8.11
यदक्षरं वेदविदो वदन्ति
विशन्ति यद्यतयो वीतरागा: ।
यदिच्छन्तो ब्रह्मचर्यं चरन्ति
तत्ते पदं सङ्ग्रहेण प्रवक्ष्ये ॥ ११ ॥
yad akṣaraṁ veda-vido vadanti
viśanti yad yatayo vīta-rāgāḥ
yad icchanto brahma-caryaṁ caranti
tat te padaṁ saṅgraheṇa pravakṣye
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йат — который; (с, 2.1)
акшарам — слог ом; (с, 2.1)
веда-видах̣ — знатоки Вед; (т, м, 1.3)
ваданти — говорят; (лаТ, 1.3)
виш́анти — входят; (лаТ, 1.3)
йат — в который; (с, 2.1)
йатайах̣ — великие мудрецы; (и, м, 1.3)
вӣта-ра̄га̄х̣ — живущие в отречении от мира; (м, 1.3)
йат — которого; (с, 2.1)
иччхантах̣ — желающие; (м, 1.3)
брахмачарйам — обет безбрачия; (с, 2.1)
чаранти — исполняют; (лаТ, 1.3)
тат — то; (с, 2.1)
те — тебе; (йушмад, сарв, тубхйам, 4.1)
падам — положение; (с, 2.1)
сан̇грахен̣а — в целом; (с, 3.1)
правакшйе — расскажу (лРТ, атм, 3.1)
अन्वय: anvayaḥ
वेदविदः यत् अक्षरं वदन्ति, वीतरागाः यतयः यत् विशन्ति, यत् इच्छन्तः ब्रह्मचर्यं चरन्ति तत् पदं ते सङ्ग्रहेण प्रवक्ष्ये।
vedavidaḥ yat akṣaraṃ vadanti, vītarāgāḥ yatayaḥ yat viśanti, yat icchantaḥ brahmacaryaṃ caranti tat padaṃ te saṅgraheṇa pravakṣye|
Дословный перевод:
Знатоки Вед о котором неразрушимом говорят, оставившие привязанность мудрецы в который входят, который желающие обет безбрачия исполняют, о том положении тебе расскажу.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
kevalādabhyāsayogādapi praṇav¨bhyāsamantaraṅgaṃ vidhitsuḥ pratijānīteyadakṣaramiti | yadakṣaraṃ vedārthajñā vadanti | etasya vā akṣarasya praśāsane gārgi sūryācandramasau vidhṛtau tiṣṭhata iti śruteḥ | vīto rāgo yebhyaste vītarāgāḥ | yatayaḥ prayatnavanto yadviśanti | yacca jñātumicchanto gurukule brahmacaryaṃ caranti | tatte tubhyaṃ padaṃ padyate gamyata iti padaṃ prāpyam | saṅgraheṇa saṃkṣepeṇa pravakṣye | tatprāptyupāyaṃ kathayiṣyāmītyarthaḥ ||11||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||8.11|| -- yat akṣaraṃ na kṣaratīti akṣaram avināśi vedavidaḥ vedārthajñāḥ vadanti tadvā etadakṣaraṃ gārgi brāhmaṇā abhivadanti (bṛ0 u0 3|8|8) iti śruteḥ sarvaviśeṣanivartakatvena abhivadanti asthūlamanaṇu (bṛ0 u0 3|8|8) ityādi| kiñca -- viśanti praviśanti samyagdarśanaprāptau satyāṃ yat yatayaḥ yatanaśīlāḥ saṃnyāsinaḥ vītarāgāḥ vītaḥ vigataḥ rāgaḥ yebhyaḥ te vītarāgāḥ| yacca akṣaramicchantaḥ -- jñātum iti vākyaśeṣaḥ -- brahmacaryaṃ gurau caranti ācaranti tat te padaṃ tat akṣarākhyaṃ padaṃ padanīyaṃ te tava saṃgraheṇa saṃgrahaḥ saṃkṣepaḥ tena saṃkṣepeṇa pravakṣye kathayiṣyāmi||
sa yo ha vai tadbhagavanmanuṣyeṣu prāyaṇāntamoṃkāramabhidhyāyīta katamaṃ vāva sa tena lokaṃ jayatīti| tasmai sa hovāca etadvai satyakāma paraṃ cāparaṃ ca brahma yadoṃkāraḥ ityupakramya yaḥ punaretaṃ trimātreṇomityetenaivākṣareṇa paraṃ puruṣamabhidhyāyīta (pra0 u0 5|1|2|5|| -- sa sāmabhirunnīyate brahmalokam ityādinā vacanena anyatra dharmādanyatrādharmāt iti ca upakramya sarve vedā yatpadamāmananti| tapāṃsi sarvāṇi ca yadvadanti| yadicchanto brahmacaryaṃ caranti tatte padaṃ saṃgraheṇa bravīmyomityetat (ka0 u0 1|2|14.15) ityādibhiśca vacanaiḥ parasya brahmaṇo vācakarūpeṇa pratimāvat pratīkarūpeṇa vā parabrahmapratipattisādhanatvena mandamadhyamabuddhīnāṃ vivakṣitasya oṃkārasya upāsanaṃ kālāntare muktiphalam uktaṃ yat tadeva ihāpi kaviṃ purāṇamanuśāsitāram (gītā 8|9) yadakṣaraṃ vedavido vadanti (gītā 8|11) iti ca upanyastasya parasya brahmaṇaḥ pūrvoktarūpeṇa pratipattyupāyabhūtasya oṃkārasya kālāntaramuktiphalam upāsanaṃ yogadhāraṇāsahitaṃ vaktavyam prasaktānuprasaktaṃ ca yatkiñcit ityevamarthaḥ uttaro grantha ārabhyate --
Перевод
Великие мудрецы, которые овладели знанием Вед, отреклись от мира и произносят омкару, входят в Брахман. Тот, кто стремится к этому совершенству, должен хранить безбрачие. Сейчас Я в общих чертах опишу тебе практику йоги, с помощью которой можно освободиться из материального плена.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика