7.5
अपरेयमितस्त्वन्यां प्रकृतिं विद्धि मे पराम् ।
जीवभूतां महाबाहो ययेदं धार्यते जगत् ॥ ५ ॥
apareyam itas tv anyāṁ
prakṛtiṁ viddhi me parām
jīva-bhūtāṁ mahā-bāho
yayedaṁ dhāryate jagat
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
апара̄ — низшая; (ж, 1.1)
ийам — эта; (ж, 1.1)
итах̣ — поэтому; (ав)
ту — но; (ав)
анйа̄м — другую; (ж, 2.1)
пракр̣тим — энергию; (ж, 2.1)
виддхи — знай; (лоТ, 2.1)
ме — Мою; (мама, 6.1)
пара̄м — высшую; (ж, 2.1)
джӣва-бхӯта̄м — (состоящую из) живых существ; (ж, 2.1)
маха̄- ба̄хо — о могучерукий; (м, 8.1)
йайа̄ — которой; (ж, 3.1)
идам — этот; (с, 1.1)
дха̄рйате — поддерживается; (лаТ, 1.1) धृ_णिच्{कर्मणि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;धृञ्_णिच्;भ्वादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.1047?type=ting
джагат — материальный мир (с, 1.1)
अन्वय: anvayaḥ
हे महाबाहो! इयम् अपरा (प्रकृतिः अस्ति) इतः तु अन्याम् जीव-भूताम् मे पराम् प्रकृतिम् विद्धि, यया इदम् जगत् धार्यते ।
he mahābāho! iyam aparā (prakṛtiḥ asti) itaḥ tu anyām jīva-bhūtām me parām prakṛtim viddhi, yayā idam jagat dhāryate |
Дословный перевод:
О могучерукий! Эта низшая (природа есть), поэтому другую, состоящую из живых существ Мою высшую природу познай, которой этот материальный мир поддерживается.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
aparāmimāṃ prakṛtimupasaṃharan parāṃ prakṛtimāha apareyamiti | aṣṭadhā yā prakṛtirukteyamaparā nikṛṣṭā jaḍatvātparārthatvācca | itaḥ sakāśātparāṃ prakṛṣṭāmanyāṃ jīvabhūtāṃ jīvasvarūpāṃ me prakṛtiṃ viddhi jānīhi | paratve hetuḥ yayā cetanayā kṣetrajñarūpayā svakarmadvāreṇedaṃ jagaddhāryate ||5||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||7.5|| aparā na parā nikṛṣṭā aśuddhā anarthakarī saṃsārabandhanātmikā iyam| itaḥ asyāḥ yathoktāyāḥ tu anyāṃ viśuddhāṃ prakṛtiṃ mama ātmabhūtāṃ viddhi me parāṃ prakṛṣṭāṃ jīvabhūtāṃ kṣetrajñalakṣaṇāṃ prāṇadhāraṇanimittabhūtāṃ he mahābāho yayā prakṛtyā idaṃ dhāryate jagat antaḥ praviṣṭayā||
Перевод
Помимо нее, о могучерукий Арджуна, есть другая, Моя высшая энергия, состоящая из живых существ, которые пользуются тем, что создано материальной, низшей энергией.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика