Gerhoeven - Dutselaerschans

ALGEMEEN:

Straat: Kanaal Dessel-Kwaadmechelen

Oppervlakte: 1 ha 26a 80ca

Waterbevoorrading: Luikse beek

Oudste vermelding: 1634 - Oprichtingsjaar:

Terreinkenmerken: Grotendeels ingenomen door het kanaal. Een klein restant is in gebruik als weiland.

Lambertcoördinaten: X: 203.972 Y: 200.897

HISTORISCH:

De Dutselaerschans van het gehucht Gerhoeven was zonder twijfel een heus bolwerk met bastions op de vier hoeken. De ingang en het schans huis bevonden zich aan de zuidwestelijke zijde. Zij werd gebruikt door de inwoners van de gehuchten Genebemde en Gerhoeven, die een redelijk grote afstand moesten afleggen om haar geborgenheid te bereiken (1,4km voor Genebemde en 900 tot 1600m voor Gerhoeven). De oppervlakte van schans + omgrachting bedroeg: 1ha 26a 80ca.

De oudste vermelding dateert uit 1634. In 1710 brandde een schanshuis af.

TOPONYMIE: Redoute de Quaetmechelen (Atlas de Ferraris).

KARTOGRAFISCH: (Google+)

  • Kaart: op de Ferrariskaarten is de schans weergegeven als 'Redoute de Quaetmechelen'. De schans was noordelijk van Gerhoeven ('Groeven') gelegen.
  • Kaart: ook in de atlas der buurtwegen vinden we de schans terug (zonder weergave van enig schanshuisje).
  • Overname uit de militaire Vandermaelen-kaart (1851). Ook hier is de schans nog duidelijk weergegeven.
  • Overname kadasterplan 2001 + Luchtfoto + topografische kaart (via Marijke Wouters, Ruimte en Erfgoed, Limburg).
  • Afb.: schans en vijver werden door de aanleg van het kanaal Antwerpen-Luik in 1858 gescheiden. Een kadasterkaart (1960) toont hoe het kanaal door verbredingen steeds meer schansterrein afknaagde en uiteindelijk slechts een miniem gedeelte liet bestaan, het welke heden gebruikt wordt als weiland.
Uittreksel militaire kaart Vandermaelen (1851)

BIBLIOGRAFIE & INFO:

  • Algemene gegevens en plannen in samenwerking met M.Wouters, Ruimte & Erfgoed, afd. Limburg.
  • Bertrands D. (1994) "De schansen: historische studie der schansen in Beverlo, Meerhout, Oostham, Kwaadmechelen, Olmen, Heppen, Vorst en Koersel": Schansen van Ham: p.25-29