4.25
दैवमेवापरे यज्ञं योगिनः पर्युपासते ।
ब्रह्माग्नावपरे यज्ञं यज्ञेनैवोपजुह्वति ॥ २५ ॥
daivam evāpare yajñaṁ
yoginaḥ paryupāsate
brahmāgnāv apare yajñaṁ
yajñenaivopajuhvati
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
даивам — полубогам; (м, 2.1)
эва — таким образом; (ав)
апаре — другие; (м, 1.3)
йаджн̃ам — жертвоприношение; (м, 2.1)
йогинах̣ — йоги–мистики; (м, 1.3)
парйупа̄сате — усердно поклоняются; (лаТ, 1.3) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0011?type=ting
брахма-агнау — на огонь Абсолютной Истины; (м, 7.1)
апаре — другие; (м, 1.3)
йаджн̃ам — жертву; (м, 2.1)
йаджн̃ена — жертвоприношением; (м, 3.1)
эва — так; (ав)
упаджухвати — приносят (лаТ, 1.3) https://ashtadhyayi.com/dhatu/03.0001?type=ting
अन्वय: anvayaḥ
अपरे योगिनः दैवम् एव यज्ञं पर्युपासते । अपरे ब्रह्माग्नौ यज्ञेन एव यज्ञम् उपजुह्वति।
apare yoginaḥ daivam eva yajñaṃ paryupāsate | apare brahmāgnau yajñena eva yajñam upajuhvati|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
etadeva yajñatvena sampāditaṃ sarvatra brahmadarśanalakṣaṇaṃ jñānaṃ sarvayajñopāyaprāpyatvātsarvayajñebhyaḥ śreṣṭhamityevaṃ stotumadhikāribhedena jñānopāyabhūtān bahūn yajñānāha daivamityādibhiraṣṭabhiḥ | devā indravaruṇādaya ijyante yasmin | evakāreṇendrādiṣu brahmabuddhirāhityaṃ darśitam | taṃ daivameva yajñamapare karmayoginaḥ paryupāsate śraddhayānutiṣṭhanti | apare tu jñānayogino brahmarūpe'gnau apare yajñenaivopāyena brahmārpaṇamityādyuktaprakāreṇa yajñamupajuhvati | yajñādisarvakarmāṇi pravilāpayantītyarthaḥ | so'yaṃ jñānayajñaḥ ||25||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||4.25||daivameva devā ijyante yena yajñena asau daivo yajñaḥ tameva apare yajñaṃ yoginaḥ karmiṇaḥ paryupāsate kurvantītyarthaḥ| brahmāgnau satyaṃ jñānamanantaṃ brahma (taitti0 u0 2.1) vijñānamānandaṃ brahma (bṛha0 u0 3.9.22) yat sākṣādaparokṣāt brahma ya ātmā sarvāntaraḥ (bṛha0 u0 3.4.1) ityādivacanoktam aśanāyādisarvasaṃsāradharmavarjitam neti neti iti nirastāśeṣaviśeṣaṃ brahmaśabdena ucyate| brahma ca tat agniśca saḥ homādhikaraṇatvavivakṣayā brahmāgniḥ| tasmin brahmāgnau apare anye brahmavidaḥ yajñam yajñaśabdavācya ātmā ātmanāmasu yajñaśabdasya pāṭhāt tam ātmānaṃ yajñaṃ paramārthataḥ parameva brahma santaṃ buddhyādyupādhisaṃyuktam adhyastasarvopādhidharmakam āhutirūpaṃ yajñenaiva ātmanaiva uktalakṣaṇena upajuhvati prakṣipanti sopādhikasya ātmanaḥ nirupādhikena parabrahmasvarūpeṇaiva yaddarśanaṃ sa tasmin homaḥ taṃ kurvanti brahmātmaikatvadarśananiṣṭhāḥ saṃnyāsinaḥ ityarthaḥ||
so'yaṃ samyagdarśanalakṣaṇaḥ yajñaḥ daivayajñādiṣu yajñeṣu upakṣipyate brahmārpaṇam ityādiślokaiḥ prastutaḥ śreyān dravyamayādyajñāt jñānayajñaḥ paraṃtapa (gītā 4.33) ityādinā stutyartham
Перевод
Одни йоги старательно поклоняются полубогам, совершая в их честь различные жертвоприношения, другие же приносят жертвы на огонь Верховного Брахмана.
***
Для пояснений стихов 4.25-29 обратитесь к таблице 12 Видов Ягий [1] в конце урока https://sites.google.com/view/tattvajignasu/samskritam/classes/3/8/6
[1] https://youtu.be/iSdSnQlPw_0?t=2657 Busting Hindu Myths - Geeta Chapter 4 - 12 Types of Yagnas –
c 44й минуты каждая ягйа объясняется на английском простыми словами, Свами Сватмананда Сарасвати
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика