9.21


ते तं भुक्त्वा स्वर्गलोकं विशालं

क्षीणे पुण्ये मर्त्यलोकं विशन्ति ।

एवं त्रयीधर्ममनुप्रपन्ना

गतागतं कामकामा लभन्ते ॥ २१ ॥


te taṁ bhuktvā svarga-lokaṁ viśālaṁ

kṣīṇe puṇye martya-lokaṁ viśanti

evaṁ trayī-dharmam anuprapannā

gatāgataṁ kāma-kāmā labhante


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


те — они; (тад, м, 1.3)

там — тот; (тад, м, 2.1)

бхуктва̄ — вкусив; (ав)

сварга-локам — рай; (м, 2.1)

виш́а̄лам — огромный; (м, 2.1)

кшӣн̣е — когда исчерпаны; (м, 7.1)

пун̣йе — последствия их благочестивых поступков; (м, 7.1)

мартйа-локам — на бренную землю; (м, 2.1)

виш́анти — падают; (лаТ, 1.3)

эвам — так; (ав)

трайӣ-дхармам — трех Вед учению; (м, 2.1)

анупрапанна̄х̣ — следующие; (м, 1.3)

гата-а̄гатам — смерть и рождение; (с, 2.1)

ка̄ма-ка̄ма̄х̣ — желающие чувственных наслаждений; (м, 1.3)

лабханте — получают (лаТ, 1.3)


अन्वय:  anvayaḥ


ते तं  विशालं स्वर्गलोकं भुक्त्वा पुण्ये क्षीणे (सति) मर्त्यलोकं विशन्ति । एवं त्रयीधर्मम् अनुप्रपन्नाः कामकामाः गतागतं लभन्ते। 

te taṃ  viśālaṃ svargalokaṃ bhuktvā puṇye kṣīṇe (sati) martyalokaṃ viśanti | evaṃ trayīdharmam anuprapannāḥ kāmakāmāḥ gatāgataṃ labhante| 

Дословный перевод:

Они, тот огромный рай вкусив, когда последствия благочестия истощены, в мир смертных входят. Так трех Вед учению следующие, желающие наслаждений, смерть и рождение обретают.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


tataśca te tamiti | te svargakāmāstaṃ prārthitaṃ vipulaṃ svargalokaṃ tatsukhaṃ bhuktvā bhogaprāpake puṇye kṣīṇe sati martyalokaṃ viśanti | punarapyevameva vedatrayavihitaṃ dharmamanugatāḥ kāmakāmā bhogān kāmayamānā gatāgataṃ yātāyātaṃ labhante ||21|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||9.21|| --,te taṃ bhuktvā svargalokaṃ viśālaṃ vistīrṇaṃ kṣīṇe puṇye martyalokaṃ viśanti āviśanti| evaṃ yathoktena prakāreṇa trayīdharmaṃ kevalaṃ vaidikaṃ karma anuprapannāḥ gatāgataṃ gataṃ ca āgataṃ ca gatāgataṃ gamanāgamanaṃ kāmakāmāḥ kāmān kāmayante iti kāmakāmāḥ labhante gatāgatameva? na tu svātantryaṃ kvacit labhante ityarthaḥ||ye punaḥ niṣkāmāḥ samyagdarśaniḥ --,


Перевод


Изведав райских удовольствий и исчерпав запас благочестивой кармы, они вновь возвращаются на бренную землю. Так те, кто следует законам трех Вед ради удовлетворения собственных чувств, получают в награду только череду рождений и смертей.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика