Ứng Dụng Sinh Học Phân Tử Trong Chọn Giống Heo

Ngày đăng: Aug 03, 2017 3:37:42 AM

TS. Chung Anh Dũng – (03/08/2017)

Phần 1. Sơ Lược Chương Trình Chọn Giống Heo (theo kiểu hình Phenotype)

Mục tiêu cuối cùng trong chọn giống heo nói riêng và gia súc nói chung là “Tạo ra đàn gia súc có thể sản xuất ra nhiều sản phẩm có hiệu quả cao về kinh tế và chất lượng, trong các điều kiện kinh tế, xã hội và môi trường hiện hữu”.

Quá trình chọn giống có thể gồm hai bước cơ bản là (1) Thu thập các số liệu sản xuất của đàn gia súc (giữ làm giống) và sử dụng các thông tin này để ước lượng giá trị giống (là sự ước lượng giá trị di truyền gia tăng của một tính trạng đặc biệt mà cá thể được chọn làm giống có thể truyền cho thế hệ đời sau) của từng cá thể trong đàn gia súc giống; và (2) Những cá thể được ước lượng là có giá trị giống cao nhất sẽ được chọn lọc và nhân giống để tạo ra thế hệ đàn gia súc kế tiếp.

Ngày nay, mục tiêu của chọn giống được xác định là nhằm “Phát triển đàn gia súc tương lai để có thể sản xuất hiệu quả hơn trong các điều kiện môi trường sắp tới”. Để đạt được mục tiêu này, nhiều phương pháp khác nhau đã được liên tục nghiên cứu và ứng dụng vào trong quá trình chọn giống, nhằm nâng cao phẩm chất giống của đàn gia súc.

Các bước cần thiết trong giai đoạn đầu của chương trình chọn giống là:

- Xác định hay nhận dạng (đánh số tai, chụp hình…) từng cá thể trong đàn.

- Xây dựng phả hệ trong đàn.

- Xác định số liệu sản xuất của từng cá thể trong đàn để làm nguồn dữ liệu.

- Xác định kỹ thuật nhân giống phù hợp (cách ghép đôi giao phối, phối giống trực tiếp hay gieo tinh nhân tạo…).

Các công cụ (kỹ thuật) quan trọng để chương trình chọn giống đạt hiệu quả là:

- Ước lượng giá trị trị giống (EBV-Estimated Breeding Value) của từng cá thể được chọn trong đàn giống kiểm định/hậu bị.

- Từ giá trị giống ước lượng, xác định và chọn lọc những cá thể đực và cái có khả năng sản xuất tốt nhất, tiến hành chọn cách ghép đôi giao phối phù hợp để tránh hiện tượng đồng huyết.

- Kiểm tra (năng suất) đời sau.

- Xác định phương pháp để có thể nhân nhanh những cá thể ưu tú (đã qua kiểm tra năng suất đời sau) ra toàn đàn.

Xem tiếp phần 2