CloudCompare เป็นซอฟต์แวร์ 3D ที่ใช้ประมวลและวิเคราะห์ผลข้อมูล point cloud เป็นซอฟต์แวร์รหัสเปิด (Open-Source Software) ที่สามารถ Download มาใช้ได้ฟรีทั้งบน Windows, macOS และ Linux ถูกพัฒนาขึ้นมาสำหรับการใช้งานต่าง ๆ รวมทั้งในการวิเคราะห์ด้านป่าไม้ วิเคราะห์ในด้านอุตสาหกรรม และสถาปัตยกรรม เป็นต้น
CloudCompare มีความสามารถหลายอย่าง ยกตัวอย่างหากนำมาประยุกต์ใช้กับข้อมูลด้านป่าไม้ เช่น
1 การวัดต้นไม้ สามารถประเมินความโต ความสูงของต้นไม้จากข้อมูล point cloud ได้เป็นข้อมูลที่สามารถสนับสนุนการวิเคราะห์ป่าไม้แม่นยำ (Precision forestry) รวมถึงเป็นข้อมูลในการประเมินคาร์บอน การวางแผนจัดการหมู่ไม้ได้อย่างแม่นยำ
2 การวิเคราะห์ความหนาแน่นและสุขภาพของพืชผ่านการวิเคราะห์ข้อมูล point cloud ที่ละเอียด เป็นประโยชน์สำหรับการศึกษาทางนิเวศวิทยาและการตรวจสอบสิ่งแวดล้อม
3 การติดตามการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างป่า โดยเปรียบเทียบข้อมูล point cloud หลายชุด เพื่อการวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของป่า รวมถึงการประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
เริ่มต้นการใช้งาน CloudCompare
Download and install
1 Download โปรแกรมที่นี่ https://www.danielgm.net/cc/ เลือกโหลดตามระบบปฏิบัติการที่ใช้ เวอร์ชันล่าสุดคือ Latest beta release: 2.13.beta (28 Jan 2024) หรือสามารถโหลดเวอร์ชัน stable คือ Latest stable release: 2.12.4 Kyiv (7/14/2022) ในตัวอย่างต่อจากนี้จะใช้เวอร์ชัน stable ในการสอน
2 หลังจากติดตั้งโปรแกรมแล้ว ให้เลือกใช้งานโปรแกรม โดย double click ที่ไอคอนของโปรแกรม
3 หน้าต่างโปรแกรมมีส่วนประกอบหลักดังนี้
1 เมนู
2 เครื่องมือ (toolbar) ซึ่งจะมีอยู่ที่ด้านบน ด้านข้างทั้งซ้ายและขวา
3 ส่วนแสดงชั้นข้อมูล (DB tree)
4 ส่วนแสดงคุณสมบัติของชั้นข้อมูล (Properties)
5 ส่วนแสดงผลข้อมูล
6 ส่วนแสดงการประมวลผลโปรแกรม (console)
Open LAS file
1 การเปิดข้อมูล ตัวอย่างต่อไปนี้เป็นการนำเข้าข้อมูล .las ซึ่งเป็นสกุลไฟล์ของข้อมูล point cloud รูปแบบหนึ่ง สามารถ download ข้อมูลตัวอย่าง ต้นสมอพิเภก ได้ที่นี่ https://bit.ly/KUTerminaliaForm (ขนาดไฟล์ 605MB)
2 เมื่อ download ข้อมูลแล้ว ให้เลือก File—Open แล้วเลือกไฟล์ Terminalia bellirica subset.las
3 เมื่อขึ้นหน้าต่าง Open LAS File แล้วกดเลือก Apply All
4 ข้อมูลต้นสมอพิเภกจะแสดงในส่วน DB Tree และส่วนแสดงภาพข้อมูล
การปรับแต่งส่วนแสดงผลข้อมูล
1 หน้าจอจากตัวอย่างนี้พื้นหลังเป็นสีดำ ซึ่งสามารถเปลี่ยนเป็นสีอื่นๆ ได้ เพื่อให้การแสดงข้อมูลชัดเจนตามข้อมูลแต่ละแบบ การเปลี่ยนสีพื้นหลังสามารถเปลี่ยนได้ที่ เมนู Display-->Display settings
2 จะปรากฎหน้าต่าง Display options คลิกเลือก Colors and Materials (แถบแรก)
3 เลือกสี พื้นหลัง (Background) ได้ที่ Color โดยคลิกที่สีเพื่อเลือกสีตามที่ต้องการ นอกจากนี้ยังสามารถเปลี่ยนสี ขอบเขตข้อมูล (Bounding-box) และข้อความ (Text) ได้ที่นี่เช่นเดียวกัน
เมื่อเลือกสีได้แล้วให้ กด Apply
การควบคุมการแสดงผลข้อมูล
การเลื่อน หรือหมุนดูข้อมูลต้นสมอพิเภก จำเป็นต้องใช้เมาส์เพื่อควบคุมการแสดงผล โดย
คลิกเมาส์ซ้ายค้างเพื่อหมุนข้อมูล
คลิกเมาส์ขวาเพื่อเคลื่อนย้ายข้อมูล จะเห็นว่าศูนย์กลางของหน้าจอแสดงผลจะมี สัญลักษณ์ + นั่นคือจุดหมุนของข้อมูลที่ปรากฎ
ลูกกลิ้งใช้สำหรับซูมข้อมูล
นอกจากนี้สามารถใช้กลุ่มเครื่องมือที่อยู่ทางซ้ายมือในการปรับมุมมองข้อมูลได้ ดังนี้
คลิปประกอบเนื้อหา
#LiDAR #TLS #ป่าไม้ #3D #ข้อมูลสามมิติ #point cloud #CloudCompare
ผู้เขียน : ผศ.ดร.ลัดดาวรรณ เหรียญตระกูล ภาควิชาวิศวกรรมป่าไม้ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (16 Feb 2024)