Hiện trạng chăn nuôi bò sữa tại TPHCM và một số vấn đề

Ngày đăng: Nov 05, 2018 1:56:54 AM

TS. Chung Anh Dũng (05/11/2018)

Trong giai đoạn 2011-2015, tốc độ tăng trưởng bình quân tổng đàn bò sữa là 1,3%/năm và năng suất sữa là 0,8%/năm. Tính đến cuối năm 2016, tổng đàn bò sữa tại TPHCM là 90.132 con, với 53.230 con vắt sữa (59% tổng đàn) và sản xuất 278.926 tấn sữa tươi (Niên giám thống kê, 10/2016), năng suất sữa bình quân đạt 5.657kg/con/năm.

Mục tiêu phát triển chăn nuôi bò sữa tại TPHCM đế năm 2020 cụ thể là:

- Duy trì đàn bò sữa ổn định ở mức 100.000 con, trong đó cơ cấu đàn cái sinh sản chiếm 60-70% và đàn vắt sữa chiếm 50% tổng đàn.

- Giảm nhanh quy mô chăn nuôi bò sữa nhỏ (dưới 10 con/hộ).

- Tập trung cải thiện chất lượng giống bò sữa, tăng cường loại thải bò sữa năng suất kém, có vấn đề sinh sản và bò đã đẻ nhiều lứa.

- Phấn đấu đền năm 2020:

ü Sản xuất sữa: năng suất sữa bình quân đạt 7.770kg/con/năm, sản lượng sữa hàng hoá đạt 360.000 tấn/năm,

ü Sinh sản bò sữa: khối lượng bê sơ sinh 30kg/con, khối lượng lúc cai sữa 95kg/con, phối giống lần đầu lúc 15-16 tháng tuổi, đẻ lần đầu lúc 24-25 tháng tuối, khoảng cách hai lứa đẻ 400-425 ngày (# 13,1-14 tháng), số liều phối giống để đậu thai là 2,5-3,0 liều/con.

Để có thể định hướng sự phát triển bò sữa tại TPHCM bắt kịp dần với chăn nuôi bò sữa trên thế giới, hãy xem qua các số liệu về khả năng sản xuất sữa của giống bò Holstein Friesian ở một số nước trên thế giới.

Năng suất sữa của đàn bò: Từ số liệu về năng suất sữa của giống bò lang trắng đen Holstein Friesian ở một số nước trên thế giới năm 2016 cho thấy hiện năng suất sữa của bò sữa tại TPHCM (chủ yếu là bò lang trắng đen HF) vẫn còn khá thấp chỉ mới đạt 5.657kg/con/365 ngày và phấn đấu đến 2020 là 7.700kg/con/365 ngày, cũng vẫn thấp hơn so với Úc hiện nay (2016) 7.500kg/con/305ngày (tương đương 8.975kg/con/365ngày), trong khi chăn nuôi bò sữa ở Úc chưa đạt mức thâm canh cao. Và nếu so với Hoa kỳ hiện nay, bình quân là 11.617kg/con/305ngày, sẽ thấy để nâng cao năng suất sữa của đàn bò sữa tại TPHCM (nhằm tăng tính cạnh tranh) cần phải làm nhiều điều hơn nữa. Đặc biệt trong công tác giống, nếu chỉ đơn thuần sử dụng tinh bò đực có năng suất sữa cao (hơn 11.000kg/con/chu kỳ) để phối giống cho đàn bò cái hiện nay, sẽ rất khó để đuổi kịp năng suất sữa bình quân của đàn bò sữa HF trên thế giới, dù là ở những nước có đàn bò sữa năng suất thấp. Điều này cho thấy cần chọn lọc và áp dụng thêm nhiều phương pháp, kỹ thuật mới hơn nữa trong công tác giống bò sữa.

Khả năng sinh sản của đàn bò sữa: hiện nay vẫn còn khá thấp với khoảng cách hai lứa đẻ trung bình là 434 ngày (14,27 tháng) và hệ số phối đậu thai là 3,3 liều tinh, phấn đấu đến năm 2020 giảm khoảng cách hai lứa đẻ xuống còn 400-425 ngày (# 13,1-14 tháng), số liều phối giống để đậu thai là 2,5-3,0 liều/con. Nếu so sánh với khả năng sản xuất bình quân của giống bò sữa HF ở một vài nước trên thế giới như Hoa kỳ với năng suất sữa 9.029kg/con/305ngày, tuổi đẻ lứa đầu là 25 tháng và khoảng cách hai lứa đẻ là 13,1 tháng (số liệu theo dõi trên 80,3% đàn bò sữa cả nước năm 2014 và được Bộ Nông nghiệp Mỹ USDA công bố năm 2016) hay ở Anh với năng suất sữa 8.911kg/con/305ngày, tuổi đẻ lứa đầu là 27 tháng và khoảng cách hai lứa đẻ là 13,3 tháng (số liệu của Tổ chức theo dõi sữa quốc gia của Anh-UK National of Milk Records NMR công bố năm 2016, theo dõi trên 500 đàn bò sữa Holstein Friesian trên cả nước)… có thể thấy mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, chúng ta cố gắng đưa khả năng sinh sản đàn bò sữa HF tại TPHCM tiệm cận với khả năng sinh sản của đàn bò sữa HF trên thế giới. Tuy nhiên, để làm được điều này, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp kỹ thuật, quản lý khác nhau mới có thể nâng cao khả năng sinh sản của đàn bò sữa tại TPHCM lên như kỳ vọng. Để đạt điều này, hãy phân tích và xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bò sữa và các giải pháp kỹ thuật.

Mời tiếp tục theo dõi bài viết