5.11


कायेन मनसा बुद्ध्या केवलैरिन्द्रियैरपि ।

योगिन: कर्म कुर्वन्ति सङ्गं त्यक्त्वात्म‍श‍ुद्धये ॥ ११ ॥


kāyena manasā buddhyā

kevalair indriyair api

yoginaḥ karma kurvanti

saṅgaṁ tyaktvātma-śuddhaye


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


ка̄йена — телом; (м, 3.1)

манаса̄ — умом; (с, 3.1)

буддхйа̄ — разумом; (ж, 3.1)

кевалаих̣ — очищенными; (с, 3.3)

индрийаих̣ — чувствами; (с, 3.3)

апи — даже; (ав)

йогинах̣йоги; (м, 1.3)

карма — деятельность; (с, 2.1)

курванти — осуществляют; (лаТ, 1.3) कृ{कर्तरि;लट्;प्र;बहु;परस्मैपदी;डुकृञ्;तनादिः}

сан̇гам — привязанность; (м, 2.1)

тйактва̄ — отвергнув; (ав)

а̄тма-ш́уддхайе — для очищения себя; (ж, 4.1)


अन्वय:  anvayaḥ


योगिनः कायेन मनसा बुद्ध्या केवलैः इन्द्रियैः अपि सङ्गं त्यक्त्वा आत्म-शुद्धये कर्म कुर्वन्ति। 

yoginaḥ kāyena manasā buddhyā kevalaiḥ indriyaiḥ api saṅgaṁ tyaktvā ātma-śuddhaye karma kurvanti। 

Дословный перевод:

Йоги телом, умом, разумом, очищенными чувствами также, привязанность оставив, для самоочищения деятельность совершают.


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


kevalaṃ sattvaśuddhimātraphalameva tasya karmaṇaḥ syātyasmātkāyeneti | kāyena dehena manasā buddhyā ca | yoginaḥ saṅgaṃ tyaktvā kāyena manasā buddhyā kevalairindriyairapi | kevalaśabdaḥ kāyādibhirapi pratyekaṃ sambadhyate | sarvavyāpāreṣu mamatāvarjanāya yoginaḥ karmiṇaḥ karma kurvanti | saṅgaṃ tyaktvā phalaviṣayam | ātmaśuddhaye sattvaśuddhaya ityarthaḥ | tasmāttatraiva tavādhikāra iti ||11|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||5.11|| kāyena dehena manasā buddhyā ca kevalaiḥ mamatvavarjitaiḥ īśvarāyaiva karma karomi na mama phalāya iti mamatvabuddhiśūnyaiḥindriyairapi kevalaśabdaḥ kāyādibhirapi pratyekaṃ saṃbadhyate sarvavyāpāreṣu mamatāvarjanāya| yoginaḥ karmiṇaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvā phalaviṣayam ātmaśuddhaye sattvaśuddhaye ityarthaḥ| tasmāt tatraiva tava adhikāraḥ iti kuru karmaiva|| yasmācca


Комментарий Баладевы Видьябхушаны:


sad-ācāraṁ pramāṇayann etad vivṛṇoti, kāyeneti. Kāyādibhiḥ sādhyaṁ karma kāyādy-ahaṁ bhāva-śūnyā yoginaḥ kurvanti. kevalair viśuddhaiḥ. saṅgaṁ tyaktveti prāgvat ātma-śuddhaye anādi-dehātmābhimāna-nivṛttaye.


Перевод


Отказавшись от всех привязанностей, йоги позволяют действовать своему телу, уму, разуму и даже чувствам только ради самоочищения.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика