سروشت
سروشت دحەیرانوکێدا
بەشێ یەکەم : چیا
چیا ئێکەمین جهە یێ بەرز دناڤ زۆربەی دەڤەرێت کوردان، ڤی جهی: مروڤێ کورد یێ پارازتی ژهەمی رەنگێت ئاریش وتەنگاڤیان چ ژناڤدا یان ژدەرڤە. دەستپێکێ جهێ ئاکنجی بونێ بو ونڤستنێ بو ژسارێ وگەرمێ، ژدەهب ودرندان، جهێ راڤ ونێچیرانە، رەڤدێت پەزکیڤیانە، قەبقەبا کەوانە، مەخەل وچاروانا پەزانە ل دەف شڤانان، جهێ کوسک وچەپەرانە یێ شەر وجەنگانە ل نک خوشمێر وعەگیدانە، جهێ ڤەرێژا حشک ژدەرامتی ژبەریێ وکەزانێ ومازیێ ئو هەر وەسا ژگوهێشکا وهەلهەلوکان ئو ژهەمی رەنگێت گیای، ئەڤ چیایێت بەرز وبلند جهێ سەر بلندیا وی بو ئو شانازیا وی بو. وەکی کوردا گوتی: کەس نینە هاڤالێ کوردان ژبلی چیا.
بەلێ ل نک دانەرێ حەیرانوکێ چ کچ یان کور جهێ خوشتڤیێ بو یێ دل ڤەکەریێ بو، بو دارژتنا خەم وخەیالێت خو، کەسەر وکوڤانێت خو، ئێش وژانێت خو بو ئێک ودو. ل دەف وان ئەڤ جهێت بلند یێت ب دار ورێکێت چونێ، ل دەمێ زڤستانێ دمژێ وەردبون وپڕ بەفربون، دبندا خڕ کۆر ونهال ونەقەبون. ئەو جهبو یێ کو ڤان ئەڤینداران دشیان نام وکاغزیت خو فرێکەن سەر وان کومتێت چیان بو ئێک ودو دگەل بایێ ئەڤینێ.
دڤان مالک وبەندێت دژێریدا ئەوێت من جان وبەندکرین ب رەنگێ گڤت وگوتنێ، وەسا بو مە دیاردکەت کو چیا جهەکێ تایبەت بو ل دەف وان یار ودلداران. دەستپێکا وان دهێت: چیا دبلندن، چیاکو، چیاکێ کو دبیتە جهێ گازیێ وداخازیێ وهاواریێ بو ڤێکەڤتنێ.
کچک دبێژیت
چیا دبلندن ب تە دفوکرم
روندکێت من تێن خوار خو ناگرن
پشتی چاڤێت رەش وبەلەک
یان دێ دین بم یا دێ مرم
کورک دبێژیت
چیا دبلندن بێ دارنابن
شیڤ ونەهال دبێ دیپشک ومارنابن
کچ ژحەفت سالیێ پێڤە دبێ یارنابن
کچک دبێژیت
چیا دبلند تە نابینم
کاغزەکێ بنڤێسە دا بخوینم
پشتی تە ما ئەز سەبرا خو ب کێ بینم
کورک دبێژیت
چیا دبلندن تە نا بینم
نامەکێ فرێکە دا بخوینم
دونیا مەرگ ومرنە دترسم بمرم تە نە بینم
کچک دبێژیت
چيا دبلندن بێ دار نابن
گەلی دكویرن بێ ئاڤ نابن
كچكێت ژحه فت ساليێ وێڤە
ل مال بابێ قەت بێ يارنابن
کورک دبێژیت
چیا دبلندن بێ رێ نابن
گەلی دکویرن بێ ئاڤ نابن
کچ دوازدە سالیێ وێڤە
ل مال بابێ بێ یارنابن
کچک دبێژیت
چێا دبلندن تە نابینم
نامەکێ فرێکە ئەز ب خوینم
هەکە تو نەساخی ئەز نەمینم
هەکە تو برینداری، ئەزحەکیمم
کورک دبێژیت
چیا دبلندن تە نابینم
حەودێت گولا دسۆر وشینن
پشتی دەلالا دلێ خو ئەز نەمینم
کچک دبێژیت
چیا دبلندن، دچیا وەربوم
حەودکێت گول وریحانا سور وزەربون
ئەشق وئەڤینا خەلکی یا خوش بو
یا من ودەلالێ دلێ من کول ودەردبون
کورک دبێژیت
چیا دبلندن دمژێ وەربون
حەودێت گولا سۆر وزەربون
کچێ دینێ تنێ ئەز دەڤێ خو
پاڤێمە سەرێ مەمکێ تە
دو چپکێت خوینێ ژسەری دەربون
کچک دبێژیت
چیا هەمی چیانە
چیایێ گنیێ سەردارێ هەمیانە
عەزیز خودێ یە، سەربار حەیرانە
کورک دبێژیت
چیاکێت ژورى ب کور ونەقەبن
دەشتا خوپان هەمى عەرەبن
خوزی کافر دحالێ منو تەدا نەبن
کچک دبێژیت
چیاکو بلندو ب دار مازی
قاز وقولنگا کرە گازی
کێ دیتیە دەورێ حەفت زەمانا
کچکێت ب دەزگر خەلک ب خوازی
کورک دبێژیت
چیاکێ گوندێ مە ب دار مازى
قاز وقولنگ لێ دکەن گازى
حەیفا چاڤێت رەش بەلەک
ئەڤرو کەتینە بەرمەزادێ وخەلک دخوازى
١٧-٩-٢٠١٨ دهوک – ئەحمەد عەلی