Mụn nhọt
+ Phương 1:
- Thành phần: Hoàng kỳ 100g, Kim ngân hoa 50g, Bồ công anh 30g, Đương qui 25g, Sanh cam thảo 15g.
- Cách dùng: Đem thuốc trên sắc nước 3 lần, hợp các dịch thuốc lại độ 1000ml, phân 3 ~4 lần uống, mỗi ngày 1 thang.
- Hiệu quả trị liệu: Dùng phương này điệu trị bệnh nhân bị nhọt sưng 121 ca, uống 5 ~10 thang, đều trị khỏi.
+ Phương 2: Tiên phương hoạt mệnh ẩm
- Thành phần: Xuyên sơn giáp (sao) 3 chỉ, Bạch chỉ 2 chỉ, Thiên hoa phấn 3 chỉ, Kim ngân hoa 6 chỉ, Triết bối mẩu 3 chỉ, Phòng phong 2 chỉ, Mộc dược 1.5 chỉ, Nhũ hương 1.5 chỉ, Cam thảo 2 chỉ, Tạo giác thích 3 chỉ, Đương qui vĩ 2 chỉ, Xích thược 3 chỉ, Trần bì 2 chỉ.
- Cách dùng: Sắc uống, hoặc nước rượu mỗi thứ 1 nửa sắc uống.
- Công hiệu: Thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết giảm đau, tiêu vỡ ung nhọt
- Chứng thích ứng: Ung nhọt (sang dương) mới phát, sưng đỏ nóng đau.
- Vận dụng lâm sàng: Bổn phương là phương thuốc quan trọng thường dùng trị ung nhọt mới phát thuộc dương chứng, chứng thấy cục bộ da đỏ, sưng, nóng, đau, là chính, có thể dùng trị các chứng viêm da hóa mủ. Mủ chưa thành, có thể uống cho tiêu tán; mủ đã thành, uống có thể thúc đẩy phá vỡ ra ngoài. Ngoài trong uống ra, bã thuốc có thể giã nát, hoà mật đắp ngoài chổ đau.
Nếu không sưng lắm, có thể giảm Phòng phong hoặc Bạch chỉ. Nếu không đau lắm, có thể giảm Nhũ hương hoặc Mộc dược.
Nếu nhiệt độc thịnh, có thể gia thuốc thanh nhiệt giải độc như Bồ công anh, Liên kiều, Dã cúc hoa, Địa đởm đầu v.v..., châm trước giảm thuốc tính ôn như Bạch chỉ, Trần bì v.v...
- Sử dụng chú ý:
Ung nhọt đã vỡ và nhọt không sưng đỏ thuộc âm chứng (âm thư) kỵ dùng.
Người tỳ vị vốn hư, khí huyết không đủ thận trọng sử dụng.
+ Phương 3: Thấu nùng tán
- Thành phần: Hoàng kỳ 4 chỉ, Xuyên sơn giáp (sao) 2 chỉ, xuyên khung 2 chỉ, Đương qui 3 chỉ, Tạo giác thích 2 chỉ.
- Cách dùng: sắc uống hoặc thêm rượu sắc.
- Chứng thích ứng: Khí huyết hư nhược làm cho ung nhọt không thể hóa độc thành mủ, hoặc trong đã thành mủ mà không phá vỡ ra được.
- Vận dụng lâm sàng:
Nếu ung nhọt đã thành mủ, nhưng không phá vỡ mủ ra được, có thể châm chước gia thêm Bạch chỉ, Kim ngân hoa để giải độc.
Nếu khí huyết hao tổn, không thể hóa độc thành mủ, hoặc lúc vỡ tím hãm không có gốc, chân gốc tán rộng, có thể gia Đảng sâm, Bạch truật, Chích cam thảo.
Nếu sau khi vỡ nước mủ trong loãng, chảy ra mà không hết, có thể gia Lộc giác giao, Nhục quế tâm.
- Sử dụng chú ý: Ung nhọt sưng nóng đỏ đau mà sắp vỡ mủ cùng với người bệnh thể chất tráng thực không nên sử dụng.
+ Phương 4:
- Chủ trị: Chứng viêm có mủ ở phần mặt và hàm
- Thành phần: Kim ngân hoa 15g, Trúc diệp 10g, Dã cúc hoa 15g.
- Cách dùng: Sắc nước uống, mỗi ngày 1 thang, liên tục uống 5 ~ 7 ngày.
+ Phương 5:
- Chủ trị: Ung nhọt sưng lóet.
- Thành phần: Kim ngân hoa 15g, Tạo giác thích 5g, Tử hoa địa đinh 30g, Dã cúc hoa 20g.
- Cách dùng: Sắc nước uống, mỗi ngày 1 thang.
+ Phương 6:
- Chủ trị: Ghẻ lở nhiệt độc.
- Thành phần: Bán chi liên 30g, Tử hoa địa dinh 20g, Kim ngân hoa 10g, Dã cúc hoa 15g.
- Cách dùng: Sắc nước uống.
+ Phương 7:
- Chủ trị: Phòng trị nhọt loét mùa hè.
- Thành phần: Kim ngân hoa 30g, Dã cúc hoa 15g, Cam thảo 3g.
- Cách dùng: Sắc nước uống, mỗi ngày 1 thang.
+ Phương 8:
Trị nhọt dộc sưng đau: Chiết bối mẫu, Liên kiều đều 3 chỉ, Kim ngân hoa 6 chỉ, Bồ công anh 8 chỉ, sắc nước uống.
(Sơn Đông trung thảo dược sách)
+ Phương 9:
Trị (đối khẩu) nhọt ở gáy: Tượng bối mẫu nghiền bột đắp vậy.
(Dương Xuân Nhai kinh nghiệm phương)