7.6
एतद्योनीनि भूतानि सर्वाणीत्युपधारय ।
अहं कृत्स्नस्य जगत: प्रभव: प्रलयस्तथा ॥ ६ ॥
etad-yonīni bhūtāni
sarvāṇīty upadhāraya
ahaṁ kṛtsnasya jagataḥ
prabhavaḥ pralayas tathā
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
этат-йонӣни — в этих (двух природах) берущие начало; (c, 1.3)
бхӯта̄ни — существа; (c, 1.3)
сарва̄н̣и — все; (c, 1.3)
ити — так; (ав)
упадха̄райа — знай; (лоТ, 2.1) उप_धृ_णिच्{कर्तरि;लोट्;म;एक;परस्मैपदी;उप_धृञ्_णिच्;भ्वादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/01.1047?type=nich
ахам — Я; (1.1)
кр̣тснасйа — включающего в себя все; (с, 6.1)
джагатах̣ — мира; (с, 6.1)
прабхавах̣ — источник возникновения; (м, 1.1)
пралайах̣ — разрушение; (м, 1.1)
татха̄ — также (ав)
अन्वय: anvayaḥ
सर्वाणि भूतानि एतत् योनीनि इति, उपधारय । अहम् कृत्स्नस्य जगतः प्रभवः तथा प्रलयः (अस्मि)।
sarvāṇi bhūtāni etat yonīni iti, upadhāraya | aham kṛtsnasya jagataḥ prabhavaḥ tathā pralayaḥ (asmi)|
Дословный перевод:
Все живые существа берут начало в ней, это знай. Я всего мира источник, также разрушение.
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
anayoḥ prakṛtitvaṃ darśayan svasya taddvārā sṛṣṭyādikāraṇatvamāha etaditi | ete kṣetrakṣetrajñarūpe prakṛtī yonī kāraṇabhūte yeṣāṃ tānyetadyonīni | sthāvarajaṅgamātmakāni sarvāṇi bhūtānītyupadhāraya budhyasva | tatra jaḍā prakṛtirdeharūpeṇa pariṇamate | cetanā tu madaṃśabhūtā bhoktṛtvena deheṣu praviśya svakarmaṇā tāni dhārayati | te ca madīye prakṛtī mattaḥ sambhūte | ato'hameva kṛtsnasya saprakṛtikasya jagataḥ prabhavaḥ | prakarṣeṇa bhavatyasmāditi prabhavaḥ | paraṃ kāraṇamahamityarthaḥ | tathā pralīyate'neneti pralayaḥ | saṃhartāpyahamevetyarthaḥ ||6||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||7.6|| etadyonīni ete parāpare kṣetrakṣetrajñalakṣaṇe prakṛtī yoniḥ yeṣāṃ bhūtānāṃ tāni etadyonīni bhūtāni sarvāṇi iti evam upadhāraya jānīhi| yasmāt mama prakṛtī yoniḥ kāraṇaṃ sarvabhūtānām ataḥ ahaṃ kṛtsnasya samastasya jagataḥ prabhavaḥ utpattiḥ pralayaḥ vināśaḥ tathā| prakṛtidvayadvāreṇa ahaṃ sarvajñaḥ īśvaraḥ jagataḥ kāraṇamityarthaḥ||yataḥ tasmāt
Перевод
В этих двух природах берут начало все сотворенные существа. Знай же, что Я начало и конец всего в этом мире, который представляет собой соединение материи и духа.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика