100 ปีลูกเสือไทย

ตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. 2551 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงดำรงตำแหน่งองค์พระประมุขคณะลูกเสือแห่งชาติ

คณะลูกเสือแห่งชาติ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาลูกเสือทั้งทางกาย สติปัญญา จิตใจ และศีลธรรม ให้เป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ และช่วยสร้างสรรค์สังคมให้เกิดความสามัคคี และมีความเจริญก้าวหน้า ทั้งนี้ เพื่อความสงบสุข และความมั่นคงของประเทศชาติตามแนวทาง ดังต่อไปนี้

1. ให้มีนิสัยในการสังเกต จดจำ เชื่อฟัง และพึ่งตนเอง

2. ให้ซื่อสัตย์สุจริต มีระเบียบวินัยและเห็นอกเห็นใจผู้อื่น

3. ให้รู้จักบำเพ็ญตนเพื่อสาธารณประโยชน์

4. ให้รู้จักทำการฝีมือ และฝึกฝนให้ทำกิจการต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

5. ให้รู้จักรักษาและส่งเสริมจารีตประเพณี วัฒนธรรม และความมั่นคงของประเทศชาติ

สภาลูกเสือไทย

สภาลูกเสือไทย ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรีเป็นสภานายกฯ รองนายกรัฐมนตรี เป็นอุปนายก กรรมการโดยตำแหน่ง ได้แก่ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ปลัดกระทรวงกลาโหม ปลัดกระทรวงมหาดไทย ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ผู้บัญชาการทหารบก ผู้บัญชาการทหารเรือผู้บัญชาการทหารอากาศ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เลขาธิการสภาการศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เลขาธิการสภากาชาดไทย อธิบดีกรมการปกครอง อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ผู้ว่าราชการจังหวัด และผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการลูกเสือชาวบ้านเป็นกรรมการ และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิอีกไม่เกินแปดสิบคน ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯแต่งตั้งตามพระราชอัธยาศัย

ให้เลขาธิการสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ เป็นกรรมการและเลขานุการ รองเลขาธิการและผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ เป็นผู้ช่วยเลขานุการ

สภาลูกเสือไทยอาจมีสภานายกกิตติมศักดิ์ อุปนายกกิตติมศักดิ์ และกรรมการกิตติมศักดิ์ซึ่งจะได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้ง

แผนภูมิโครงสร้างของสภาลูกเสือไทย

คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติและสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ

คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ ประกอบด้วย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการเป็นประธาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการและปลัดกระทรวงมหาดไทยเป็นรองประธานกรรมการ เลขาธิการสภาการศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เลขาธิการสภากาชาดไทย ผู้อำนวยการสำนักบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน ผู้อำนวยการสำนักบริหารงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน และผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการลูกเสือชาวบ้าน และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิอีกไม่เกิน 15 คน ซึ่งสภานายกสภาลูกเสือไทยแต่งตั้ง

ให้เลขาธิการสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ เป็นกรรมการและเลขานุการ รองเลขาธิการและผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานลูกเสือแห่งชาติ เป็นผู้ช่วยเลขานุการ

แผนภูมิโครงสร้างของคณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ

คณะกรรมการลูกเสือจังหวัด

คณะกรรมการลูกเสือจังหวัด ในจังหวัดหนึ่งจะมีการจัดระเบียบการปกครองลูกเสือตามเขตจังหวัด และมีคณะกรรมการลูกเสือจังหวัด ซึ่งประกอบด้วย ผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นประธาน รองผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นรองประธานกรรมการ ปลัดจังหวัด นายกเหล่ากาชาดจังหวัด ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัด นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด นายอำเภอ นายกเทศมนตรี นายกสมาคมการศึกษาเอกชนจังหวัด และผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเป็นกรรมการ กรรมการประเภทผู้แทนจำนวนห้าคน ได้แก่ ผู้แทนสถาบันอุดมศึกษา ผู้แทนสถานศึกษาอาชีวศึกษา ผู้แทนค่ายลูกเสือจังหวัด ผู้แทนสมาคมหรือสโมสรลูกเสือ และผู้แทนจากลูกเสือชาวบ้านซึ่งเลือกกันเองกลุ่มละหนึ่งคน กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนไม่เกิน 10 คน ซึ่งประธานกรรมการแต่งตั้งโดยคำแนะนำของกรรมการลูกเสือจังหวัด

ให้ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 เป็นกรรมการและเลขานุการ และผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัด เป็นกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ

ให้มีสำนักงานลูกเสือจังหวัดอยู่ในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 โดยมีผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 เป็นหัวหน้าสำนักงานลูกเสือจังหวัด บังคับบัญชาและรับผิดชอบการดำเนินงานของสำนักงานลูกเสือจังหวัด และให้ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดเป็นผู้ช่วยหัวหน้าสำนักงานลูกเสือจังหวัด

แผนภูมิโครงสร้างของคณะกรรมการลูกเสือจังหวัด

คณะกรรมการลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา

คณะกรรมการลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา ประกอบด้วย ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เป็นประธานกรรมการ ผู้กำกับการสถานีตำรวจภูธรของทุกอำเภอในเขตพื้นที่การศึกษา หรือผู้กำกับการสถานีตำรวจนครบาลของทุกสถานีในเขตพื้นที่การศึกษาของกรุงเทพมหานคร กรรมการโดยตำแหน่ง กรรมการประเภทผู้แทน ได้แก่ ผู้แทนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้แทนสถานศึกษาในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษา ผู้แทนสถานศึกษาเอกชน ผู้แทนสถานศึกษาอาชีวศึกษา ผู้แทนสถาบันอุดมศึกษา ผู้แทนศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอ ผู้แทนค่ายลูกเสือ และผู้แทนสมาคมหรือสโมสรลูกเสือ ซึ่งเลือกกันเองกลุ่มละหนึ่งคนกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนไม่เกิน 7 คน ซึ่งประธานกรรมการแต่งตั้งโดยคำแนะนำของกรรมการ

ให้รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาที่ได้รับมอบหมายเป็นกรรมการและเลขานุการ และให้ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาแต่งตั้งข้าราชการในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอีกไม่เกินสองคนเป็นผู้ช่วยเลขานุการ

ให้มีสำนักงานลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษาอยู่ในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานั้น โดยมีผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเป็นหัวหน้าสำนักงานลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษาบังคับบัญชาและรับผิดชอบการดำเนินงานของสำนักงานลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา และให้รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาซึ่งผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามอบหมาย เป็นผู้ช่วยหัวหน้าสำนักงานลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา

แผนภูมิโครงสร้างของคณะกรรมการลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา

ตามมาตรา 35 ลูกเสือมี 4 ประเภท คือ

1. ลูกเสือสำรอง

2. ลูกเสือสามัญ

3. ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่

4. ลูกเสือวิสามัญ

ลูกเสือที่เป็นหญิงอาจใช้ชื่อเรียกว่า”เนตรนารี” หรือชื่ออื่น ซึ่งได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ และบรรดาคำว่าลูกเสือในพระราชบัญญัตินี้ให้หมายความถึงลูกเสือที่เป็นหญิงด้วย

ตามมาตรา 45 ตำแหน่งผู้บังคับบัญชาลูกเสือ มีลำดับดังต่อไปนี้

1. ผู้อำนวยการใหญ่

2. รองผู้อำนวยการใหญ่

3. ผู้ช่วยผู้อำนวยการใหญ่

4. ผู้อำนวยการลูกเสือจังหวัด

5. รองผู้อำนวยการลูกเสือจังหวัด

6. ผู้ช่วยผู้อำนวยการลูกเสือจังหวัด

7. ผู้อำนวยการลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา

8. รองผู้อำนวยการลูกเสือเขตพื้นที่การศึกษา

9. ผู้อำนวยการลูกเสือโรงเรียน

10. รองผู้อำนวยการลูกเสือโรงเรียน

11. ผู้กำกับกลุ่มลูกเสือ

12. รองผู้กำกับกลุ่มลูกเสือ

13. ผู้กำกับกองลูกเสือ

14. รองผู้กำกับกองลูกเสือ

15. นายหมู่

16. รองนายหมู่

ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นผู้อำนวยการใหญ่ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการและอธิบดีกรมพลศึกษา เป็นรองผู้อำนวยการใหญ่ รองอธิบดีกรมพลศึกษาและผู้อำนวยการกอง กองลูกเสือเป็นผู้ช่วยผู้อำนวยการใหญ่

การแต่งตั้งผู้บังคับบัญชาลูกเสือตั้งแต่ลำดับที่ 10 ลงมาถึง 17 ให้เป็นไปตามข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติ