การล้มไม้ยางพาราในประเทศไทย
ไม้ยางพาราเป็นวัตถุดิบไม้ชนิดหนึ่งของประเทศไทยที่มีพื้นที่ปลูกจำนวนมากกระจายอยู่ทั่วประเทศ และมีการส่งออกไม้แปรรูปมากที่สุดของประเทศไทยเมื่อเทียบกับไม้ชนิดอื่นๆ (กรมศุลกากร, 2561) ผลผลิตหลักของต้นยางพาราคือ น้ำยาง เนื้อไม้เป็นเพียงผลพลอยได้ (byproduct) แต่ก็สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรเจ้าของสวนเช่นกัน เนื้อไม้ยางพาราใช้ทำไม้วีเนียร์ ไม้แผ่น ไม้บาง และเผาถ่าน เป็นต้น ในส่วนของกิ่งก้าน และตอรากนั้นบางส่วนที่นำมาใช้จะใช้ทำชิ้นไม้สับ (Wood chips) แต่ส่วนใหญ่จะถูกรวมกองและเผาในแปลง เพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับการปลูกในรอบถัดไป (Rianthakool, 2014) การใช้ประโยชน์ตอรากไม้ยางพารายังไม่แพร่หลายนักเพราะโรงรับซื้อยังมีไม่มาก
รอบตัดฟังของไม้ยางพารา คือ เมื่อต้นยางพาราอายุประมาณ 25 ปีขึ้นไปหรือมีผลผลิตน้ำยางน้อย ต้นยางพาราจะถูกโค่นล้ม กระบวนการทำไม้ต่างๆ จึงเกิดขึ้นเพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับปลูกต้นยางพาราใหม่หรือพืชอื่น การทำไม้ยางพาราเป็นการทำไม้แบบตัดหมด (clearcutting) ซึ่งจะตัดล้มไม้ทุกต้นทั้งแปลง วิธีการล้มไม้ยางพาราที่พบในประเทศไทยมี 2 วิธี คือ
1 การล้มไม้ยางพาราแบบตัดโคนต้น โดยใช้เลื่อยยนต์เลื่อยล้มไม้ที่โคนต้น ลิดกิ่ง ตัดทอนตามขนาด (Cut-to-length method) ที่จะไปส่งโรงเลื่อยปลายทาง ตอรากไม้ยางพาราที่เหลือบางสวนจะคงไว้และปลูกต้นใหม่ระหว่างแถวเดิม บางสวนจะใช้รถขุดมาขุดตอออก ซึ่งตอรากไม้ยางพาราที่ได้อาจนำไปขายหรือรวมกองแล้วเผาทิ้ง
2 การล้มไม้ยางพาราแบบถอนราก โดยใช้รถแทรกเตอร์เกลี่ยดิน (bulldozer) ที่ดัดแปลงให้มีที่ดันล้มไม้ (tree pusher) ด้านหน้า วิธีการคือใช้ที่ดันล้มไม้ยกขึ้นสูงประมาณหนึ่งเมตรกว่าถึงสองเมตรจากพื้นดิน วิ่งรถแทรกเตอร์เกลี่ยดินไปยังต้นไม้ที่จะล้ม เมื่อต้นยางพาราล้มแล้วคนขับจะใช้ผานด้านหน้ารถดันไม้ที่ล้มแล้วเพื่อจัดเรียงต้นไม้ให้อยู่แนวเดียวกัน วิธีนี้พบได้บ่อยในการล้มไม้ยางพาราทางภาคใต้ของประเทศไทย และการล้มไม้ยางพาราแบบถอนรากสามารถใช้รถขุดได้อีกวิธีหนึ่ง การใช้รถขุด (excavator) สามารถใช้ล้มไม้ได้ทั้งหัวขุด และหัวคีบ โดยใช้ขุดดินรอบๆโคนต้นยางพารา แล้วดันต้นยางพาราให้ล้ม รถขุดแบบหัวคีบจะสามารถคีบไม้เพื่อจัดเรียงได้สะดวกกว่าและยังสามารถใช้คีบไม้ขึ้นรถบบทุกได้อีกงานหนึ่ง
เหตุผลหนึ่งที่ต้องนำตอรากยางพาราออกจากแปลงด้วยก็เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโรครากขาว ซึ่งเป็นโรคเชื้อราที่ส่งผลกระทบต่อผลผลิตน้ำยางพาราและไม้ยางพารา จึงต้องกำจัดตอรากยางพาราออกก่อนการปลูกต้นยางพาราใหม่
ขนาดของที่ดันล้มไม้่ tree pusher
การล้มไม้ด้วยรถแทรกเตอร์เกลี่ยดิน
ที่ดันล้มไม้
การใช้รถขุด (Excavator) แบบหัวขุด
การใช้รถขุด (Excavator) แบบหัวคีบ
Video ประกอบการล้มไม้ยางพาราในประเทศไทย
*การล้มไม้ยางพาราด้วยรถแทรกเตอร์เกลี่ยดิน Rubber tree felling with bulldozer
*การล้มไม้ด้วยรถขุด Tree Felling by excavator