7.5


अपरेयमितस्त्वन्यां प्रकृतिं विद्धि मे पराम् ।

जीवभूतां महाबाहो ययेदं धार्यते जगत् ॥ ५ ॥


apareyam itas tv anyāṁ

prakṛtiṁ viddhi me parām

jīva-bhūtāṁ mahā-bāho

yayedaṁ dhāryate jagat


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


апара̄ — низшая; (ж, 1.1)

ийам — эта; (ж, 1.1)

итах̣ — поэтому; (ав)

ту — но; (ав)

анйа̄м — другую; (ж, 2.1)

пракр̣тим — энергию; (ж, 2.1)

виддхи — знай; (лоТ, 2.1)

ме — Мою; (мама, 6.1)

пара̄м — высшую; (ж, 2.1)

джӣва-бхӯта̄м — (состоящую из) живых существ; (ж, 2.1)

маха̄- ба̄хо — о могучерукий; (м, 8.1)

йайа̄ — которой; (ж, 3.1)

идам — этот; (с, 1.1)

дха̄рйатеподдерживается; (лаТ, 1.1) धृ_णिच्{कर्मणि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;धृञ्_णिच्;भ्वादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.1047?type=ting 

джагат — материальный мир (с, 1.1)


अन्वय:  anvayaḥ


हे महाबाहो! इयम् अपरा (प्रकृतिः अस्ति) इतः तु अन्याम् जीव-भूताम् मे पराम् प्रकृतिम् विद्धि, यया इदम् जगत् धार्यते ।

he mahābāho! iyam aparā (prakṛtiḥ asti) itaḥ tu anyām jīva-bhūtām me parām prakṛtim viddhi, yayā idam jagat dhāryate |

Дословный перевод:

О могучерукий! Эта низшая (природа есть), поэтому другую, состоящую из живых существ Мою высшую природу познай, которой этот материальный мир поддерживается.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


aparāmimāṃ prakṛtimupasaṃharan parāṃ prakṛtimāha apareyamiti | aṣṭadhā prakṛtirukteyamaparā nikṛṣṭā jaḍatvātparārthatvācca | itaḥ sakāśātparāṃ prakṛṣṭāmanyāṃ jīvabhūtāṃ jīvasvarūpāṃ me prakṛtiṃ viddhi jānīhi | paratve hetuḥ yayā cetanayā kṣetrajñarūpayā svakarmadvāreṇedaṃ jagaddhāryate ||5|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||7.5|| aparā na parā nikṛṣṭā aśuddhā anarthakarī saṃsārabandhanātmikā iyam| itaḥ asyāḥ yathoktāyāḥ tu anyāṃ viśuddhāṃ prakṛtiṃ mama ātmabhūtāṃ viddhi me parāṃ prakṛṣṭāṃ jīvabhūtāṃ kṣetrajñalakṣaṇāṃ prāṇadhāraṇanimittabhūtāṃ he mahābāho yayā prakṛtyā idaṃ dhāryate jagat antaḥ praviṣṭayā||


Перевод


Помимо нее, о могучерукий Арджуна, есть другая, Моя высшая энергия, состоящая из живых существ, которые пользуются тем, что создано материальной, низшей энергией.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика