Den Haag

In tegenstelling tot wat tal van bronnen veelal beweren is 's-Gravenhage geen oude plaatsnaam. De naamsverklaring is dan ook betrekkelijk eenvoudig. Het woord is in de kern slechts één klinkertransitie verder, wat dan oorspronkelijk het woord 'hoog' oplevert. Daar is klaarblijkelijk gegraven, een gracht of 'graft'. Dit zou wel eens de lokale Vijverberg of anders een, Haven, kunnen zijn. Denk dan aan de Deense hoofdstad Kopenhagen met de haven als uitgang. Dit betekent dat Den Haag een 'graafwerk op hoogte' memoreert, zoals de Vijverberg bij de duinen, of een gegraven gracht en haven, een 'omgrachte haven'. Men herdenkt er de graafwerkzaamheden. De plaats schrijft men ook wel aaneen als Sgravenhage. Het Scheveningen even verderop, ligt ook in naam dicht bij het Schravenhagen. De andere regionale namen als 's-Gravenmade, een miede of weiland, denk aan de oppervlaktemaat mud, en het 's-Gravenzande, een zand waar gegraven is, schijnen verbonden. Bij Bodegraven lijkt de regio haar opwachting te maken. In Den Haag, daar woont een graaf, is dus een ietwat voorbarige zegswijze want daar woont men, vooral, Hoog. Men veinst er wellicht het hooggeboren mee. De berg in Vijverberg ligt op zijn beurt weer dicht tegen het Reigersberg aan. De prachtige kaart Haga Comitis uit 1649 heeft de stad in kleur.