{ NATIVE VARIATION }
{ NATIVE VARIATION }
กระดูกค่าง ~ พลับเขา ~ คำดีควาย ~ สลาง
Description
No Vernacular Names
ไม้ยืนต้นสูงได้ถึง 20 ม.
ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงตัวกันแบบสลับ (alternate), ก้านใบยาว 1 ซม., ใบรูปร่างแบบขอบขนาน (oblong) จนถึงหอก (lanceolate) ขนาดยาว 12-18 ซม. กว้าง 3-7.5 ซม., ปลายใบแหลม (acute) หรือเรียวแหลม (acuminate), โคนใบรูปลิ่ม (cuneiform) หรือมน (obtuse), ขอบใบเรียบ (entire), ผิวใบทั้งหลังละท้องใบเรียบไม่มีขน (glabrous), เส้นใบร่างแบบขนนก (pinnately webbed) พอเห็นเส้นใบชัดที่ด้านหลังใบ ไม่เห็นเส้นใบที่ด้านท้องใบ (inconspicuous)
ดอกแยกเพศกันอยู่ (dioecious inflorescence) มีรายละเอียดดังนี้
ดอกเพศผู้เป็นดอกช่อแบบ Axillary Cymose, ก้านดอกยาว 5-7 มม., กลีบเลี้ยงติดกันเป็นท่อ (Calyx tube) ปลายแยกอิสระห้าอันตั้งแต่กึ่งกลางความยาวกลีบ รูปร่างแบบระฆัง (Campanulate) ยาว 3-5 มม., กลีบดอกมี 4-5 กลีบ สีขาว ติดกันเป็นท่อเกือบทั้งหมด (corolla tube) ขนาดยาว 8-13 มม. รูปร่างแบบหลอด (tubular), เกสรเพศผู้มี 12-18 อัน ผิวเรียบ (Glabrous), รังไข่มีขนยาวห่าง (pilose) ไม่เจริญ (rudimentary ovary) มี 1 อัน
ดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวออกดอกตามซอกกิ่ง (Axillary), ก้านดอกสั้นหรือไม่มีเลย, กลีบเลี้ยงติดกันเป็นท่อ (Calyx tube) ปลายแยกอิสระห้าอัน รูปร่างแบบระฆัง (Campanulate) ผิวมีขนสีขาวปกคลุมหนาแน่น (Wolly), กลีบดอกมีห้ากลีบสีขาว ติดกันเป็นท่อเกือบทั้งหมด (Corolla tube) ขนาดยาวกว่าดอกเพศผู้ รูปร่างแบบท่อ (Tubular) ปลายบานแล้วม้วนเป็นตัว C, เกสรเพศผู้เป็นหมัน (Staminode) มี 4-8 อัน, รังไข่เป็นทรงไข่ (Ovoid) มีขนหยาบแข็ง ประกอบด้วย 8 locule (Octaloculate), ก้านเกสรเพศเมียเป็นแบบเกลี้ยง (glabrous) 1 อัน
ผลเป็นผลเดี่ยวแบบแห้งแตกไม่ได้ สีเขียวตอนอ่อน และน้ำตาลตอนแก่, มีก้านผลหรือไม่มีก็ได้, ผลรูปทรงกลม (Globose) ขนาดยาว 1.5 ซม. กว้าง 1.5-2 ซม.,
Gallery
รูปที่ 1: ดอกที่ท่อกลีบดอกหลุดออก แสดงลักษณะผิวมีขนปกคลุม (ซ้าย), ท่อกลีบดอกรูประฆังที่มีขนบริเวณผิวด้านนอก (กลาง และ ขวา)
รูปที่ 2: กลีบเลี้ยงในดอกที่เจริณเป็นผลแล้ว ท่อกลีบดอก และกลีบเลี้ยงกับรังไข่ในดอกที่ยังไม่กลายเป็นผล (ซ้าย), ท่อกลีบดอกที่ติดกับกลีบเลี้ยง (กลาง), ดอกผิดปกติที่มีกลีบเลี้ยงห้ากลีบ (ขวา)
รูปที่ 3: ผลและภาคตัดขวางผล (ซ้าย), ลำต้นที่มีผลติดอยู่ (กลาง และ ขวา)
Reference & Credit
https://www.dnp.go.th/botany/eflora/floraSpecies.html?tdcode=00521
ถ่ายภาพโดย ดร.จิโรจน์ แสงรัตนประเสริฐ และนายนิธิศ ชัยวีระวัฒนะ
รวบรวมคำอธิบายโดย นายติณณภัชน์ ศรีเพ็ง