- Επισυναπτόμενα αρχεία (μελέτη για βοήθεια στην αιτιολόγηση)
- Θεωρίες μάθησης
Πρόταση για τα βήματα αυτής της ενότητας :
1. Αρχικά εξηγούμε (πολύ) σύντομα το παιδαγωγικό-μαθησιακό πλαίσιο αναφέροντας τη θεωρία ή τις θεωρίες μάθησης που θα στηριχτούμε στις δραστηριότητες (ΣΥΝΤΟΜΑ) (βλεπε σχετικό με θεωρίες μάθησης αρχείο).
2. Αναφερόμαστε στη μέθοδο_τεχνικές_στρατηγικές (πχ, μεθοδος πρότζεκτ, ομαδοσυνεργατική, επίλυση προβλήματος κτλ) (σχετικό υλικό από αρχείο)
3. Περιγράφουμε τι θα γίνει στην τάξη, τις δραστηριότητες (ουτε πολλά, ούτε λίγα, τόσα ώστε να είναι απόλυτα σαφές τι θα γίνει- προσοχή: όχι με συνεχές κείμενο, αλλά βολεύει με δραστηριότητες )Πχ.
1η δραστηριότητα……(περιγράφω τι κανει, λεει, δινει, χειριζεται,ζητάει ο δάσκαλος, τι κανουν, λενε κτλ οι μαθητές, ποιος χειρίζεται και ποια μεσα και υλικά, λογισμικα, διευθύνσεις)
2η δραστηριότητα ….. (το ίδιο..)
4. Αναφερόμαστε (και δινουμε ιδιαίτερη εμφαση εδώ) στην «προστιθέμενη αξία» του σεναρίου με τη χρηση ΤΠΕ. (Τι παραπάνω μας δινουν οι ΤΠΕ σε σχεση με το αν γινονταν οι δραστηριότητες με κλασσικό τρόπο Με άλλα λόγια, τι μπορούμε να κάνουμε με τις ΤΠΕ που δεν είναι εφικτό (ή είναι δύσκολα υλοποιήσιμο) χωρίς αυτές) (βλεπε σχετικο υλικό από αρχείο)
(αναφερόμαστε συνολικά στις παραπάνω προτεινόμενες δραστηριότητες ή μετά από την περιγραφή της κάθε μιας )
Προσοχή:
- Καλό θα ηταν να κάνουμε μια σύνδεση κάθε δραστηριότητας με τον στόχο που υποστηρίζει πχ. για την υλοποίηση του 1ου στόχου……
- Μετα την περιγραφή δραστηριότητας καλό θα ήταν να αναφερθείτε στο τελικό προιόν (συμπλήρωση ΦΕ με στόχο…., γραπτό κείμενο, αφίσα κτλ, παρουσίαση, εννοιολογικός χάρτης, μειλ, ζωγραφια, κινούμενο σχεδιο κτλ) αλλά κυρίως να αναφερθείτε στη διαδικασία.
- Δεν είναι υποχρεωτικό όλοι οι μαθητές να δουλεύουν την ιδια δραστηριότητα (πχ 3 το πολύ 4 ομάδες με διαφορετικές δραστηριότητες με παρουσίαση του τελικού προϊόντος)
Πρόταση για ρόλο εκπαιδευτικού: Καθοδηγητικός, συνεργατικός, συμβουλευτικός, υποστηρικτικός, διαμεσολαβητικός, διευκολυντικός
.
Π.χ:
Μια καθοδηγούμενη έρευνα:
Σκοπός αυτής της έρευνας είναι η καθοδήγηση των μαθητών στη διατύπωση ορισμένων ειδικών υποθέσεων.
Δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες για ….., .
Οι μαθητές διερευνούν την …. ώστε να διαπιστώσουν ποιες από τις σχέσεις που θα ανακαλύψουν μπορούν να γενικευτούν σε …..
Μετά από αυτό ….. ζητείται από τους μαθητές η γραπτή διατύπωση υποθέσεων.
Μια σημαντική πτυχή αυτής και, ουσιαστικά, κάθε έρευνας
Μια Οπτική επίδειξη:
Ο εκπαιδευτικος (ή, στην περίπτωση αυτή, και ο μαθητής) μπορεί να χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα για την προετοιμασία μιας επίδειξης.
Ορισμένες φορές μια πολύπλοκη κατασκευή ίσως δεν είναι πρακτικό να ζητηθεί από κάθε μαθητή ξεχωριστά.
Η επίδειξη αυτή επιτυγχάνεται με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο ως επίδειξη σε ολόκληρη την τάξη αν συνοδεύεται από έναν προβολέα.
++++ΤΠΕ και Μαθητές
Η πρόσβαση στις ποικίλες πηγές της πληροφορίας,
η ευελιξία σε σχέση με τους παραδοσιακούς περιορισμούς του χρόνου και του τόπου,
ο σεβασμός στους ατομικούς ρυθμούς μάθησης,
η μεγαλύτερη αυτονομία και η διευκόλυνση της μάθησης μέσω της χρήσης των υπολογιστών
κάλυψη για προσδοκίες και απαιτήσεις των διαφορετικών ομάδων των μαθητών
δυνατότητα ταχύτερης απόκτησης των πληροφοριών, αλλά και τη συνειδητοποίηση ότι δεν μπορεί να μειωθεί και ο απαραίτητος χρόνος για την κατάκτηση της γνώσης
ΤΠΕ για την απόκτηση και άλλων δεξιοτήτων, όπως της ανάγνωσης, της γραφής κλπ. καθώς επίσης και κοινωνικών δεξιοτήτων. Η αυτενέργεια
βιωματική μάθηση
ØΗ έρευνα
Η εποπτεία
Η εργασία του μαθητή
Η συμμετοχή στην ανεύρεση της γνώσης
Η εξατομίκευση της διδασκαλίας
Οι ΤΠΕ σε σχέση με την οργάνωση της διδασκαλίας.
Μπορούν να αξιοποιηθούν για
απλούς τρόπους επικοινωνίας,
τη δημιουργία αρχείων,
την παροχή πληροφορίας,
την κινητοποίηση του ενδιαφέροντος,
την ενίσχυση δεξιοτήτων,
την οργάνωση της διδασκαλίας,
την αξιολόγηση, καθώς και
για παιδαγωγικές χρήσεις (μοντελοποίηση, προσομοίωση κλπ).
Οι ΤΠΕ χρησιμοποιούνται σαν:
εποπτικό μέσο διδασκαλίας
εργαλείο πρακτικής και εξάσκησης
γνωστικό διερευνητικό εργαλείο
εργαλείο επικοινωνίας και συνεργασίας
εργαλείο αναζήτησης πληροφοριών
πληροφορικός αλφαβητισμός
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού (ή το λογισμικό ) (και αιτιολογήστε)
Καθοδηγητικός
συνερευνητικός
συνεργατικός
•Δραστηριότητες, οποίες θα εντάσσονται στα παρακάτω μεθοδολογικά βήματα
(τα βήματα της επιστημονικής / εκπαιδευτικής μεθοδολογίας):
– - έναυσμα ενδιαφέροντος (αναζητείται κυρίως στο διαδίκτυο και στο διαθέσιμο λογισμικό –και αξιοποιείται– διαθεματική πληροφορία: κείμενα, εικόνες, video, ήχοι,…)
– - διατύπωση υποθέσεων / προβληματισμός (με βάση πληροφορίες από το διαδίκτυο και το διαθέσιμο λογισμικό, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να διατυπώσουν υποθέσεις ή προαντιλήψεις τους)
– - πειραματισμός / ενεργητικές δραστηριότητες (με την διεξαγωγή μετρήσεων μέσω του Η/Υ –με χρήση αισθητήρων / απτήρων–, την εκτέλεση αναδραστικών προγραμμάτων προσομοίωσης / οπτικοποίησης, την εκτέλεση εκπαιδευτικών παιχνιδιών,…)
– - διατύπωση συμπερασμάτων / ερμηνειών (με βάση τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων και σύγκριση με τις διατυπωθείσες υποθέσεις,…)
– - εφαρμογές / εμπέδωση / γενικεύσεις (με την αναζήτηση μέσω του διαδικτύου, του διαθέσιμου λογισμικού αλλά και στην καθημερινή ζωή τεχνολογία παρόμοιων περιπτώσεων και σχετικών εφαρμογών).
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ με ΤΠΕ
@ Η γνώση δε μεταφέρεται ούτε μεταδίδεται, αλλά οικοδομείται .
@ Η προσέγγιση της γνώσης γίνεται με βιωματικό τρόπο, ώστε να προκύπτει ενεργητική οικοδόμηση και κατάκτηση της επιστημονικής γνώσης από τον μαθητή. Ο μαθητής έχει ενεργητικό ρόλο και βρίσκεται στον πυρήνα της μαθησιακής διαδικασίας.
@ Η διδασκαλία είναι προσαρμοσμένη τόσο στις εξατομικευμένες ανάγκες, όσο και στους ατομικούς του ρυθμούς.
@ Τα διδακτικά μέσα και υλικά παρέχουν δυνατότητες προσωπικής εξερεύνησης για την ανακάλυψη/διαπραγμάτευση/διερεύνηση της γνώσης.
@ Η Διδασκαλία είναι ευχάριστη και δημιουργική.Δίνεται δυνατότητα οικοδόμησης της γνώσης μέσα από μια διαδικασία αναζήτησης και κρίσης της πληροφορίας.
@ Δίνεται η δυνατότητα διαθεματικής προσέγγισης των εννοιών
@ Παροχή πολλαπλών αναπαραστάσεων των εννοιών, σχέσεων και των οντοτήτων
@ Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ώστε ο μαθητής να μαθαίνει πώς να προσεγγίζει τη γνώση, πώς να σκέφτεται, πώς να ελέγχει την προσοχή, τη μνήμη, τη σκέψη, την ικανότητά του στη λύση προβλημάτων και γενικά τη συμπεριφορά του, στοιχεία που θα τον βοηθήσουν να αναπτύξει τη δική του «γνωστική στρατηγική»
@ Πειραματισμός και καλλιέργεια – ανάπτυξη «κριτικής σκέψης» για τα φαινόμενα και τις διαδικασίες.
@ Δίνεται η δυνατότητα συνεργατικής μάθησης και κοινής οικοδόμησης της γνώσης μέσα από συζήτηση, διαπραγμάτευση και αντιπαράθεση
@ Υποστήριξη της ιδέας της οικοδόμησης της γνώσης από τον ίδιο το μαθητή
(Ο μαθητής διερευνά, ανακαλύπτει σταδιακά, κάνει υποθέσεις τις οποίες επαληθεύει ή διαψεύδει και το εκπαιδευτικό περιβάλλον πρέπει να στηρίζει αυτή την πορεία του μαθητή)
@ Υποστήριξη της διαδικασίας της κοινωνιογνωστικής σύγκρουσης, κατά την οποία τα ίδια τα γεγονότα ή τα επιχειρήματα άλλων μαθητών ανατρέπουν τις ενδεχόμενες λανθασμένες αντιλήψεις του μαθητή
@ Ενθάρρυνση της προσωπικής έκφρασης των μαθητών και υποστήριξη της προσωπικής τους εμπλοκή, λαμβάνοντας επίσης υπόψη το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνουν χώρα οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των μαθητών.
@ Οι διαφορές στο γνωστικό επίπεδο μεταξύ «δυνατών» και «αδύνατων» μαθητών δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε, μέσα από τη μεταξύ τους επικοινωνία, οι αδύνατοι μαθητές να μπορέσουν να «φτάσουν» τη ζώνη επικείμενης ανάπτυξης, επωφελούμενοι από τα θετικά της συνεργασίας με ικανότερους μαθητές.
@ Ο δάσκαλος έχει ενεργό ρόλο στη διδασκαλία, στη διάρκεια της οποίας: παρέχει τη βοήθεια του με νύξεις, παραδείγματα, σχήματα, ερωτήσεις, υποδειγματικές ενέργειες, κ.ά.
@ Δημιουργία διδακτικών καταστάσεων και μαθήματα, στα πλαίσια των οποίων ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να εκφραστεί, να διερευνήσει και να αλληλεπιδράσει με το περιβάλλον του προκειμένου να οικοδομήσει τη γνώση του