Nhận biết và điều trị da nhiễm corticoid: giải pháp từ chuyên gia

Da bị nhiễm corticoid là một tình trạng bệnh lý ở da rất phổ biến tại Việt Nam. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này, trong đó phải kể đến là từ việc sử dụng kem trộn được bày bán công khai và tràn lan trên các kênh mạng xã hội.

Vậy corticoid là gì? Làm thế nào để nhận biết da đang nhiễm corticoid cũng như điều trị, chăm sóc da thế nào cho hiệu quả? Hãy cùng Doctor Acnes tìm hiểu ở bài viết sau đây!

Da nhiễm corticoid là gì?

Corticoid là gì?

Corticoid hay corticosteroid vốn dĩ là một loại hormone steroid được sản xuất bởi vỏ thượng thận bên trong cơ thể người. Trong y khoa, dạng tổng hợp nhân tạo của corticoid thường dùng là nhóm thuốc kháng viêm steroid.

Ngoài được sử dụng dưới dạng thuốc uống, thuốc tiêm, corticoid còn được bào chế ở dạng thuốc thoa kem hoặc thuốc mỡ và sử dụng nhiều trong chuyên khoa da liễu. Những sản phẩm có chứa corticoid dạng này thường được bày bán rộng rãi trên thị trường, bất cứ ai cũng có thể tự mua về và sử dụng với nhiều mục đích khác nhau.

Da nhiễm corticoid là gì?

Viêm da do corticoid là tình trạng da bị tổn thương do tích tụ corticoid trong một thời gian dài khi bôi trực tiếp lên da, còn gọi nôm na là da nhiễm corticoid. Biểu hiện thường gặp của viêm da do corticoid là mất đi hàng rào bảo vệ da, giãn mạch máu gây xung huyết khiến da đỏ, nóng, xuất hiện các mụn nhỏ li ti.

Dấu hiệu da nhiễm corticoid là gì?

Khi sử dụng các sản phẩm làm đẹp chứa corticoid, làn da sẽ trông đẹp lên nhanh chóng, căng mịn, trắng nhanh rõ rệt chỉ trong vài ngày, các vùng nám mờ nhanh, hết mụn. Tuy nhiên, sau khi dùng một thời gian hoặc khi ngưng dùng sẽ xuất hiện hàng loạt các biểu hiện viêm da. Da nhiễm corticoid có các triệu chứng được xếp theo các mức độ như sau:

• Độ 1: da khô, sần sùi, ngứa

Đây là dạng tổn thương nhẹ nhất, bởi người sử dụng chỉ dùng trong thời gian ngắn với nồng độ thấp. Trên bề mặt da có hiện tượng bong lột, sần nhẹ, ngứa râm ran vùng da thoa. Các thay đổi trên da có thể bắt đầu khoảng 2 tuần sau khi dùng corticoid. Đối với rượu thuốc sẽ có hiện tượng da sưng lên sau 1 tháng sử dụng, bong da nhiều, tổn thương hàng rào bảo vệ da.

• Độ 2: viêm da cấp tính

Khi sang giai đoạn này, mụn mủ li ti lan toàn mặt, tiết dịch vàng nâu kèm cảm giác đau nhức. Nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời, da bị tổn thương kèm theo thương tổn sẩn đỏ dày đặc kéo dài và thâm.

• Độ 3: giãn mạch và đỏ da

Sử dụng kem có chứa corticoid trong thời gian dài (khoảng 1 năm) sẽ có hiện tượng giãn các mao mạch dưới da. Da luôn ửng đỏ, đồng thời cảm giác nóng ran, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt độ cao do dễ bị kích ứng. Mặt khác, da sẽ thường trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng giữ nước trong da, kèm theo cảm giác châm chích như kiến bò bên trong.

• Độ 4: tăng tiết nhờn và nổi mụn

Da bóng, nhiều bã nhờn kèm phát ban mụn đồng dạng, không có cồi mụn. Đồng thời còn có hiện tượng teo da, là tình trạng da rất mỏng, có thể kèm viêm da quanh miệng. Người bệnh luôn thấy da nóng đỏ, rát và châm chích.

• Độ 5: viêm da kích thích

Đây là giai đoạn trầm trọng nhất, người bệnh luôn cảm thấy da đỏ kèm theo bỏng rát, đau nhức kể cả khi không chạm vào. Đồng thời da khô dần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng nâu, mưng mủ, gây đau nhức, có thể có biểu hiện nhiễm trùng và hoại tử.

Nguyên nhân gây ra tình trạng da nhiễm corticoid

Tại Việt Nam, viêm da do corticoid chủ yếu liên quan đến tình trạng sử dụng mỹ phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc chứa corticoid như kem trộn, thuốc rượu… Những sản phẩm này được quảng cáo có hiệu quả làm trắng da, trị mụn, trị thâm nám cấp tốc và được bán tràn lan hiện nay trên các mạng xã hội hay tại các spa làm đẹp.

Kem trộn hay rượu thuốc thường chứa rất nhiều thành phần trong cùng một sản phẩm bao gồm kháng sinh, kháng viêm và các hoạt chất khác như aspirin, becozyme, lincomycin, vitamin C, vitamin E, vitamin PP, alpha arbutin, acid salicylic, hydroquinone, glutathione, tretinoin, lưu huỳnh… và đặc biệt là corticoid, chúng được trộn với nhau không theo một công thức cụ thể và rất khó để xác định thành phần chính xác bên trong.

Cách điều trị da nhiễm corticoid

Cách chăm sóc da tại nhà

Nếu da chỉ bị nhiễm corticoid nhẹ, tức da mặt chưa bị nổi mụn trứng cá nhiều, thời gian sử dụng các thuốc corticoid chứa quá dài, thì hãy làm theo các bước sau:

Bước 1 ngừng sử dụng các sản phẩm chứa corticoid: ngừng sử dụng corticoid từ từ để da thích nghi, chuyển từ sử dụng hàng ngày sang cách ngày, sau đó 2 lần/tuần, rồi 1 lần/tuần và ngưng hẳn. Mỗi giai đoạn kéo dài khoảng 2 tuần.

Bước 2 làm sạch da đúng cách: sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa nhiều bọt để tránh khô da và kích ứng. Không rửa mặt quá nhiều lần 1 ngày. Tránh sử dụng máy rửa mặt và tẩy tế bào chết trong thời điểm này. Có thể dùng nước muối sinh lý vệ sinh da nhẹ nhàng nếu da tổn thương nặng.

Bước 3 dưỡng ẩm cho da: da nhiễm corticoid rất dễ mất nước và bị tổn thương bởi các tác nhân bên ngoài, nên việc dưỡng ẩm và phục hồi hàng rào bảo vệ da là vô cùng quan trọng. Khi chọn sản phẩm dưỡng ẩm, tránh các sản phẩm chứa hương liệu để giảm nguy cơ kích ứng.

Bước 4 sử dụng kem chống nắng: chọn kem chống nắng vật lý có SPF khoảng 30, không chứa hương liệu để tránh kích ứng. Tránh ánh nắng trực tiếp, che chắn cẩn thận khi ra ngoài.

Những lưu ý khi da bị nhiễm corticoid

Trong quá trình chăm sóc làn da nhiễm corticoid, cần lưu ý một số điều như sau:

• Vệ sinh da mỗi ngày vệ sinh da bằng nước sạch hoặc có thể dùng thêm một số sản phẩm làm sạch da có tính tẩy rửa nhẹ nhàng, ít gây kích ứng.

• Lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da và tóc. Tránh chọn các sản phẩm chứa thành phần menthol, camphor, sodium lauryl sulfate. Ngưng dùng nếu da có cảm giác châm chích, bỏng rát, khô, ngứa và bong vảy.

• Sử dụng sản phẩm dưỡng da phù hợp như không có hương liệu và dịu nhẹ lên da. Không dùng các chất có tính lột tẩy, làm se khít lỗ chân lông hoặc toner.

• Hạn chế trang điểm và ngừng thoa bất kỳ mỹ phẩm nào lên da. Trong trường hợp bắt buộc phải trang điểm, nên dùng các sản phẩm dạng lỏng, nhẹ, tránh các sản phẩm chống nước hoặc dạng đặc.

• Hạn chế chà xát, chạm tay vào vùng da đang bị viêm kích ứng.

Chúng tôi mong rằng bài viết này đã cung cấp cho đọc giả cái nhìn toàn diện về tình trạng da nhiễm corticoid, từ dấu hiệu và nguyên nhân đến các phương pháp điều trị và chăm sóc da hiệu quả tại nhà.

Phòng Khám Da Liễu Doctor Acnes:

• Địa chỉ: 283/34 Cách Mạng Tháng 8, P.12, Q.10, Thành phố Hồ Chí Minh.

• Hotline: 07 0838 0878.

Nguồn: https://doctoracnes.com/dieu-tri-da-nhiem-corticoid-voi-bac-si-da-lieu-tai-phong-kham-doctor-acnes/