7.13


त्रिभिर्गुणमयैर्भावैरेभि: सर्वमिदं जगत् ।

मोहितं नाभिजानाति मामेभ्य: परमव्ययम् ॥ १३ ॥


tribhir guṇa-mayair bhāvair

ebhiḥ sarvam idaṁ jagat

mohitaṁ nābhijānāti

mām ebhyaḥ param avyayam


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


трибхих̣ — тремя; (м, 3.3)

гун̣а-майаих̣ — состоящими из гун; (м, 3.3)

бха̄ваих̣ — состояниями бытия; (м, 3.3)

эбхих̣ — этими; (идам, м, 3.3)

сарвам — вся; (с, 1.1)

идам — эта; (с, 1.1)

джагат — вселенная; (с, 1.1)

мохитам — ввергнутая в иллюзию; (с, 1.1)

на абхиджа̄на̄ти — не знает; (лаТ, 1.1) अभि_ज्ञा{कर्तरि;लट्;प्र;एक;परस्मैपदी;अभि_ज्ञा;क्र्यादिः}

ма̄м — Меня; (2.1)

эбхйах̣ — этого; (м, 5.3) 

парам — Высшее; (м, 2.1)

авйайам — неисчерпаемое (м, 2.1)


अन्वय:  anvayaḥ


एभिः त्रिभिः गुणमयैः भावैः इदम् सर्वम्म् जगत् मोहितम्, (अतः) एभ्यः परम् अव्ययम् माम् न अभिजानाति ।

ebhiḥ tribhiḥ guṇamayaiḥ bhāvaiḥ idam sarvamm jagat mohitam, (ataḥ) ebhyaḥ param avyayam mām na abhijānāti |

Дословный перевод:

Этими тремя, состоящими из гун состояниями бытия, весь мир сбит с толку. (Поэтому) их высшего неизменного Меня не знает.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


evambhūtamīśvaraṃ tvāmayaṃ janaḥ kimiti na jānātīti ? ata āha tribhiriti | tribhistrividhairebhiḥ pūrvoktairguṇamayaiḥ kāmalobhādibhirguṇavikārairbhāvaiḥ svabhāvairmohitamidaṃ jagat | ato māma nābhijānāti | kathambhūtam ? ebhyo bhāvebhyaḥ param | ebhiraspṛṣṭameteṣāṃ niyantāram | ataevāvyayaṃ nirvikāramityarthaḥ ||13|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||7.13|| tribhiḥ guṇamayaiḥ guṇavikāraiḥ rāgadveṣamohādiprakāraiḥ bhāvaiḥ padārthaiḥ ebhiḥ yathoktaiḥ sarvam idaṃ prāṇijātaṃ jagat mohitam avivekitāmāpāditaṃ sat na abhijānāti mām ebhyaḥ yathoktebhyaḥ guṇebhyaḥ paraṃ vyatiriktaṃ vilakṣaṇaṃ ca avyayaṃ vyayarahitaṃ janmādisarvabhāvavikāravarjitam ityarthaḥ||kathaṃ punaḥ daivīm etāṃ triguṇātmikāṃ vaiṣṇavīṃ māyāmatikrāmati ityucyate


Перевод


Ввергнутый в иллюзию тремя гунами природы [благостью, страстью и невежеством], весь мир не знает Меня, стоящего над гунами и неисчерпаемого.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика