5 Điều Cần Biết Khi Sử Dụng Isotretinoin Trong Điều Trị Mụn Trứng Cá

Isotretinoin là một loại thuốc kê đơn thuộc nhóm retinoid, là các dẫn xuất của vitamin A. Thường được sử dụng phổ biến để điều trị  mụn trứng cá mức độ nặng. Tuy nhiên, việc sử dụng loại thuốc này không phải là điều đơn giản. Đôi khi, nó có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Vì vậy, khi uống isotretinoin điều trị mụn trứng cá cần phải có chỉ định và theo dõi của Bác sĩ Da liễu để đảm bảo an toàn cho người bệnh. Hãy cùng Doctor Acnes tìm hiểu thêm về những điều cần biết khi sử dụng isotretinoin cũng như uống isotretinoin bao lâu thì ngưng qua bài viết dưới đây nhé!

Isotretinoin có tác dụng gì?

Isotretinoin đường uống được chỉ định trong điều trị mụn trứng cá mức độ nặng ở bệnh nhân từ 12 tuổi trở lên khi đã thất bại với các phương pháp điều trị khác. 

Cơ chế hoạt động

Không giống với các sản phẩm trị mụn thông thường chỉ tác động trên một hoặc hai cơ chế hình thành mụn, isotretinoin tác động trên cả bốn cơ chế sinh mụn nêu trên, bao gồm tăng tiết bã nhờn, sừng hóa lỗ chân lông, viêm và vi khuẩn gây mụn P. acnes. 

Hiệu quả điều trị đã được chứng minh

Hiệu quả của isotretinoin đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu, trong đó có cả Việt Nam. Kết quả của các nghiên cứu đều cho thấy đây là hoạt chất đem lại hiệu quả trị mụn rất cao, đồng thời có tỉ lệ tái phát thấp.

• Nghiên cứu của Elham Behrangi

Nhiều nghiên cứu đã minh chứng rằng isotretinoin mang lại hiệu quả trị mụn cao và làm trì hoãn thời gian tái phát mụn. Trong đó, một nghiên cứu được thực hiện bởi Elham Behrangi và cộng sự đã ghi nhận có đến 96,4% trong 146 người tham gia sử dụng isotretinoin được trị khỏi mụn hoàn toàn và tỉ lệ tái phát sau 5 năm chỉ có 7,9%.

• Nghiên cứu tại Brazil

Một nghiên cứu khác tại Brazil cho thấy tỷ lệ bệnh nhân có kết quả điều trị thành công và có thời gian tái phát mụn rất lâu sau điều trị chiếm đến 80%.

• Nghiên cứu tại Việt Nam

Kết quả ghi nhận tại một nghiên cứu thực hiện ở Bệnh viện Da liễu Bắc Ninh cho thấy có đến 78,4% bệnh nhân có kết quả cải thiện tình trạng mụn mức độ tốt và 21,6% đạt mức độ khá sau 4 tháng điều trị với isotretinoin.

Các đối tượng không được sử dụng isotretinoin

Phụ nữ có thai và cho con bú

Isotretinoin không được sử dụng cho phụ nữ đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai vì nguy cơ gây dị tật thai nhi cao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có đến 20 – 35% trẻ em có thể mang một trong các dị tật bao gồm dị tật sọ mặt, tim mạch, thần kinh nếu tiếp xúc với hoạt chất isotretinoin trong tử cung của mẹ.

Trẻ em dưới 12 tuổi

Không khuyến khích sử dụng isotretinoin cho trẻ em dưới 12 tuổi do thiếu bằng chứng về sự an toàn và hiệu quả. Ngoài ra, isotretinoin cũng không được sử dụng để điều trị mụn trứng cá trước dậy thì.

Những tác dụng phụ khi sử dụng isotretinoin và cách xử lý

Sử dụng isotretinoin trong điều trị mụn có thể gây một số kích ứng không nghiêm trọng trên da. Các tác dụng phụ này thường gặp và có thể quản lý được tại nhà. 

Khô da 

Có đến 20 – 30% người sử dụng có các biểu hiện như khô môi, khô kết mạc mắt và niêm mạc mũi. Các triệu chứng này có thể khỏi sau khi giảm liều và ngưng thuốc. 

Đẩy mụn

Trong thời gian đầu sử dụng thuốc isotretinoin người bệnh có thể gặp phải tình trạng bùng phát đợt mụn trứng cá khiến mụn xuất hiện nhiều hơn. 

Đây là hiện tượng kích thích đẩy mụn trước khi đem lại hiệu quả điều trị và thường xảy ra trong vòng 1 tháng đầu sau khi sử dụng thuốc. Do đó, Bác sĩ Da liễu có thể dự phòng bằng cách bắt đầu với liều thấp từ 0,2 – 0,5 mg/kg và tăng liều từ từ để theo dõi đáp ứng.

Cảm giác châm chích da và nhạy cảm với ánh sáng 

Người sử dụng isotretinoin có thể thấy một số thay đổi như da mặt như:

• Ửng đỏ.

• Ngứa.

• Bong tróc nhẹ.

• Nhạy cảm với ánh sáng hơn.

Rụng tóc

Tác dụng phụ rụng tóc có thể gặp ở người sử dụng isotretinoin nhưng không nghiêm trọng. Hiện tượng này sẽ giảm dần và chấm dứt khi kết thúc điều trị.

Viêm miệng hay viêm họng 

Nếu xuất hiện các triệu chứng này, người bệnh nên súc miệng với nước muối, uống nhiều nước hơn, ăn thức ăn mềm và tránh tiếp xúc với người hút thuốc lá. Có thể tham khảo ý kiến của Bác sĩ hoặc Dược sĩ để sử dụng các loại thuốc giúp giảm nhẹ cảm giác đau. 

Các tác dụng phụ nghiêm trọng khác

Ngoài các tác dụng phụ có thể xử lý tại nhà như trên. Cần dừng thuốc và thông báo ngay với Bác sĩ nếu có một trong các dấu hiệu nghiêm trọng sau đây:

• Tăng áp lực nội sọ

Một số dấu hiệu của người tăng áp lực nội sọ gồm nhức đầu, nôn mửa, rối loạn thị giác lúc hoàng hôn. 

• Trầm cảm

Rối loạn trầm cảm với các biểu hiện như lo lắng bất an, dễ nóng giận, cáu gắt và tâm trạng thay đổi bất thường có thể xuất hiện từ tuần thứ 6 sau khi dùng thuốc. Các thay đổi về sức khỏe tinh thần thường được bỏ qua do người bệnh không nhận thức được nguyên nhân là do dùng thuốc. 

• Tiêu hoá

Buồn nôn không chỉ là dấu hiệu của bệnh lý tăng áp lực nội sọ, mà còn là dấu hiệu của các bất thường về tiêu hoá. 

5 lưu ý khi uống isotretinoin trong điều trị mụn

Không tự ý sử dụng isotretinoin khi không có chỉ định của Bác sĩ 

Tuyệt đối không tự ý uống isotretinoin mà không có chỉ định của Bác sĩ Da liễu. Người bệnh có thể dễ dàng tìm thấy isotretinoin đường uống với hàm lượng 10mg hoặc 20mg tại các nhà thuốc, do đó việc tự ý uống isotretinoin trong điều trị mụn trứng cá là một vấn đề rất hay gặp phải. 

Kiểm tra tình trạng men gan và lipid máu trước và trong khi sử dụng isotretinoin

Một trong những tác dụng phụ của isotretinoin là làm tăng nồng độ các loại men transaminase gan như ALT, AST và rối loạn lipid máu. Do đó, các đối tượng có bệnh lý về gan và rối loạn lipid máu cần hạn chế sử dụng isotretinoin vì sẽ làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh.

Không tự ý phối hợp các loại mỹ phẩm hay thuốc khác mà không có sự tư vấn của Bác sĩ 

Da trong quá trình sử dụng isotretinoin sẽ trở nên nhạy cảm hơn bình thường, đặc biệt là với ánh sáng mặt trời và tia UV. Do đó, không tự ý sử dụng các loại mỹ phẩm có tính lột tẩy mạnh như tẩy tế bào chết, các sản phẩm trị mụn có khả năng làm cho các tế bào của lớp biểu bì bong ra. Điều này có thể khiến da tổn thương và càng nhạy cảm hơn với ánh sáng.

Không tự ý dừng thuốc 

Liệu trình điều trị thường kéo dài từ 16 đến 24 tuần, với liều lượng cần thiết từ 120 – 150mg/kg để mang lại hiệu quả trị mụn. Do đó việc tự ý ngưng thuốc trước khi kết thúc liệu trình sẽ không mang lại hiệu quả sạch mụn như mong muốn.

Tóm lại, sử dụng isotretinoin là một phương pháp điều trị phổ biến trong các trường hợp mụn trứng cá tiến triển nặng. Tuy nhiên, đây là một liệu pháp lâu dài và cần sự kiên trì của người dùng thuốc. 

Phòng Khám Da Liễu Doctor Acnes:

• Địa chỉ: 283/34 Cách Mạng Tháng 8, P.12, Q.10, Thành phố Hồ Chí Minh.

• Hotline: 07 0838 0878.

Nguồn: https://doctoracnes.com/nhung-luu-y-khi-uong-isotretinoin-trong-dieu-tri-mun-trung-ca-muc-do-nang/