Goejanverwellesluis

Holland begint bij Goejanverwellesluis (gem. Oudewater). Het Algemeen Aardrijkskundig Woordenboek schrijft dat dit gehucht zijn naam eigenlijk ontleende aan Jan Goeverwillen, bij de daar gelegen sluis. Het buurtschap ligt in de gemeente Hekendorp, kanton Woerden, arrondissement Leiden. De sluis is bijzonder geschikt voor inundatie van Holland. De hoog gelegen Wiericke stroomt er in de laag gelegen Hollandse IJssel. Het openzetten van de sluis zou betekenen dat Holland binnen enkele maanden onder water staat. De plaats is bekend van de aanhouding van de gemalin van Willem V op 28 juni 1787. De nieuwsbladen melden het voorval. Wilhelmina van Pruisen (zie afb.) zou razend zijn over haar arrestatie door de Fransgezinde patriotten die haar bij hun strijd tegen de Duitsgezinde oranjekraaiers staande hielden bij de 'douane' van Holland. Zij mag niet verder reizen. Haar koets met 6 paarden wordt geblokkeerd door een detachement Ruiterij. Het konvooi brengt haar veilig naar de sluis om te wachten op een toestemming uit Woerden. Het broeit al een tijd in de aanloop naar de Franse Revolutie (1789). Edelen hebben hun zaakjes niet lekker op orde. Geheime aktes met mystieke tractaten en de grote macht van de bourgeoisie vormen het strijdveld. Het huurleger groeide jarenlang als kool, om de toch al hoge belastingen, militair af te dwingen. De Bataafse Revolutie komt zodoende op gang; men wenst een eigen leger en geen huurleger. De facto zou de zogeheten Commissie voor Defensie der Patriotten, welke op dat moment te Woerden verblijft, haar tegenhouden. Na aankomst in het wachthuis schrijft zij een brief aan de griffier Fagel. Zij meent dat de Raadpensionaris haar toestemming zal moeten verlenen om de constitutie te dienen en wenst niet te reflecteren op het voorval. Zij is diep getroffen en verlangt haar reis te mogen voortzetten. In haar volgende brief is de toon duidelijk grimmiger. Zij wenst daadkracht en dreigt zelfs met oorlog. Duitse legers verjagen de patriotten en masse naar Frankrijk. Na de Franse revolutie vestigen de patriotten, met militaire steun van de Franse Republiek (Napoleon), in 1795 de Bataafse Republiek.

© 2020 F.N. Heinsius