11.50
सञ्जय उवाच
इत्यर्जुनं वासुदेवस्तथोक्त्वा
स्वकं रूपं दर्शयामास भूय: ।
आश्वासयामास च भीतमेनं
भूत्वा पुन: सौम्यवपुर्महात्मा ॥ ५० ॥
sañjaya uvāca
ity arjunaṁ vāsudevas tathoktvā
svakaṁ rūpaṁ darśayām āsa bhūyaḥ
āśvāsayām āsa ca bhītam enaṁ
bhūtvā punaḥ saumya-vapur mahātmā
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
сан̃джайах̣ ува̄ча — Санджая сказал;
ити — таким образом; (ав)
арджунам — Арджуне; (м, 2.1)
ва̄судевах̣ — Кришна; (м, 1.1)
татха̄ — таким образом; (ав)
уктва̄ — произнеся; (Ав)
свакам — Свою; (с, 2.1)
рӯпам — форму; (с, 2.1)
дарш́айа̄м а̄са — явил; (лиТ, 1.1) दृश्_णिच्{कर्तरि;लिट्;प्र;एक;परस्मैपदी;दृशिँर्_णिच्;भ्वादिः}
бхӯйах̣ — вновь; (ав)
а̄ш́ва̄сайа̄м а̄са — ободрил; (лиТ, 1.1) आङ्_श्वस्_णिच्{कर्तरि;लिट्;प्र;एक;परस्मैपदी;आङ्_श्वसँ_णिच्;अदादिः}
https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0064?type=nich
ча — также; (ав)
бхӣтам — испуганного; (м, 2.1)
энам — его; (идам [имам] м, 2.1)
бхӯтва̄ — став; (ав)
пунах̣ — вновь; (ав)
саумйа-вапух̣ — тот, чей облик прекрасен; (м, 1.1)
маха̄-а̄тма̄ — великий (м, 1.1)
अन्वय: anvayaḥ
वासुदेवः इति अर्जुनं तथा उक्त्वा स्वकं रूपं भूयः दर्शयामास । महात्मा सौम्यवपुः पुनः भूत्वा भीतम् एनम् आश्वासयामास च।
vāsudevaḥ iti arjunaṃ tathā uktvā svakaṃ rūpaṃ bhūyaḥ darśayāmāsa | mahātmā saumyavapuḥ punaḥ bhūtvā bhītam enam āśvāsayāmāsa ca|
or
sañjayaḥ uvāca, — mahātmā (mahān viśālaḥ ātmā deho yasya saḥ viśva-rūpa-dhara ity arthaḥ) vāsudevaḥ (vasudeva-putraḥ svayaṁ bhagavān śrī-kṛṣṇaḥ) arjunam iti uktvā bhūyaḥ (punaḥ) saumya-vapuḥ (śānta-mūrtiḥ) bhūtvā tathā [catur-bhūjaṁ] svakaṁ (nijaṁ) rūpaṁ darśayām āsa, punaḥ bhītam enam (arjunaṁ) āśvāsayām āsa ca.
Дословный перевод:
Санджая сказал: великая душа (большая, великая душа, тело у которого, тот, имеющий вселенскую форму, таково значение) Ва̄судева (сын Васудевы, Сам Господь Шри Кришна) Арджуне так сказав, снова (вновь) прекрасной формой (умиротворенный облик у которого) став, затем (четырехрукую) свою (собственную) форму показал, вновь испуганного его (Арджуну) успокоил также.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
evamuktvā prāktanameva rūpaṃ matsakhaṃ prasannaṃ tava saumyaṃ janārdana idānīmadhunāsmi saṃvṛttaḥ saṃjātaḥ | kim ? sacetāḥ prasannacittaḥ | prakṛtiṃ svabhāvaṃ gataścāsmi ||50||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
।।11.50।। --,इति एवम् अर्जुनं वासुदेवः तथाभूतं वचनम् उक्त्वा? स्वकं वसुदेवस्य गृहे जातं रूपं दर्शयामास दर्शितवान् भूयः पुनः। आश्वासयामास च आश्वासितवान् भीतम् एनम्? भूत्वा पुनः सौम्यवपुः प्रसन्नदेहः महात्मा।।अर्जुन उवाच --,
Перевод
Санджая сказал Дхритараштре: Произнеся это, Кришна, Верховная Личность Бога, предстал перед Арджуной в образе четырехрукого Вишну, а затем снова явил Свой двурукий облик, желая ободрить испуганного Арджуну.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика