Als je terugkijkt vraag je je automatisch af: was dit wat ik ervan verwacht had? Of is, zoals wel eens verteld wordt, het lopen van de camino een weerspiegeling van je leven? Vragen die moeilijk te beantwoorden zijn.
We waren - denken we - goed voorbereid en hadden de nodige informatie verzameld over de camino, zoals oa. via het internet en ons bezoek aan het Genootschap van St. Jacob.
Ook Trudy en Anneke vertelden ons met veel enthousiasme over hun camino. We wisten dus toch wel wat ons te wachten stond, althans tot op zekere hoogte. Want beiden vertelden ons ook met nadruk dat iedereen zijn eigen camino loopt. En dat is ook zo. Veel van hun verhalen kwamen ook uit.
Maar er zijn ook dingen die je persoonlijk moet ervaren, zoals spontane vriendschap tussen mensen die mekaar eigenlijk nauwelijks kennen. Mensen waarvan je de achtergrond niet kent, of met een andere geloofsovertuiging. Tijdens het lopen van de camino ontstaat een verbondenheid tussen mensen, jong en oud, van over de hele wereld, die hun eigen motieven hebben om deze pelgrimstocht te volbrengen. Die motieven kunnen gebaseerd zijn op dankbaarheid, maar ook op aangrijpende “gebedswensen” zoals die in Tosantos werden voorgelezen.
Nadat we in 2008 onze camino tijdelijk moesten afbreken hebben we beiden vele nachten gedroomd dat we nog bezig waren met onze tocht in Spanje, het liet ons niet meer los. Dit hadden we nog nooit eerder meegemaakt. Het waren nog net geen visioenen, en zeker geen hallucinaties, maar toch……
We denken dat we wel iets ervaren hebben van het pelgrimeren zoals dat vroeger plaats vond.
Maar nog meer dan dat was het een geweldige ervaring om los te komen van alledaagse beslommeringen, en innerlijk tot rust te komen. En vooral dat laatste is een geweldig gevoel.
Beiden zijn wij dankbaar dat we dit hebben mogen volbrengen.
Einighausen, 2009
Tiny en Jack van de Berg