Sledderloschans
ALGEMEEN:
Straat:
Oppervlakte: ca. 1 ha
Waterbevoorrading:
Oudste vermelding: 1633 - Oprichtingsjaar:
Terreinkenmerken: Alle sporen zijn uitgewist door de aanleg van het kanaal en het aangelegde industriegebied.
Lambertcoördinaten: X: 229.520 Y: 180.973
HISTORISCH:
Deze schans is op het kadasterplan duidelijk te zien, evenals op een stafkaart uit 1871.
Zij situeerde zich bij de plaatsbenaming op het plan "Dallder Heide" op 1500 meter ten Westen van het voorgehucht Sledderlo. Zij was ongeveer een hectare groot. Ze was vierkant van vorm met op de uithoeken een bastion of uitsprong. De schans was omgegeven door een viertal vijvers waarvan de kleinste, ten Noorden van de schans gelegen, de omringende watergracht van omtrent 7 meter breed van het nodige water voorzag. De afvloeiing gebeurde via de meer zuidelijk gelegen Papenweijer. Die vijvers zijn thans verdwenen. 30 jaar geleden waren er nog sporen te vinden van de omwalling met niveauverschillen. Nu is het allemaal industrieterrein geworden en is elk spoor verdwenen.
Uit de geschreven bronnen vernemen we:
- dat in 1633 Mathys Vaes, burgemeester, 4 gl. l0 st. betaalde" voer die sauvegarde van ons schans, voer een coppy ende die siegel te veranderen int bleeck", ( in was)
- dat in 1649 Jan Hennen op de schans woonde. Was hij er soms de portier?
- dat in 1746 Lambert Bollen er burgemeester was en instond voor de betaling van 92 gl. 1 st. 1 oort voor de sauvegarde op de Sledderloschans,
TOPONYMIE:
KARTOGRAFISCH: (Google+)
- Kaart: Uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen met weergave van de Sledderloschans.
- Kaart: overname van het kadasterplan (ca. 1974) aangevuld met commentaar (Heemkring Heidebloemke Genk). De kaart is bijna 90° geroteerd.
- Kaart: uittreksel uit een oud topografisch plan aangevuld met gegevens door de Heemkring Heidebloemke Genk.
- Satellietbeeld rechts: waar er in 1974 nog mogelijke sporen waren, zijn die momenteel volledig verdwenen gezien de site volledig in gebruik is als industrieterrein.
- Overname kadasterplan 2001 + Luchtfoto + topografische kaart met waterlopen (via Marijke Wouters, Ruimte en Erfgoed, Limburg).
De Sledderlooheide
0, daar zag ik in 't midden van de hei
een reuzegracht en water erbij.
In 't midden twee meters hoog verheven
en daar wat water neven.
0, welk een schans, welk een eiland
in den moerassenkant.
Over een tijd van jaren
kwamen ons volken hier bezwaren
en er was een wet: alléén
op de schans was iedereen vrij te been.
Ja, als de Kozakken kwamen
behoefde men zich niet te beramen,
dan moest men vluchten rap en gauw
indien men 't leven houden wou.
Want dat waren woeste barbaren
welke geen volken evenaren.
Zij vermoordden en verbrandden
alles wat hen kon aanranden.
Die zoo ons land in verwoesting hadden gebracht,
dat men deze schans had ingegracht,
waar de bewoners dan henen trokken
totdat hunne plunderingen waren voltrokken
BIBLIOGRAFIE & INFO:
- Algemene gegevens en plannen in samenwerking met M.Wouters, Ruimte & Erfgoed, afd. Limburg.
- Mathieu Meuwissen,2044, Heidebloemke, jrg. 63 nr.1, de schansen van Genk (pag. 9-20)
- Dieltiens H. 1974. Schansennummer. Heidebloemke Genk, jg. 33 nr. 2: p. 15-19.
- Remans A. 1964-65, Schansen te Genk, in Heidebloemke jg. 24, nr. 1, p.31-40.
- Remans A. 1954-55, Schansen te Genk, in Heidebloemke jg. 14, p.133-137.
- Remans A. 1955-56, Nog over schansen te Genk, in Heidebloemke jg. 15, p.38-39.