9.2


राजविद्या राजगुह्यं पवित्रमिदमुत्तमम् ।

प्रत्यक्षावगमं धर्म्यं सुसुखं कर्तुमव्ययम् ॥ २ ॥


rāja-vidyā rāja-guhyaṁ

pavitram idam uttamam

pratyakṣāvagamaṁ dharmyaṁ

su-sukhaṁ kartum avyayam


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ра̄джа-видйа̄ — царь знания; (ж, 1.1)

ра̄джа-гухйам — царь сокровенной глубины (знания); (с, 1.1)

павитрам — чистейшее; , 1.1)

идам — это; , 1.1)

уттамам — трансцендентное; , 1.1)

пратйакша — через непосредственный опыт; , 1.1)

авагамам — постигаемое; , 1.1)

дхармйам — являющееся законом религии; , 1.1)

су-сукхам — очень радостное; (ав)

картум — выполнять; 

авйайам — вечное , 1.1)


अन्वय:  anvayaḥ


इदं राजविद्या राजगुह्यं पवित्रम् उत्तमं प्रत्यक्षावगमं धर्म्यं , कर्तुं सुसुखम् अव्ययम्। 

idaṃ rājavidyā rājaguhyaṃ pavitram uttamaṃ pratyakṣāvagamaṃ dharmyaṃ , kartuṃ susukham avyayam| 

Дословный перевод:

Это царь знания, царь сокровенного (постижения), чистейшее, высшее, постигаемое через непосредственное восприятие, праведное, (которое) радостно постигать, вечное.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


kiṃ ca rājavidyeti | idaṃ jñānaṃ rājavidyā vidyānāṃ rājā | rājaguhyaṃ guhyānāṃ ca rājā | vidyāsu gopyeṣu ca atirahasyaṃ śreṣṭhamityarthaḥ | rājadantāditvādupasarjanasya paratvam | rājñāṃ vidyā rājñāṃ guhyamiti | uttamaṃ pavitramidamatyantapāvanam | jñānināṃ pratyakṣāvagamaṃ ca | pratyakṣaḥ spaṣṭo'vagamo'vabodho yasya tatpratyakṣāvagamam | dṛṣṭaphalamityarthaḥ | dharmyaṃ dharmādanapetam | vedoktasarvadharmaphalatvāt | kartuṃ ca susukhaṃ kartuṃ śakyamityarthaḥ | avyayaṃ cākṣayaphalatvāt ||2|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||9.2|| --,rājavidyā vidyānāṃ rājā? dīptyatiśayavattvāt dīpyate hi iyam atiśayena brahmavidyā sarvavidyānām| tathā rājaguhyaṃ guhyānāṃ rājā| pavitraṃ pāvanaṃ idam uttamaṃ sarveṣāṃ pāvanānāṃ śuddhikāraṇaṃ brahmajñānam utkṛṣṭatamam| anekajanmasahasrasaṃcitamapi dharmādharmādi samūlaṃ karma kṣaṇamātrādeva bhasmīkaroti ityataḥ kiṃ tasya pāvanatvaṃ vaktavyam| kiñca -- pratyakṣāvagamaṃ pratyakṣeṇa sukhāderiva avagamo yasya tat pratyakṣāvagamam| anekaguṇavato'pi dharmaviruddhatvaṃ dṛṣṭam? na tathā ātmajñānaṃ dharmavirodhi? kiṃtu dharmyaṃ dharmādanapetam| evamapi? syādduḥkhasaṃpādyamityata āha -- susukhaṃ kartum? yathā ratnavivekavijñānam| tatra alpāyāsānāmanyeṣāṃ karmaṇāṃ sukhasaṃpādyānām alpaphalatvaṃ duṣkarāṇāṃ ca mahāphalatvaṃ dṛṣṭamiti? idaṃ tu sukhasaṃpādyatvāt phalakṣayāt vyeti iti prāpte? āha -- avyayam iti| na asya phalataḥ karmavat vyayaḥ astīti avyayam| ataḥ śraddheyam ātmajñānam||ye punaḥ --,


Перевод


Это знание — царь знания, самая сокровенная из тайн. Это чистейшее знание, и, поскольку оно дает человеку живой опыт постижения природы своего «я», оно является совершенной религией. Знание это вечно, и постижение его радостно.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика