3. Zamki i Pałace - Pszczyna

05.05.2012r. "Zamki i Pałace - Pszczyna"

autor: Krystyna Grdal

opublikowano: 19.05.2012 r.

W majową sobotę 5.05.2012 r. realizowaliśmy cykl wycieczek „Zamki i Pałace”. Z Krakowa przez Oświęcim przyjechaliśmy do Pszczyny. Wycieczkę prowadził Pan przewodnik Stefan Grzechnik.

Pszczyna to miasto położone na Równinie Pszczyńskiej, nad rzeką Pszczynką – dopływem Wisły. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1303 r. Przechodził tędy szlak handlowy z Rusi przez Kraków w kierunku Bramy Morawskiej i dalej nad Dunaj.

W połowie XIX w. ziemię pszczyńską objął we władanie potężny ród magnacki Hochbergów von Pless, posiadali oni również ziemie w okolicach Wałbrzycha – do nich należał zamek Książ. Nazwa miasta Pszczyna po niemiecku Pless – oznacza teren leśny, ogrodzony dla celów łowieckich.

W latach 1870 – 1876 Hochbergowie dokonali przebudowy zamku na skutek, której uzyskał swój obecny kształt architektoniczny w stylu neobarokowym. Powstał wtedy wewnętrzny dziedziniec, sala jadalna, sala lustrzana i reprezentacyjna klatka schodowa, wzorowana na pałacu w Wersalu. Po II wojnie światowej ocalało 80 % wystroju wnętrz. Na podstawie dokumentacji fotograficznej, przekazanej przez rodzinę książąt Hochberg von Pless, odtworzono brakujące wnętrza z przełomu XIX i XX w. W neobarokowym Zamku od 1946 r. mieści się Muzeum Wnętrz z XIX i XX w.

Do zamku weszliśmy przez Bramę Wybrańców zwaną również „Wartą”, powstałą w 1687 r. i jest najstarszą, zachowaną do dziś w niezmienionej formie częścią kompleksu zamkowego. Usytuowana w południowo–zachodniej części rynku, była głównym wjazdem na teren zamku. Do bramy prowadzi kamienny, łukowaty mostek ponad dawną fosą. Dziś w Bramie Wybrańców mieszczą się kawiarnia i Biuro Informacji Turystycznej.

W zamku zobaczyliśmy wspaniałe, oryginalne wnętrza: komnaty, salony, galerie, bibliotekę, salę lustrzaną, schody paradne oraz zrekonstruowane takie jak: apartament cesarza, sypialnia cesarza, garderoba i gabinet, salon dębowy i sypialnia cesarzowej. Te piękne wnętrza wyposażone są w meble, szkło, porcelanę, dzieła sztuki i broń. Na korytarzach eksponowane są trofea myśliwskie: głowa żubra, liczne poroża jeleni i koziołków. W gotyckich piwnicach zamku usytuowana jest zbrojownia. W sześciu pomieszczeniach eksponowane jest uzbrojenie europejskie i orientalne z okresu od XVI w. do lat międzywojennych XX w. W zbrojowni prezentowana jest również broń myśliwska, sportowa i pojedynkowa.

Zamek otacza park o powierzchni 156 ha. Położony jest wzdłuż rzeki Pszczynki, która przepływa przez sztucznie utworzone stawy i kanały. Park typu angielskiego pochodzi z II połowy XIX w., charakteryzuje się krętymi, uroczymi alejkami, pomiędzy stawami i rzeką Pszczynką przewieszone są urokliwe mostki. W parku znajdują się wkomponowane elementy architektury: pawilon herbaciany na wyspie, Brama Chińska, Piwnica Lodowa, kapliczki, mosty łukowe. W parku rosną dęby szypułkowe, platany klonolistne, kasztanowce, cisy, sosny czarne, lipy, buki, graby, modrzewie i klony. Uwagę zwracają skupiska różaneczników – niektóre zobaczyliśmy kwitnące.

Park podzielony jest na trzy części: Park Zamkowy (położony w pobliżu zamku), Park Dworcowy (wzdłuż torów kolejowych i dworca) i Park Zwierzyniec.

W Parku Dworcowym znajduje się skansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej, w którym obejrzeliśmy zabytki drewnianej architektury ludowej z regionu pszczyńskiego. Skansen został utworzony w 1975 r. na powierzchni 2 ha. W skład ekspozycji wchodzą zabudowania z różnych miejscowości ziemi pszczyńskiej. Należą tu: szopa na siano (działa w niej kasa skansenu), wiata bramna, stodółka, masztalnia, spichlerz, wozownia, stodoła, pasieka, studnia, kapliczka słupowa, młyn z wiatrakiem, chałupa mieszkalna, kuźnia i młyn wodny.

W Parku Zwierzyniec (zwanym Dziką Promenadą) powstała w 2008 r. pokazowa Zagroda Żubrów, w której na blisko 10 ha są obecne poza żubrami także muflony, jelenie, daniele i sarny oraz kilka gatunków ptaków: kaczki krzyżówki, bernikle kanadyjskie (gęsi), łabędzie, pawie indyjskie.

Przy pięknej, słonecznej pogodzie podziwialiśmy zamek w Pszczynie z ciekawym parkiem, pełnym różnorodnych, egzotycznych roślin. Zadowoleni wróciliśmy do Krakowa.