ALGEMEEN:
Straat: Oude Schansstraat
Oppervlakte:
Waterbevoorrading: Zwarte Beek
Oudste vermelding: 1628-1642 - Oprichtingsjaar: ?
Terreinkenmerken: Weiland
Lambertcoördinaten: X: 201.239 Y: 185.959
HISTORISCH:
De juiste oprichtingsdatum van deze schans is niet gekend.
Een akte van 10.04.1628 omschrijft dat de gemeente van Zelem grond verwerft voor het bouwen van een fort of schans. Grenzend west aan de beek. Het gaat m.i. over de oude schans.
Deelnemers aan de schansen werden vrijgesteld van taksen verschuldigd aan de heer. Taksen voor de armen- of Heilige Geesttafel dienden wel betaald. Zo lezen we in de schepenakten dat Claes Swerts op 21.01.1658 in hoedanigheid van H. Geestmeester in recht verschijnt tegen Goovaert Moons, bouwmeester op de Oude Schans voor 6 gulden die de schans jaarlijks aan de armentafel diende te betalen. Ook op 23.11.1699 legde Jan Kinckels "in noem des H.Geestboeck van pastoor Droogen saliger aenleggere" klacht neer tegen de bewoners van de oude schans voor achterstallige betaling van 6 gulden Luiks geld.
In 1642 brandde de Oude Schans volledig af. Tijdens deze brand gingen alle gemeenterekeningen van de burgemeesters in de vlammen op, want ze werden bewaard in het huis van de secretaris, die binnen de omheining van de schans woonde.
In de burgemeestersrekening van Zeelhem wordt in 1672 vermeld:
De schans ligt in een moerassig gebied aan de oevers van de Zwarte Beek, tegenover een kleine maar scherpe heuvel. Door de moerassige aard van het gebied is ze slechts langs één zijde toegankelijk. De ingang is noordwest gericht, en alleen via een pad bereikbaar. Het is niet echt een grote schans.
De schanslocatie werd later ook gebruikt als schooltje.
TOPONYMIE: Oude Schansstraat, Oude Schans (kadaster)
KARTOGRAFISCH: (Google+)
BIBLIOGRAFIE & INFO: