلکەکێ رەندە
شڤێدی نە شەڤا دی من لاوکێ خو دیت ل ئەیوانا ژۆری
نەما ئەڤ خولک ورویبار ورەنگە
ئەزێ هنگی تەرکا دو چاڤێت رەش وبەژنا زراڤ کەم
حەتا من داهێلنە قەبرەکێ تاری وتەنگە
ل سەر سینگێ من خوش بێتە ڤە زرێنا تەڤر وبێرا
ب هاڤێتە هەستی وەرسەلێت من ژەنگە
کورک دبێژیت
ئەز ل سەر بانا، تو ل سەر بانا
ئەز نا حەوینم، هەستی گرانا
دگەل وە ناکەم یاری وترانا
یان وەکی مە بن، یان وەکی وانا
ل سەر ڤێ ئاخێ چ جار پێک ناهێین
وەرن دا بچینە تورک وئیرانا
دێ ل وێرێ حەل کەین پرس وقەیرانا
دژمنێت هەڤدو، دوستێت جیرانا
حەیرانوکێت نەهـ رێز
کچک دبێژیت
حه يرانێ منو ئەز دزانم
نه هاڤينه نه پـائيزه نه بهاره
كينێ بابێ من ريحانێ چوارده ستينا يێ سياره
بابێ من خورتەکێ زه نگينه
گەلەکی ب زولمه گه له كێ مالداره
من سويندا خارى ب ئاخا وەلاتی
ئه ز چ جارا ناچم جهێ وان جارە
حه تا پێش چاڤێت هەمیا وان سمبێلێت رەش سوسنى
وه يله منێ نەقلەکا دى پاڤێژمه وێ خالا ل بن گوهارە
کورک دبێژیت
حه يرانێ گازى دكه تێ روحانا منێ
ئه ز دزانم نه هاڤينه، نه پـائيزه، نه بهاره
كينێ بابێ ته رحانێ، چوارده ستينا يێ سياره
بابێ ته رحانێ، خورته كێ گه له كێ زه نگينه
گه له كێ ب زولمه، گه له كێ كوباره
من سويندا خارى ب ئاخا وه لاتێ
چ جارا ئه ز ناچم ژڤان وارە
ئه زێ دێ پێش چاڤێت ڤان هەمیا سمبێلێت زەرێت سوسنى
وه يله منو نەقلەکا دى پاڤێژمه خالا کەتیە ل بن گوهارە
کچک دبێژیت
حه يرانێ منو جيديێ مرادا گەلەکێ بلنده
مامو من گوت ب سنسله
ئه زێ به رێ خو دەمە ده شتكا سلوپيا
ل به را دهێته خارێ کەلەکا ب مقابله
ئه شق و ئه ڤينا من وحه يرانێ مال ميرات گه له كا ژدله
ئەو کەسەکێ یارەکا خۆ ژدل وئێقين هه بيت
من نه گوتيه، وى يێ گوتى، من يێ گولێ بوى
ژ ملك ئه ملاكا ، ژ جوت وجوبارا ژ هه ڤال وهوگرا
تاليا هه ميا سويندێ دخوم ژ دايك و بابێت مروڤى چێتره