6.10
योगी युञ्जीत सततमात्मानं रहसि स्थित: ।
एकाकी यतचित्तात्मा निराशीरपरिग्रह: ॥ १० ॥
yogī yuñjīta satatam
ātmānaṁ rahasi sthitaḥ
ekākī yata-cittātmā
nirāśīr aparigrahaḥ
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йогӣ — йог; (м, 1.1)
йун̃джӣта — пусть действует в сознании Кришны; (видхилиГ, 1.1) युज्{कर्तरि;विधिलिङ्;प्र;एक;आत्मनेपदम्;युजिँर्;रुधादिः} https://ashtadhyayi.com/dhatu/07.0007?type=ting
сататам — постоянно; (ав)
а̄тма̄нам — себя; (м, 2.1)
рахаси — в уединенном месте; (с, 7.1)
стхитах̣ — находящийся; (м, 1.1)
эка̄кӣ — одинокий; (м, 1.1)
йата-читта-а̄тма̄ — тот, у кого ум под контролем; (м, 1.1)
нира̄ш́ӣх̣ — не испытывающий влечения к чему-либо другому; (м, 1.1)
апариграхах̣ — освободившийся от собственнических чувств (м, 1.1)
अन्वय: anvayaḥ
यतचित्तात्मा निराशीः अपरिग्रहः एकाकी योगी रहसि स्थितः सततम् आत्मानं युञ्जीत ।
yatacittātmā nirāśīḥ aparigrahaḥ ekākī yogī rahasi sthitaḥ satatam ātmānaṃ yuñjīta |
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
evaṃ yogārūḍhasya lakṣaṇamuktvedānīṃ tasya sāṅgaṃ yogaṃ vidhatte yogītyādinā sa yogī paramo mata ityantena granthena yogīti | yogī yogārūḍhaḥ | ātmānaṃ manaḥ | yuñjīta samāhitaṃ kuryāt | satataṃ nirantaram | rahasyekānte sthitaḥ san | ekākī saṅgaśūnyaḥ | yataṃ saṃyataṃ cittamātmā dehaśca yasya | nirāśīrnirākāṅkṣaḥ | aparigrahaḥ parigrahaśūnyaśca ||10||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||6.10|| yogī dhyāyī yuñjīta samādadhyāt satataṃ sarvadā ātmānam antaḥkaraṇaṃ rahasi ekānte giriguhādau sthitaḥ san ekākī asahāyaḥ| rahasi sthitaḥ ekākī ca iti viśeṣaṇāt saṃnyāsaṃ kṛtvā ityarthaḥ| yatacittātmā cittam antaḥkaraṇam ātmā dehaśca saṃyatau yasya saḥ yatacittātmā nirāśīḥ vītatṛṣṇaḥ aparigrahaḥ parigraharahitaścetyarthaḥ| saṃnyāsitve'pi tyaktasarvaparigrahaḥ san yuñjīta ityarthaḥ||athedānīṃ yogaṃ yuñjataḥ āsanāhāravihārādīnāṃ yogasādhanatvena niyamo vaktavyaḥ prāptayogasya lakṣaṇaṃ tatphalādi ca ityata ārabhyate| tatra āsanameva tāvat prathamamucyate
Перевод
Тело, ум и душа йога должны быть всегда заняты деятельностью, связанной со Всевышним. Ему следует жить одному, в уединенном месте, постоянно держать ум в повиновении и быть свободным от желаний и собственнических чувств.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика