6.43


तत्र तं बुद्धिसंयोगं लभते पौर्वदेहिकम् ।

यतते च ततो भूय: संसिद्धौ कुरुनन्दन ॥ ४३ ॥


tatra taṁ buddhi-saṁyogaṁ

labhate paurva-dehikam

yatate ca tato bhūyaḥ

saṁsiddhau kuru-nandana


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


татра — там; (ав)

там — то; (м, 2.1)

буддхи-сам̇йогам — пробуждение сознания; (м, 2.1)

лабхате — обретает; (лаТ, 1.1) लभ्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;डुलभँष्;भ्वादिः}

паурва-дехикам — того, которым он обладал в предыдущем теле; (м, 2.1)

йатате — пытается; (лаТ, 1.1) यत्{कर्तरि;लट्;प्र;एक;आत्मनेपदी;यतीँ;भ्वादिः}

ча — также; (ав)

татах̣ — затем; (ав) 

бхӯйах̣ — вновь; (с, 2.1/ав)

сам̇сиддхау — в достижении совершенства; (ж, 7.1)

куру-нандана — о потомок Куру (м, 8.1)


अन्वय:  anvayaḥ


कुरुनन्दन ! तत्र तं पौर्वदेहिकं बुद्धिसंयोगं लभते । ततः च संसिद्धौ भूयः यतते । 

kurunandana ! tatra taṃ paurvadehikaṃ buddhisaṃyogaṃ labhate | tataḥ ca saṃsiddhau bhūyaḥ yatate | 

Дословный перевод:

О радость Куру, там то же, что и в прошлых рождениях, духовное осознание получает. Затем к полному совершенству прилагает усилия.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


tataḥ kiṃ ? ata āha tatreti sārdhena | sa tatra dviprakāre'pi janmani pūrvadehe bhavaṃ paurvadehikam | tameva brahmaviṣayayā buddhyā saṃyogaṃ labhate | tataśca bhūyo'dhikaṃ saṃsiddhau mokṣe prayatnaṃ karoti ||43|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||6.43|| tatra yogināṃ kule taṃ buddhisaṃyogaṃ buddhyā saṃyogaṃ buddhisaṃyogaṃ labhate paurvadehikaṃ pūrvasmin dehe bhavaṃ paurvadehikam| yatate ca prayatnaṃ ca karoti tataḥ tasmāt pūrvakṛtāt saṃskārāt bhūyaḥ bahutaraṃ saṃsiddhau saṃsiddhinimittaṃ he kurunandana||kathaṃ pūrvadehabuddhisaṃyoga iti taducyate


Перевод


Тогда, о потомок Куру, в нем просыпается божественное сознание, которое он развил в предыдущих жизнях, и он снова начинает заниматься йогой, стремясь достичь совершенства.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика