6.15
युञ्जन्नेवं सदात्मानं योगी नियतमानस: ।
शान्तिं निर्वाणपरमां मत्संस्थामधिगच्छति ॥ १५ ॥
yuñjann evaṁ sadātmānaṁ
yogī niyata-mānasaḥ
śāntiṁ nirvāṇa-paramāṁ
mat-saṁsthām adhigacchati
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йун̃джан — занимающий; (м, 1.1)
эвам — так (как описано выше); (ав)
сада̄ — постоянно; (ав)
а̄тма̄нам — тело, ум и душу; (м, 2.1)
йогӣ — йог–мистик; (м, 1.1)
нийата-ма̄насах̣ — тот, чей ум обуздан; (м, 1.1)
ш́а̄нтим — состояние покоя; (ж, 2.1)
нирва̄н̣а-парама̄м — прекращение материального существования; (ж, 2.1)
мат-сам̇стха̄м — духовное небо (царство Бога); (ж, 2.1)
адхигаччхати — обретает (лаТ, 1.1)
अन्वय: anvayaḥ
नियतमानसः योगी एवं सदा आत्मानं युञ्जन् , निर्वाणपरमां मत्संस्थां शान्तिम् अधिगच्छति।
niyatamānasaḥ yogī evaṃ sadā ātmānaṃ yuñjan , nirvāṇaparamāṃ matsaṃsthāṃ śāntim adhigacchati|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
yogābhyāsaphalamāha yuñjannevamiti | evamuktaprakāreṇa sadātmānaṃ mano yuñjan samāhitaṃ kurvan | niyataṃ niruddhaṃ mānasaṃ cittaṃ yasya saḥ | śāntiṃ saṃsāroparamaṃ prāpnoti | kathambhūtam ? nirvāṇaṃ paramaṃ prāpyaṃ yasyāṃ tām | matsaṃsthāṃ madrūpeṇāvasthitām ||15||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||6.15|| yuñjan samādhānaṃ kurvan evaṃ yathoktena vidhānena sadā ātmānaṃ sarvadā yogī niyatamānasaḥ niyataṃ saṃyataṃ mānasaṃ mano yasya so'yaṃ niyatamānasaḥ śāntim uparatiṃ nirvāṇaparamāṃ nirvāṇaṃ mokṣaḥ tat paramā niṣṭhā yasyāḥ śānteḥ sā nirvāṇaparamā tāṃ nirvāṇaparamām. matsaṃsthāṃ madadhīnām adhigacchati prāpnoti||idānīṃ yoginaḥ āhārādiniyama ucyate
Комментарий Баладевы Видьябхушаны:
evam āsīnasya kiṁ syāt tad āha yuñjann iti | yogī sadā pratidinam ātmānaṁ yuñjann arpayan | niyata-mānasaḥ mat-sparśa-pariśuddhatayā niyataṁ niścalaṁ mānasaṁ cittaṁ yasya saḥ, mat-saṁsthāṁ mad-adhīnāṁ nirvāṇa-paramāṁ śāntim adhigacchati labhate | tam eva viditvātimṛtyum eti [śve.u. 3.8] ity-ādi śravaṇāt | nirvāṇa-paramāṁ mokṣāvadhikām iti siddhayo’pi yoga-phalānīty uktam
Перевод
Держа под постоянным контролем деятельность своего тела и ума, йог-мистик окончательно подчиняет ум своей власти и, прекратив материальное существование, достигает царства Бога.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика