4.9


जन्म कर्म च मे दिव्यमेवं यो वेत्ति तत्त्वतः ।

त्यक्त्वा देहं पुनर्जन्म नैति मामेति सोऽर्जुन ॥ ९ ॥


janma karma ca me divyam

evaṁ yo vetti tattvataḥ

tyaktvā dehaṁ punar janma

naiti mām eti so ’rjuna


पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ:  padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ

разбиение слов, грамматика слов, значение слов


джанма — рождение; (c, 2.1) 

карма — деяние; (c, 2.1) 

ча — также; (ав)

ме — Мое; (асмад, мама, 6.1) 

дивйам — божественное; (c, 2.1) 

эвам — так; (ав)

йах̣ — который; (йад, м, 1.1)

ветти — знает; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0059?type=ting 

таттватах̣ — воистину; (ав)

тйактва̄ — оставив; (ав)

дехам — тело; (м, 2.1)

пунах̣ — снова; (ав)

джанма — к рождению; (c, 2.1) 

на — не; (ав)

эти — приходит; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0040?type=ting 

ма̄м — ко Мне; (асмад, 2.1)

эти — приходит; (лаТ, 1.1) https://ashtadhyayi.com/dhatu/02.0040?type=ting 

сах̣ — тот;  (тад, м, 1.1)

арджуна — о Арджуна (м, 8.1)


पदार्थः padārthaḥ


यः = यः पुरुषः। मे = मम। दिव्यम् = अलौकिकम्। जन्म = जननम्। कर्म च = क्रियां च। तत्त्वतः = तथार्थम्। वेत्ति = जानाति। सः = सः पुरुषः। देहं = शरीरम्। त्यक्त्वा = विसृज्य। न एति = न प्राप्नोति। माम् एति = माम् लभते 


yaḥ = yaḥ puruṣaḥ| me = mama| divyam = alaukikam| janma = jananam| karma ca = kriyāṃ ca| tattvataḥ = tathārtham| vetti = jānāti| saḥ = saḥ puruṣaḥ| dehaṃ = śarīram| tyaktvā = visṛjya| na eti = na prāpnoti| mām eti = mām labhate 


अन्वय:  anvayaḥ


अर्जुन! यः मे दिव्यम् जन्म कर्म च तत्त्वतः वेत्ति , सः देहं त्यक्त्वा पुनर् जन्म न एति , माम् एति । 

arjuna! yaḥ me divyam janma karma ca tattvataḥ vetti , saḥ dehaṃ tyaktvā punar janma na eti , mām eti | 


Дословный перевод: 

О Арджуна! Кто Мое божественное рождение и деяние поистине знает,  тот, тело оставив,  вновь к рождению не идет,  ко Мне идет. 


The Subodhinī commentary by Śrīdhara


evaṃvidhānāmīśvarajanmakarmaṇāṃ jñāne phalamāha janmeti | svecchayā kṛtaṃ mama janma karma ca dharmapālanarūpaṃ divyamalaukikaṃ tattvataḥ parānugrahārthameveti yo vetti sa dehābhimānaṃ tyaktvā punarjanma saṃsāraṃ naiti na prāpnoti | kintu māmeva prāpnoti ||9|| 


Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya


||4.9|| janma māyārūpaṃ karma ca sādhūnāṃ paritrāṇādi me mama divyam aprākṛtam aiśvaram evaṃ yathoktaṃ yaḥ vetti tattvataḥ tattvena yathāvat tyaktvā deham imaṃ punarjanma punarutpattiṃ na eti na prāpnoti| mām eti āgacchati saḥ mucyate he arjuna||naiṣa mokṣamārga idānīṃ pravṛttaḥ kiṃ tarhi pūrvamapi


The Gūḍhārthadīpikā commentary by Madhusūdana


janma nityasiddhasyaiva mama saccidānandaghanasya līlayā tathānukaraṇam | karma ca dharmasaṃsthāpanena jagatparipālanaṃ me mama nityasiddheśvarasya divyamaprākṛtamanyaiḥ kartumaśakyamīśvarasyaivāsādharaṇam | evamajo'pi sannityādinā pratipāditaṃ yo vetti tattvato bhramanivartanena | mūḍhairhi mauṣyatvabhrāntyā bhagavato'pi garbhavāsādirūpameva janma svabhogārthameva karmetyāropitam | paramārthataḥ śuddhasaccidānandarūpatvajñānena tadapanudyājasyāpi māyayā janmānukaraṇamakarturapi parānugrahāya karmānukaraṇamiyevaṃ yo vetti sa ātmano'pi tattvasphuraṇāttyaktvā dehamimaṃ punarjanma naiti | kintu māṃ bhagavantaṃ vāsudevameva saccidānandaghanameti saṃsārān
mucyata ityarthaḥ ||9||


Перевод


Тот, кто знает божественную природу Моего явления и деяний, никогда больше не рождается в материальном мире. Покинув тело, он достигает Моей вечной обители, о Арджуна.


व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика