Bolderbergse Winning
In 1154 schonk graaf Lodewijk I van Loon het gebied aan de Norbertijnen van de abdij van Averbode. In manuscripten werd het domein ook Bolderbergse winning en Laethof genoemd. Prins-bisschop Ferdinand van Beieren verleende in 1635 de toelating om rond de hoevegebouwen van Bolderberg een gracht met wallen en een ophaalbrug te bouwen.
Wanneer de winning als schans werd gebruikt was dit een win-win gegeven. De abdij-eigenaar had extra mankracht ter verdediging van haar goederen (tiendenschuur!), terwijl de lokale bevolking bescherming vond achter de grachten.
Tijdens de Franse Revolutie kwam de winning in handen van privé-eigenaars. Het Domein Bovy is genoemd naar Joseph Bovy, een voormalig gouverneur van de Belgische provincie Limburg die er een tijdlang woonde. Tegenwoordig is de gemeente Heusden-Zolder eigenaar en wordt het toeristisch uitgebaat met een 34 ha groot wandelpark.
- Kaart: kaart van de abdij van Averbode uit 1678 met haar eigendommen in Bolderberg (kaart: Marcel Gijbels)
- Kaart : detail van de Lowiskaart met links boven de Bolderbergse winning (met ophaalbrug), onderaan de Herkenrodeschans. Bovenaan rechts de kerk.
- (met dank aan Paul Rogiers voor zijn kaartenboek)
- Kaart: Ferraris 1777. De Bolderbergsewinning is mooi weergegeven naast het centrum van Bolderberg.
- Kaart: Uittreksel Atlas der Buurtwegen. Ook rond 1845 was de gracht nog volledig aanwezig.
- Foto: Tiendenschuur in 1981 (foto Marcel Gijbels).
- Foto: zicht op de huidige 'winning'.
- Foto: De omgrachting langs de nood- en westzijde is nog altijd aanwezig.
- Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2012). De resterende gracht van het domein (372e) is nog blauw ingekleurd.
EXTRA FOTO'S