Trong quy trình chăm sóc da ban ngày, một trong những câu hỏi phổ biến nhất là: “Bôi kem trị mụn trước hay sau kem chống nắng?”. Thứ tự sử dụng sản phẩm tưởng chừng đơn giản nhưng lại đóng vai trò rất lớn trong hiệu quả điều trị mụn và bảo vệ da. Nếu thực hiện sai, không chỉ khiến sản phẩm mất tác dụng mà còn dễ gây bí da, nổi mụn và kích ứng.
Bài viết dưới đây sẽ giúp phân tích rõ nguyên tắc khoa học trong skincare ban ngày, đồng thời đưa ra hướng dẫn chi tiết để bạn có thể chăm sóc da mụn hiệu quả và an toàn.
Mỗi sản phẩm dưỡng da đều có cấu trúc và chức năng khác nhau. Da mụn vốn đã nhạy cảm, dễ kích ứng và dễ bị bít tắc lỗ chân lông. Khi bôi sai thứ tự, không chỉ làm giảm hiệu quả của sản phẩm mà còn:
Gây bí da, sinh mụn mới
Làm giảm hiệu quả của hoạt chất trị mụn
Khiến kem chống nắng không bảo vệ tối ưu
Ví dụ: Nếu bôi kem chống nắng trước kem trị mụn, màng lọc UV có thể ngăn hoạt chất thấm vào da, khiến thuốc không phát huy tác dụng. Ngược lại, nếu bôi kem trị mụn lên lớp kem chống nắng, lớp phủ bên ngoài có thể gây loang lổ, không đồng đều, làm giảm hiệu quả chống nắng.
Theo Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ (AAD), quy trình bôi sản phẩm buổi sáng nên theo thứ tự:
Làm sạch da → Sản phẩm điều trị (kem trị mụn) → Dưỡng ẩm nhẹ (nếu cần) → Kem chống nắng → Trang điểm (nếu có)
Healthline và WebMD cũng khuyến cáo, tất cả thuốc điều trị mụn, dù kê đơn hay không, nên được thoa trước kem chống nắng để đảm bảo hoạt chất được hấp thụ hiệu quả.
Do đó, kem trị mụn luôn được thoa trước, kem chống nắng là bước cuối cùng trong skincare ban ngày.
Chọn sản phẩm pH 5.5 – 6.0 để làm sạch nhưng không làm mất lớp màng bảo vệ da.
Các hoạt chất trị mụn phổ biến vào ban ngày gồm:
Benzoyl peroxide: Kháng khuẩn, giảm viêm
Clindamycin: Kháng sinh bôi
Adapalene: Dẫn xuất retinoid dịu nhẹ
Chỉ bôi một lớp mỏng lên vùng da có mụn hoặc toàn mặt nếu có chỉ định.
Lưu ý:
Tránh dùng retinoid nồng độ cao vào ban ngày vì dễ bắt nắng.
Nên chọn sản phẩm ghi rõ “sử dụng ban ngày” hoặc “không gây nhạy cảm ánh sáng”.
Nếu da khô hoặc đang bong tróc, nên thoa lớp kem dưỡng ẩm dạng gel mỏng để bảo vệ hàng rào da.
Chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, phổ rộng (broad-spectrum).
Dạng gel, lotion oil-free hoặc water-based phù hợp da mụn.
Cách thoa đúng:
Chờ 5–10 phút sau kem trị mụn để da thấm hoàn toàn.
Lấy lượng đủ: khoảng 1 đốt ngón tay cho vùng mặt và cổ.
Thoa lại sau mỗi 2 giờ nếu hoạt động ngoài trời hoặc đổ mồ hôi.
Lỗi phổ biến
Hậu quả
Bôi kem chống nắng trước kem trị mụn
Giảm hiệu quả điều trị mụn
Không đợi kem trị mụn thấm đã thoa kem chống nắng
Làm loãng hoạt chất, gây vón cục
Bôi kem trị mụn rồi trang điểm ngay
Tạo lớp chồng không đều, dễ kích ứng
Dùng kem chống nắng gây bí da
Làm mụn nặng hơn
Không phải lúc nào cũng cần bôi kem trị mụn vào buổi sáng. Chỉ nên dùng nếu:
Da có mụn viêm nhẹ đến trung bình
Bác sĩ chỉ định dùng sáng (thường là clindamycin, benzoyl peroxide hoặc adapalene nồng độ thấp)
Sản phẩm ghi rõ phù hợp dùng ban ngày
Trường hợp nên tránh:
Retinoid nồng độ cao (gây nhạy cảm ánh sáng)
AHA/BHA nếu da nhạy cảm, dễ đỏ rát
Dùng serum phục hồi chứa niacinamide, panthenol giữa bước kem trị mụn và chống nắng nếu da khô hoặc nhạy cảm
Không bôi quá nhiều lớp chồng lên nhau khiến da khó “thở”
Duy trì tẩy trang kỹ cuối ngày dù không trang điểm, nhằm loại bỏ kem chống nắng và bụi bẩn
Ăn uống lành mạnh: giảm đường, dầu mỡ, tăng rau củ, uống đủ nước để hỗ trợ da từ bên trong
Câu trả lời chính xác là: BÔI KEM TRỊ MỤN TRƯỚC, KEM CHỐNG NẮNG SAU.
Đây là thứ tự khoa học được các tổ chức y khoa và bác sĩ da liễu khuyến nghị, giúp tối ưu cả hiệu quả điều trị mụn và bảo vệ da dưới tác động của ánh nắng.