6.24


स निश्चयेन योक्तव्यो योगोऽनिर्विण्णचेतसा ।

सङ्कल्पप्रभवान्कामांस्त्यक्त्वा सर्वानशेषत: ।

मनसैवेन्द्रियग्रामं विनियम्य समन्तत: ॥ २४ ॥


sa niścayena yoktavyo

yogo ’nirviṇṇa-cetasā

saṅkalpa-prabhavān kāmāṁs

tyaktvā sarvān aśeṣataḥ

manasaivendriya-grāmaṁ

viniyamya samantataḥ


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


сах̣он; (м, 1.1)

ниш́чайена — с решимостью; (м, 3.1)

йоктавйах̣ — которой следует; (м, 1.1)

йогах̣йога; (м, 1.1)

анирвин̣н̣а-четаса̄ — неуклонно; (с, 3.1)

сан̇калпа-прабхава̄н — размышлениями порожденные материальные (м, 2.3)

ка̄ма̄н  - желания; (м, 2.3)

тйактва̄ — изжив; (ав)

сарва̄н — все; (м, 2.3)

аш́ешатах̣ — полностью; (ав)

манаса̄ — умом; (с, 3.1)

эва — безусловно; (ав)

индрийа-гра̄мам — все чувства; (м, 2.1)

винийамйа — подчинив; (ав)

самантатах̣ — со всех сторон (ав)


अन्वय:  anvayaḥ


सः योगः अनिर्विण्णचेतसा निश्चयेन योक्तव्यः । सङ्कल्पप्रभवान् सर्वान् कामान् अशेषतः त्यक्त्वा, मनसा एव समन्ततः इन्द्रियग्रामं विनियम्य , …

saḥ yogaḥ anirviṇṇacetasā niścayena yoktavyaḥ | saṅkalpaprabhavān sarvān kāmān aśeṣataḥ tyaktvā, manasā eva samantataḥ indriyagrāmaṃ viniyamya , …

Дословный перевод:

Эта практика йога с неуклонным разумом с твердой решимостью должна выполняться. Рожденные из планов все сомнения полностью отбросив, умом со всех сторон совокупность чувств обуздав… 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


kiṃ ca saṅkalpeti | saṃkalpātprabhavo yeṣāṃ tān yogapratikūlān sarvān kāmānaśeṣataḥ savāsanāṃstyaktvā manasaiva viṣayadoṣadarśinā sarvataḥ prasarantamindriyasamūhaṃ viśeṣeṇa niyamya | yogo yoktavya iti pūrveṇānvayaḥ ||24|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||6.24|| saṃkalpaprabhavān saṃkalpaḥ prabhavaḥ yeṣāṃ kāmānāṃ te saṃkalpaprabhavāḥ kāmāḥ tān tyaktvā parityajya sarvān aśeṣataḥ nirlepena| kiñca manasaiva vivekayuktena indriyagrāmam indriyasamudāyaṃ viniyamya niyamanaṃ kṛtvā samantataḥ samantāt||


Комментарий Баладевы Видьябхушаны:


…saṅkalpāt prabhavo yeṣāṁ tān yoga-virodhinaḥ kāmān viṣayān aśeṣataḥ sa-vāsanāṁs tyaktvā | sphuṭam anyat | manasā viṣaya-doṣa-darśinā ||


Перевод


Заниматься йогой надо с решимостью и верой, никогда не сходя с избранного пути. Необходимо избавиться от всех без исключения материальных желаний, возникающих в уме, и с помощью ума подчинить себе все чувства.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика